Bài giảng Nhập môn tin học: Chương 11 - Trần Thị Kim Chi

Bài giảng "Nhập môn tin học - Chương 11: Lập kế hoạch viết chương trình trên máy tính" cung cấp cho người học các kiến thức: Mục đích của việc lập kế hoạch chương trình, thuật giải, lưu đồ, bảng quyết định, mã giả. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Nhập môn tin học: Chương 11 - Trần Thị Kim Chi Chương 11 LẬP KẾ HOẠCH VIẾT CHƯƠNG TRÌNH TRÊN MÁY TÍNH 1 Nội dung 11.1. Mục đích của việc lập kế hoạch chương trình 11.2 Thuật giải 11.3. Lưu đồ 11.4. Bảng quyết định 11.5. Mã giả 2 Mục đích của việc lập kế hoạch chương trình  Mục đích: để tạo một chương trình hiệu quả. Kế hoạch của một chương trình bao gồm định nghĩa các bước thực hiện của chương trình.  Các bước thực hiện:  Thu thập thông tin: xác định dữ liệu nhập và xuất  Xây dựng cấu trúc dữ liệu: xác định các kiểu dữ liệu, cách tổ chức và cài đặt dữ liệu  Xây dựng thuật giải: xác định các công việc cần phải giải quyết 3 Thuật giải là gì?  Còn gọi là thuật toán là tập các bước có thể tính toán được để đạt được kết quả mong muốn.  Được xây dựng trên cơ sở của cấu trúc dữ liệu đã được chọn.  Có thể được minh họa bằng ngôn ngữ tự nhiên (natural language), bằng sơ đồ (flow chart) hoặc bằng mã giả (pseudo code). 4 Thuật giải là gì?  Chất lượng của một thuật giải phải có những đặc điểm sau:  Mỗi lệnh phải rõ ràng và chính xác.  Mỗi lệnh nên thực hiện trong thời gian giới hạn.  Một hay nhiều lệnh không nên lặp lại vô hạn.  Sau khi thực hiện các chỉ thị, thuật giải kết thúc thì phải thu được kết quả mong đợi. 5 Các mẫu của thuật giải  Ví dụ: Xây dựng các thuật giải sau:  Tính tổng, hiệu, tích, thương của hai số nguyên.  Nhập điểm toán, lý, hóa. Tính điểm trung bình  Viết chương trình giải phương trình bậc nhất  Tính lương cho nhân viên biết Luong = LCB + Thuong Thảo luận 6 Chất lượng của giải thuật Các yếu tố chính thường dùng để đánh giá chất lượng của một thuật toán là:  Yêu cầu thời gian: là thời gian yêu cầu để thực thi một chương trình trên hệ thống máy tính. Nếu thời gian yêu cầu ít thì đó là một thuật toán tốt.  Yêu cầu bộ nhớ: là vùng nhớ trống yêu cầu để thực thi một chương trình trên hệ thống máy tính. Nếu yêu cầu bộ nhớ ít thì đó là một thuật toán tốt.  Độ chính xác  Tính tổng quát: có thể xử lý hàng loạt các dữ liệu đầu vào. 7 Mô tả của giải thuật  Các cách mô tả một thuật toán:  Bằng chương trình (ngôn ngữ tự nhiên) - As programs  Bằng lưu đồ - As flowcharts  Bằng mã giả - As pseudocodes  Bằng bảng quyết định - As decision tables 8 Lưu đồ - Flowcharts Bắt đầu  Lưu đồ là một bản vẽ mô tả một thuật toán. Đọc dữ liệu đầu vào  Lưu đồ hoạt động như một lộ trình cho lập trình viên và hướng dẫn họ Cộng điểm các cách đi từ điểm bắt đầu đến điểm kết môn thành Tổng cộng thúc. Phần trăm= Tổng cộng / 10 Viết dữ liệu xuất 9 Dừng Tại sao phải sử dụng lưu đồ?  Khi vẽ một lưu đồ, lập trình viên không quan tâm đến yếu tố ngôn ngữ lập trình. Họ quan tâm hoàn toàn đến tính luận lý của thủ tục.  Bất kỳ lỗi logic nào của thủ tục có thể bị bỏ qua một cách dễ dàng trong một chương trình.  Khi một lưu đồ đã có, lập trình viên có thể bỏ qua tính luận lý và chỉ quan tâm đến viết mã lệnh cho những thao tác theo lưu đồ.  Thường dùng cho những người mới bắt đầu lập trình để giảm bớt số lỗi và những sơ sót trong chương trình. 10 Các kí hiệu cơ bản của lưu đồ 11 Các kí hiệu cơ bản của lưu đồ 12 Các kí hiệu cơ bản của lưu đồ 13 Các kí hiệu cơ bản của lưu đồ 14 Các kí hiệu cơ bản của lưu đồ 15 Bắt đầu Bắt đầu Bắt đầu Yes Count=0 Đọc dữ liệu đầu vào Đọc dữ Đọc dữ liệu liệu đầu đầu vào vào Có phải Cộng tất cả điểm Rollno = của những môn 0000000 ? học cho tổng số Cộng tất cả điểm Cộng điểm các môn thành Tổng của những môn Dừng lại cộng Phần trăm = tổng học cho tổng số ...