Bài giảng Pháp luật đại cương - Chương 5: Quan hệ pháp luật

Mục tiêu chính của chương 5 Quan hệ pháp luật nằm trong bài giảng pháp luật đại cương nhằm trình bày về các nội dung chính: khái niệm quan hệ pháp luật, đặc điểm của quan hệ pháp luật, thành phần quan hệ pháp luật, phân loại quan hệ pháp luật.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Pháp luật đại cương - Chương 5: Quan hệ pháp luật QUAN HỆPHÁP LUẬT toanvs@gmail.com I. Khái niệmQuan hệ xã hội? Quan hệ giữa con người, tổ chức với nhau để thỏa mãn các nhu cầu trong cuộc sống. toanvs@gmail.com PHÁP LUẬTKhách quan Quan hệ xã Quan hệ pháp hội luậtChủ quan toanvs@gmail.comKhái niệm quan hệ pháp luật Khái niệm:  Quan hệ pháp luật là hình thức pháp lý của quan hệ xã hội, trong đó quyền và nghĩa vụ của các bên được xác định và đảm bảo bởi pháp luật. toanvs@gmail.comĐặc điểm QHPL QHPLCô sôû: Ñaûm baûo YÙ chí Xaùc ñònh QPPL thöïc hieän Nhaø nöôùc Chuû theå Chuû theå Noäi dung toanvs@gmail.comĐặc điểm QHPLa) Cơ sở hình thành và tồn tại của QHPL là các qui phạm pháp luật.b) Là quan hệ mang tính ý chí của nhà nước và các bên tham gia.c) Là quan hệ xác định cụ thể về mặt chủ thể và nội dung.d) Là quan hệ có sự bảo đảm thực hiện từ nhà nước. toanvs@gmail.comII. Thành phần QHPLChuû theå Noäi dung Khaùch theå toanvs@gmail.com QHPL QHXH Hợp đồng mua bán vật  Bạn bè liệu xây dựng  Hàng xóm Thừa kế  Tôn giáo Hôn nhân - gia đình  Thầy trò Thuê nhà  Bà con Hợp đồng lao động  Đồng nghiệp Thầu - đấu thầu  Gia đình Sở hữu tài sản toanvs@gmail.com1. Chủ thể Chủ thể QHPL là các bên tham gia vào quan hệ pháp luật Cá nhân, tổ chức Chủ thể QHPL là người mà được PL công nhận có khả năng tham gia vào QHPL và có quyền và nghĩa vụ Pháp lý trên cơ sở QPPL. toanvs@gmail.com Năng lực chủ thể pháp luật: là khả năng cá nhân, tổ chức thỏa mãn các điều kiện do luật định để tham gia vào các quan hệ pháp luật. Năng lực chủ thể pháp luật xuất hiện dựa trên các qui định của pháp luật. toanvs@gmail.com Naêng löïc chuû theå Phaùp luaätNaêng löïc phaùp luaät Naêng löïc haønh vi toanvs@gmail.com1.1 NĂNG LỰC PHÁP LUẬT Khả năng cá nhân được NN thừa nhận có quyền và nghĩa vụ pháp lý. Khả năng được Nhà Nước trao một số quyền và nghĩa vụ nhất định để tham gia vào quan hệ pháp luật. Điều kiện được trao: độ tuổi, địa vị xã hội, quốc tịch, trình độ nhận thức, trình độ chuyên môn, kinh nghiệm… toanvs@gmail.com VD: Quyền kinh doanh, quyền sở hữu tài sản, thừa kế, hôn nhân, quyền hành nghề… Công dân nước ngoài không có năng lực pháp luật trong quan hệ bầu cử, ứng cử; Công chức nhà nước: bị hạn chế quyền trong họat động kinh doanh, đầu tư toanvs@gmail.com1.2 NĂNG LỰC HÀNH VI Năng lực hành vi:  Khả năng cá nhân, tổ chức được nhà nước thừa nhận bằng chính hành vi của mình tham gia vào các QHPL và có thể xác lập, thực hiện quyền và nghĩa vụ pháp lý. toanvs@gmail.com1.2 NĂNG LỰC HÀNH VI Năng lực hành vi theo qui định của pháp luật: đạt tuổi nhất định và tiêu chuẩn về lý trí (khả năng nhận thức và điều khiển hành vi) Năng lực hành vi khác nhau trong các loại quan hệ pháp luật khác nhau:  Quan hệ dân sự từ 6 tuổi trở lên  Quan hệ hình sự: từ đủ 16 tuổi.. toanvs@gmail.comNăng lực pháp luật và năng lực hành NLPL NLHV NLCTPL vi là điều kiện Ùkhoâ khoâng khoâng cần và đủ để tạo ng ra năng lực chủ Coù Khoân Khoâng thể pháp luật g Khoân Coù Khoâng trong quan hệ. g Coù Coù Coù toanvs@gmail.com Chú ý: Năng lực pháp luật và năng lực hành vi của chủ thể không phải là thuộc tính tự nhiên của con người mà xuất hiện trên cở sở pháp luật, phụ thuộc vào ý chí của nhà nước do đó, chỉ có nhà nước mới có quyền đặt ra hoặc hạn chế Vd: Hạn chế quyền nuôi con, tuyên bố công dân mất năng lực hành vi, tuyên bố hạn chế năng lực hành vi của người nghiện ma túy… toanvs@gmail.com2. Nội dung Tất cả những khả năng hợp pháp mà các chủ thể có thể (hoặc buộc phải) xử sự khi tham gia ...