Bài giảng Phân bón và độ phì - Chương 8: Chất hữu cơ trong đất và phân bón hữu cơ

Bài giảng Phân bón và độ phì - Chương 8: Chất hữu cơ trong đất và phân bón hữu cơ trình bày nội dung về chất hữu cơ trong đất, phân hữu cơ. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Phân bón và độ phì - Chương 8: Chất hữu cơ trong đất và phân bón hữu cơ CHƯƠNG8 CHẤTHỮUCƠTRONGĐẤTVÀPHÂNBÓNHỮUCƠ BÀI1:CHẤTHỮUCƠTRONGĐẤTIChấthữucơtrongđất Chấthữucơ có ảnhhưởngrấtlớnđếncấutrúcđấtdothựcvậtvàđộngvậtchứachủyếulàC,H,O.Chấthữucơ phânhóadướitácdụngcủavisinhvậtđất,dầndầnbiếnthành mùn.1.1ThànhphầncácchấthữucơtrongđấtChấthữucơcó3thànhphầnchính Hydratecarbon Cácchấtnàydướitácdụngcủavisinhvậttrongđấtphânhủythànhnhữngchấtđơn giảnhơnđểcuốicùngchoraH2O,CO2,CH4,... Hợpchấtlignin Khicâybắtđầusinhtrưởng,màngtếbàolàmbằngcellulose,hemicellulose.Khicâylớn,màngtếbàohìnhthànhchấtligninlàmchocâycứngchắchơn,rấtkhóbịphânhóa. HợpchấtchứaN Cácvisinhvật,cácaminoacid,cáchợpchấtproteintừthựcvậtvàđộngvậtphânhủy.1.2Cáchiệntượngmùnhóavàkhoánghóa1.2.1Hiệntượngmùnhóa Trongđiềukiện ẩmđộ cao,yếmkhíchấthữucơ phânhủybiếnthànhmùn,bền,chịu đựngđượcsựphânhóacủavisinhvật,cuốicùngbiếnthànhkeomùn.1.2.2Hiệntượngkhoánghóa Trongđiềukiệnthoángkhí,cácchấthữucơ bị phânhủythànhnhữngchấtđơngiản ởthểkhíhayởthểhòatan:NH3,CO2,SO3,H2O,NH4+,NO3,... Sựkhoánghóatrongđấtthoángkhícó2giaiđoạn: Ammoniumhóa. Nitrathóa:OxidhóaamonthànhNO2,NO3 Nếuđấtbịngậpnước,điềukiệntrởnênyếmkhí,chỉ cógiaiđoạnamonhóaxảyra.Ởđấtphèn,pHthấp=2–3,nướcngậplâudài,hiệntượngmùnhóavàkhoánghóakhôngthểxảy ra.2Chấthữucơtrongđất2.1Sơlượcvềchấthữucơtrongđất Chỉnghiêncứucáctínhchấtvisinhvậthọcsẽkhôngđầyđủnếukhôngchúýchấthữucơtrongđất. Chúngtabiếtrằngthànhphầnhữucơ cóảnhhưởngrấtlớnđếncấutrúccủađấtvàsựthoáihóavềmặtcấutrúccủađấtdocườngđộ canhtáccaocóthể luônđượcgiảmthiểutrongcácloạiđấtcóhàmlượngchấthữucơcao. 1 Khảnănghấpthụvàgiữ nước,khả năngdựtrữ cácnguyêntố bases,khả năngcungcấpđạm(N),lân(P),lưuhuỳnh(S),vànhiềunguyêntố vilượng,vàcáctínhchấtkháccủađấttất cảđềuphụthuộcvàothànhphầnchấthữucơtrongđất. TheoBroadbent(1953),mặcdùhàmlượngchấthữucơtrongcácloạiđấtkhoángrấtthấp nhưngảnhhưởngcủachúngđếncáctínhchấthóahọc,lýhọccủađấtlàvôcùngtolớnsovớitỉlệ trọnglượngcủachúngcótrongđất.Vìvậy,cónhiềunghiêncứuđãnhấnmạnhđếntầm quantrọngcủathànhphầnnàyđếnsảnxuấtnôngnghiệp. Chấthữucơtrongđấtbaogồmtấtcảcácsảnphẩmhữucơởcácgiaiđoạnkhácnhau,từthựcvậtchưaphângiảivàcácmôđộngvậtchođếncácsảnphẩmphângiảivôđịnhhìnhbền vững,màunâuhayđen(mùn)khôngcònvếttíchcấutrúccủacácvậtliệuhìnhthànhnênchúng (Russell,1961),sảnphẩmđóđượcgọilàmùn.Mùnkhôngphảilàmộthợpchấtđơngiản.Thànhphầncủachúngphụthuộcvàoloạiđấtchúngđượctríchravàphụthuộcvàocảphương phápđượcsửdụngđểtrích. Nhưngsự hiểubiếtcủachúngtavề thànhphầnvàđộngtháicủachấthữucơ trongcác loạiđấtnhiệtđớicònrấtnhiềuhạnchế.Tổnghàmlượngcacbonhữucơ trongtầngđấtmặtthườngchứakhoảng1525%cácchấtkhôngphảilàhợpchấtmùn,chúnglàcáccacbonhydrats, cáchợpchấtđạm,lipids,vàphầncònlại(75–85%)làcáchợpchấtmùn.2.2Thànhphầnchấthữucơtrongđất2.2.1Carbohydrates Tổnghàmlượngcarbohydratescủachấthữucơ trongđấtthayđổitừ 5–20%.Thànhphầnnàybaogồmpolysacchridesvàcácđườngđơnnhưglucose,galactosoe,arabinose…2.2.1Đạm Hàmlượngđạmcủachấthữucơ trongđấtbiếnthiêntừ 3–6%.Sự thủyphânacidsẽgiảiphóngcácaminoacids,aminođườngvàammonia.Cókhoảng20aminoacidsđãđượcđịnhdanhvà2aminođườnglàglucosaminevàgalactosamine,đượcnhậnbiếtlàchiếmtỉlệcaotrong thànhphầnđạmcủachấthữucơ.Mộtnghiêncứutrêncácloạiđấtkhácnhauchothấycókhoảnghơn1/2đạmtồntạidướidạngnốicủacácaminoacidsvàaminođường.2.2.3Lân(P)Chấthữucơtrongđấtchứanhiềudạnglânhữucơ,khoảng15–80%tổnglượngPtrong đất. Các hợp chất lân hữu cơ được tìm thấy trong chất hữu cơ của đất bao gồm inosilo hexaphosphate(đâylàhợpchấtchính),phospholipidsvàmộtsốnucleotides.2.2.5Cácthànhphầnkhác 2 Phầncònlạicủachấthữucơtrongđấtđượcxácđịnhdựatrênsự hợpnhấtcủacácvòng ...