Bài giảng Phân tích chính sách thuế: Chương 5 - Ts. Lê Quang Cường

Chương 5 Thuế đánh vào tiết kiệm, trong chương này tìm hiểu kiến thức về: Thuế và tiết kiệm mô hình lý thuyết truyền thống; Đánh thuế và tiết kiệm – lý thuyết và minh chứng; Thuế và tiết kiệm, lạm phát và tiết kiệm; Các mô hình tiết kiệm khác,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Phân tích chính sách thuế: Chương 5 - Ts. Lê Quang Cường Chương 5 Thuế đánh vào tiết kiệm TS. LÊ QUANG CƯỜNG THUẾ VÀ TIẾT KIỆM MÔ HÌNH LÝ THUYẾT TRUYỀN THỐNG  Vai trò của tiết kiệm là ổn định tiêu dùng theo thời gian.  Do quy luật thỏa dụng biên thu nhập giảm dần, cá nhân sẽ ưa thích hơn việc ổn định tiêu dùng theo thời gian.  Mô hình lựa chọn theo thời gian là lựa chọn cá nhân về phân bổ tiêu dùng của họ theo thời gian. THUẾ VÀ TIẾT KIỆM MÔ HÌNH LÝ THUYẾT TRUYỀN THỐNG  Tiết kiệm chính là phần còn lại của thu nhập cá nhân sau khi đã trừ đi tiêu dùng hiện tại.  Xem Hình 5.1 – Đánh thuế và quyết lựa chọn theo thời gian.  Cuộc đời anh Jack được chia làm 02 giai đoạn:  Giai đoạn thứ nhất - còn làm việc.  Giai đoạn thứ hai - về hưu. Hình 5.1 Đánh thuế và quyết định chọn theo thời gian Tiêu dùng giai đoạn 2, CR C2 Y(1+r) Y(1+r(1-τ)) A C2 S(1+r) Tiêu dùng giai BC1 đoạn 1, Cw BC2 C1 C1 Y S THUẾ VÀ TIẾT KIỆM MÔ HÌNH LÝ THUYẾT TRUYỀN THỐNG  Đường màu xanh ban đầu phản ảnh giới hạn ngân sách, với thu nhập Y trong khoảng thời gian thứ nhất, BC1.  Nếu Jack không tiết kiệm, anh ta tiêu dùng Y ở giai đoạn thứ nhất.  Nếu Jack tiết kiệm toàn bộ thu nhập, anh ta sẽ tiêu dùng Yx(1+r) ở giai đoạn thứ hai.  Ban đầu anh ta chọn nhóm A. ĐÁNH THUẾ VÀ TIẾT KIỆM – LÝ THUYẾT VÀ MINH CHỨNG Lý thuyết truyền thống  Độ dốc của đường giới hạn ngân sách là –(1+r), nghĩa là chi phí cơ hội của tiêu dùng trong khoảng thời gian đầu là thu nhập tiền lời không kiếm được đối với mức tiết kiệm trong khoảng thời gian thứ hai.  Cái giá của tiêu dùng trong giai đoạn thứ nhất là chi phí cơ hội của tiêu dùng trong giai đoạn thứ nhất.  Tại điểm A, tiết kiệm trong giai đoạn thứ nhất là S = Y – Cw1, và tiêu dùng trong giai đoạn thứ hai bằng Sx(1+r) = (Y - Cw1) x (1 + r). THUẾ VÀ TIẾT KIỆM MÔ HÌNH LÝ THUYẾT TRUYỀN THỐNG  Giả sử chính phủ đánh thuế vào tiền lãi tiết kiệm. kiệm. Thuế sẽ khiến lãi suất tiết kiệm giảm xuống từ r còn r(1 - t). r(1 t).  Đường ngân sách trong trường hợp này sẽ là BC2. Độ dốc = 1 + r(1 – t). Đường ngân sách BC2 phẵng r(1 t). hơn đường ngân sách BC1  Tại điểm cân bằng B, nếu giữ nguyên mức tiêu dùng giai đoạn thứ nhất Cw1 thì chi phí tiêu dùng giai đoạn thứ hai bị giảm xuống ở mức CR2 so với mức CR1 trước khi đánh thuế.  Xem Hình 5.2 – Hiệu ứng thay thế theo thời gian so với hiệu ứng thu nhập. nhập. Hình 5.2 Hiệu ứng thay thế theo thời gian so với hiệu ứng thu nhập CR C2 Yx(1+r) a. Substitution effect is larger b. Income effect is larger Yx(1+r) Yx(1+r(1-t)) Yx(1+r(1-t)) C1R C1R C2R C2R BC2 BC1 BC2 BC1 C1 W C2W CW C3W C1W CW S1 S1 C1 S2 S3 THUẾ VÀ TIẾT KIỆM MÔ HÌNH LÝ THUYẾT TRUYỀN THỐNG  Thuế đánh vào tiết kiệm luôn gây ra hai hiệu ứng:  Hiệu ứng thay thế: lãi suất sau thuế thấp hơn (giá CW thấp hơn) khiến cho tiêu dùng giai đoạn thứ nhất tăng.  Hiệu ứng thu nhập: tiết kiệm tăng gây ra giảm thu nhập đối với thu nhập sau thuế.  Hiệu ứng thu nhập và hiệu ứng thay thế diễn ra theo hai hướng ngược nhau. THUẾ VÀ TIẾT KIỆM MÔ HÌNH LÝ THUYẾT TRUYỀN THỐNG  Trong hình a, hiệu ứng thay thế của lãi suất sau thuế thấp hơn là lớn hơn hiệu ứng thu nhập của thu nhập sau thuế thấp hơn.  Ban đầu, Jack tiêu dùng tại điểm A (CW1, CR1).  Thuế đánh vào tiền lãi tiết kiệm, điểm cân bằng mới B, tiêu dùng giai đoạn thứ nhất CW2 nhiều hơn và tiết kiệm thấp hơn làm giảm tiêu dùng giai đoạn thứ hai xuống còn CR2. THUẾ VÀ TIẾT KIỆM MÔ HÌNH LÝ THUYẾT TRUYỀN THỐNG  Trong hình b, hiệu ứng thu nhập của thu nhập sau thuế thấp hơn lại lớn hơn hiệu ứng thay thế của lãi tiết kiệm sau thuế thấp hơn.  Điểm cân bằng t ...