Bài giảng Những Nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin: Chương 3 do TS. Bùi Xuân Thanh biên soạn trang bị cho các bạn những kiến thức về chủ nghĩa duy vật lịch sử. Mời các bạn tham khảo bài giảng để hiểu rõ hơn về những nội dung này, với các bạn chuyên ngành Chính trị thì đây là tài liệu hữu ích.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Những Nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin: Chương 3 - TS. Bùi Xuân Thanh Contents TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh t 1 ế TP. HCM I. SẢN XUẤT VẬT CHẤT VÀ QUY LUẬT QUAN HỆ SẢN XUẤT PHÙ HỢP VỚI TRÌNH ĐỘ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP. HCM 2 1. Sản xuất vật chất là cơ sở sự tồn tại và phát triển của xã hội a)Khái niệm sản xuất vật chất * Sản xuất vật chất là hoạt động lao động có mục đích và sáng tạo của con người, trong đó con người sử dụng các công cụ thích hợp tác động vào giới tự nhiên, cải biến các dạng vật chất của tự nhiên, làm ra của cải vật chất nhằm thỏa mãn nhu cầu đời sống của mình TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP. HCM 3 1. Sản xuất vật chất là cơ sở sự tồn tại và phát triển của xã hội b) Vai trò của sản xuất vật chất c) Những điều kiện khách quan của sản xuất vật chất Điều kiện tự nhiên Điều kiện dân số TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP. HCM 4 2. Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuấứt c sản xuất, lực lượng a) Khái niệm phương th sản xuất và quan hệ sản xuất a1) Phương thức sản xuất Là cách thức con người tiến hành sản xuất vật chất trong từng giai đoạn lịch sử nhất định của xã hội loài người a2) Lực lượng sản xuất * Khái niệm lực lượng sản xuất TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP. HCM 5 2. Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất * Kết cấu của lực lượng sản xuất NLĐ CCLĐ LLSX TLLĐ PTSX TLSX ĐTLĐ * Trong thời đại ngày nay khoa học đã và đang trở thành LLSX trực tiếp TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP HCM 6 2. Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản a3) Khái niệm quan hệ sxu ất ất ản xu QHSX là quan hệ giữa người với người trong quá trình sản xuất vật chất QHSX bao gồm Quan hệ Quan hệ Quan hệ sở hữu tổ chức và về phân về tư điều hành phối sản liệu sản sản xuất phẩm lao xuấ t TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP. HCM đ ộ ng 7 2. Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất b)Tính chất và trình độ của lực lượng sản xuất * Tính chất của lực lượng sản xuất là tính chất của tư liệu sản xuất và sức lao động: 1 công Sản LLSX mang tính chất 1 người cụ Phẩm cá thể Nhiều 1 công Sản LLSX mang tính người cụ Phẩm chất xã hội hóa TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP. HCM 8 2. Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất Trình độ năng lực chuyên môn người lao động Biểu hiện Sự tinh xảo, hiện đại của của trình công cụ lao động độ của lực lượng sản Trình độ phân công lao động xuất xã hội,tổ chức quản lý sản xuất và quy mô của nền sản xuất 9 ại học Kinh tế TP. HCM TS. Bùi Xuân Thanh Đ 2. Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất c) Mối quan hệ biện chứng giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất * Lực lượng sản xuất quyết định sự hình thành và biến đổi của quan hệ sản xuất TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP. HCM 10 2. Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất 1. Nếu quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát * Quan hệ sản triển của LLSX thúc xuất mang tính độc đẩy LLSX phát triển lập tương đối và tác động trở lại lực lượng sản xuất 2. Nếu quan hệ sản xuất theo hai hướng: không phù hợp với trình độ phát triển của LLSX kìm hãm sự phát triển của LLSX 11 2. Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất ...