Bài giảng Pháp luật đại cương - Chương 7 Luật Dân sự, Luật Tố tụng dân sự

Chương 7 Luật Dân sự, Luật Tố tụng dân sự trình bày về các vấn đề lý luận liên quan đến 2 bộ luật quan trọng, liên quan đến cuộc sống. Bài giảng được trình bày khoa học, dễ hiểu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Pháp luật đại cương - Chương 7 Luật Dân sự, Luật Tố tụng dân sự Chương 7 Luật Dân sự, Luật Tố tụng dân sự (4 tiết) 7.1. Luật Dân sự 7.1.1. Khái quát chung 7.1.1.1. Khái niệm  Là ngành luật độc lập trong hệ thống pháp luật VN  Gồm những quy phạm pháp luật điều chỉnh các quan hệ tài sản và các quan hệ nhân thân  Trên cơ sở bình đẳng, độc lập của các chủ thể tham gia 7.1.1.2. Đối tượng nghiên cứu  Nhóm quan hệ về tài sản  Nhóm quan hệ nhân thân 7.1.1.3. Phương pháp điều chỉnh  Phương pháp độc lập  Phương pháp bình đẳng  Phương pháp tự định đoạt 7.1.2. Một số nội dung cơ bản Được QH khoá XI, kỳ họp thứ 7 thông qua ngày 14/6/2005. Gồm 7 phần, 36 chương, 777 điều 7.1.2.1. Chế định quyền sở hữu: - Chủ thể: C¸ nh©n, ph¸p nh©n, c¸c chñ thÓ kh¸c (hé g®, HTX). - Khách thể: lµ tµi s¶n (vËt cã thùc, tiÒn, giÊy tê gi¸ trÞ b»ng tiÒn...). 7.1.2. Một số nội dung cơ bản 7.1.2.1. Chế định quyền sở hữu: - Nội dung: + QuyÒn chiÕm h÷u: lµ quyÒn n¾m gi÷, ®Þnh ®o¹t, kiÓm so¸t tµi s¶n cña m×nh. + QuyÒn sö dông: lµ quyÒn khai th¸c c«ng dông, khai th¸c lîi Ých vËt chÊt cña tµi s¶n trong ph¹m vi PL cho phÐp. + QuyÒn ®Þnh ®o¹t: lµ quyÒn n¨ng cña chñ SH ®Ó quyÕt ®Þnh sè phËn cña tµi s¶n. 7.1.2.2. Hợp đồng dân sự Là sự thoả thuận của các bên về việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền và nghĩa vụ dân sự. Nguyªn t¾c khi tham gia ký kÕt HDDS: + Tù nguyÖn, b×nh ®¼ng, trung thùc, thiÖn chÝ. + Tù do giao kÕt H§ nh­ng kh«ng tr¸i PL vµ ®¹o ®øc XH. 7.1.2.2. Hợp đồng dân sự Chủ thể  Cá nhân  Pháp nhân  Các chủ thể khác 7.1.2.2. Hợp đồng dân sự Hình thức ký kết  Hình thức miệng  Hình thức văn bản 7.1.2.2. Hợp đồng dân sự Nội dung hợp đồng  Điều khoản cơ bản  Điều khoản thông thường  Điều khoản tuỳ nghi 7.1.2.2. Hợp đồng dân sự Các loại hợp đồng dân sự thông dụng + HĐ mua bán tài sản. + HĐ mua bán nhà ở. + HĐ trao đổi tài sản. + HĐ tặng cho tài sản. + HĐ cho vay tài sản. + HĐ cho thuê tài sản, nhà ở. + HĐ thuê khoán tài sản. + HĐ cho mượn tài sản v.v... 7.1.2.2. Hợp đồng dân sự Trách nhiệm dân sự do vi phạm HĐ Là trách nhiệm của bên vi phạm HĐ đối với chủ thể bên kia. Bên vi phạm phải tiếp tục thực hiện HĐ hoặc phải bồi thường thiệt hại do hành vi không chấp hành hợp đồng mà gây thiệt hại cho bên kia.  Các loại trách nhiệm: Chậm tiến độ, thực hiện không đúng.  Bồi thường thiệt hại 7.1.2.2. Hợp đồng dân sự Trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng Khái niệm  Là trách nhiệm của người có hành vi trái pháp luật  Gây thiệt hại cho chủ thể khác  Phải bồi thường 7.1.2.2. Hợp đồng dân sự Điều kiện phát sinh trách nhiệm  Có thiệt hại xảy ra  Hành vi gây ra thiệt hại là trái pháp luật  Tính có lỗi của người gây ra thiệt hại  Có mối quan hệ nhân quả giữa hành vi trái pháp luật và thiệt hại đã xảy ra 7.1.2.2. Hợp đồng dân sự Nguyên tắc bồi thường  Người gây thiệt hại phải bồi thường toàn bộ và kịp thời  Trường hợp giảm mức bồi thường  Thay đổi mức bồi thường khi không còn phù hợp 7.2.2.3. Quyền thừa kế  Là quyền chuyển dịch tài sản của người chết cho người khác theo di chúc hoặc theo trình tự luật định  Có 2 loại: - Thừa kế theo di chúc - Thừa kế theo pháp luật 7.2.2.3. Quyền thừa kế  Những người không được quyền hưởng di sản (Đ643 BLDS): Cã hµnh vi cè ý x©m ph¹m, ng­îc ®·i nghiªm träng, hµnh h¹ ng­êi ®Ó l¹i di s¶n. + Vi ph¹m nghiªm träng nghÜa vô nu«i d­ìng Cè ý x©m ph¹m tÝnh m¹ng cña ng­êi thõa kÕ kh¸c + Lõa dèi, c­ìng Ðp hoÆc ng¨n c¶n ng­êi ®Ó l¹i di s¶n trong viÖc lËp di chóc; gi¶ m¹o, söa ch÷a d/c, hñy di chóc nh»m h­ëng di s¶n tr¸i víi ý chÝ cña ng­êi ®Ó l¹i di s¶n. 7.2.2.3. Quyền thừa kế  Lưu ý: những người nói trên vẫn được hưởng di sản nếu người để lại di sản đã biết hành vi của người đó, nhưng vẫn cho họ hưởng di sản theo di chúc. 7.2. Ngành luật tố tụng dân sự 7.2.1. Khái niệm  Là một ngành luật độc lập  Gồm các QPPL điều chỉnh các QHXH phát sinh giữa Toà án với những người tham gia tố tụng  Trong quá trình Toà án giải quyết các vụ việc dân sự  QH XI, kỳ hop 5 thong qua ngay 15/6/2004: 9 phan, 36 chương, 418 điều Phần thứ nhất Những quy định chung Chương I Nhiệm vụ và hiệu lực của bộ luật tố tụng dân sự Chương II Những nguyên tắc cơ bản  Chương III Thẩm quyền của Toà án  Mục 1 Những vụ việc dân sự thuộc thẩm quyền giải quyết của Toà án  Mục 2 Thẩm quyền của Toà án các cấp