Bài giảng Phóng xạ

Hiện tượng phóng xạ, các tia phóng xạ, định luật phóng xạ, độ phóng xạ, đồng vị phóng xạ và các ứng dụng. tia alpha beta gamma electron notron hạt nhân nguyên tử phân tử
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Phóng xạGV:PHẠM THỊ PHƯỢNG NỘI DUNG1.Hiện tượng phóng xạ2.Các tia phóng xạ3.Định luật phóng xạ -Độ phóng xạ4.Đồng vị phóng xạ -các ứng dụng 1.Hiện tượng phóng xạ:Là HT một hạt nhân khôngbền vững , tự động phân rã , +phát ra tia phóng xạ và biếnđổi thành hạt nhân khác . Tia phóng xạ Miếng Chất phóng xạ Uranium Quá trình phân rã phóng xạ là sự biến đổi thành hạt nhân 1.Hiện tượng phóng xạ: Hạt nhân con + Tia phóng xạHạt nhânmẹ 2/Các tia phóng β+ α γ β - xạ* Tia anpha (α ): 4 2 He +-v= 2.107 m/s ; - ioân hoaù moâi tröôøng*maïnh Tia beâta ( β ) -v ≈ c=3.108 m/s ; - ioân hoaù moâi tröôøng yeáu hôn tia anpha 0 + Tia β - :doøng caùc −1 e electroân +Tia β + :doøng caùc 0 +1 e 2/Các tia phóng β+ α γ β - xạ*Tia gamma γ:-Laø soùng ñieän töø coù +böôùc soùng raát ngaén . -caùc haït phoâtoân coù naêng löôïng caoÑaëc ñieåm:-Khoâng bò leäch trong ñieän, töøtröôøng naêng ñaâm xuyeân raát lôùn , coù theå - Khaûñi qua lôùp chì daøy haøng chuïc cm vaø gaâynguy hieåm cho con ngöôøi3/Định luật phóng xạ - Độ phóng xạ Thực nghiệm : Cứ sau một khoảng thời gian T, một nửa số hạt nhân bị phân rã biến thành chất khác . Nếu gọi -N0: số hạt nhân ở t0 ; -m0: số hạt nhân ở t0 ; Haõy vaän duïng ñònh luaät vöøa neâu ,ñieàn caùc giaù trò vaøo baûng cho sau ñaây ,töø ñoù tìm ra coâng thöùc bieåu dieãn ñònht=0 t=T t=2T t=3T t=4T3/Định luật phóng xạ - Độ phóng xạt ịnh lu1T kĐ ật phóng xạ :Trong quáλ = ln2/T 2T 3T Đặt trình phân … kTrã , số1/2 t= 2 phóng xạGọim theoằng i -t /T hạ nhân giả là : h thờN dogianetheo đị20nh luậ30 hàm mũ Nk0 2=0 ln2,nên: N N N t 1 2 2 2 số phóng xạ2 2 =e -t/T -ln2.t/T m0 m0 m0 m0m Biể2u thức3 : 21 2 2 2k N0 m0Va ä y t = Nt = k Và mt = 2 2kk T: =>Nt = N0 .e-λt (1) Và mt = m0 .e-λt (2)N N0 N0/2 N0/4 N0/8 N0/16 4T t0 T2T 3TÑ OÀ THÒ Ñ ÒN H LUAÄTc . Ñoä phoùngxaï: Ñoä phoùng xaï H cuûa moät löôïng chaát phoùng xaï laø ñaïialöôïnglượng chất cho tính Độ phóng xạ :củ một ñaëc tröng phóng phoùngạ giảm theo định luật hàm mũ soá x xaï maïnh hay yeáu , ño baèng phaân raõ trong 1 giaây .-Ñoä phoùng xaï giaûm theo thôøi gian theocuøng quy luaät vôùi soá nguyeân töû N : ∆N − λt Ht = − = − N ⇒ H t = λ N 0 .e = λ N t ∆t Ht :độ phóng xạ (t) ; H0 :độ phóng xạ (t Đơn;vị : độ phóng xạ H : Bq: Becơren =0) Ci: Curi 1Ci =3,7.1010 Bq 4/Đồng vị phóng xạ và các ứng dụng a/Đồng vị phóng xạ:bao gồm : +Đồng vị phóng xạ tự nhiên +Đồng vị phóng xạ nhân tạ ặ +Đo c điểm :các đồng vị phóng xạ của cùng một nguyên tố có cùng tính chất hoá H4 2 học như đồng vị bền của nguyên tố đó .b/Ứng dụng :*dùng trong Yhọc ,trồng trọt =>phương pháp nguyên tử đánh dấu . *Khảo cổ :xác định tuổi theo lượng C14 TÓM TẮT NỘI DUNG1/ Phóng xạ:Là HT một hạt nhân khôngbền vững , tự động phân rã , phát ra tiaphóng xạ và biến đổi thành hạt nhânkhác phóng xạ :2/Tia 4 -Tia :α : 2 He là hạt nhân của Heli (2-4) -Tia : β+ + e là dòng các pozitrôn 0 0 -Tia : β- − e là dòng các electrôn - Tia gama γ: là sóng điện từ có bước sóng rất ngắn ( λ < λtn)3.Định luật phóngxạnh luật phóng xạ :Trong quá trình phânĐị :rã , số hạt nhân phóng xạ giảm theo thời gian theo định luật hàm mũBT: Nt = N0 .e-λt (1) Và mt = m0 .e-λt (2) Mỗi chất phóng xạ có một thời gian T xác định :chu kì bán rã, Cứ sau một khoảng thời gian T,4.Độ phóng xạ :Số hạt nhân phân rã trong1s Biểu thức :Ht = H0.e-λt = λNt = H0 . 2-k Lưu ý : Liên hệ giữa số hạt và khối lượng : m N = NA A Với NA =6,022.1023mol-1 : số Avôgađrô BÀI TẬP VẬN DỤNGCâu 1:Phóng xạ là hiện tượng một hạt nhân : A Phát ra một bức xạ điện SAI từ Tự động phóng ra các tia γ ,α ,β+, β- B SAI nhưng không biến đổi hạt nhân C phóng ra SAI tia γ ,α ,β+, β- khi bị bắn phá các bằng những hạt có tốc độ lớn . D Tự động phóng raĐÚNGtia γ ,α ,β+, β- , và các biến đổi thành hạt nhân mớiCâu 2:Chu kì bán rã của một chấtphóng xạ là khoảng thời gian để : A Một nửa số nguyên tử chất ấy biến ĐÚNG đổi thành chất khác . B Quá trình phóng xạ lặp lại như ban SAI đầu C Khối lượng chất ấy giảm một phần , SAI phụ thuộc vào cấu tạo chất ấy ; SAI D Một nửa chất ấy hết khả năng phóng xạ BÀI TẬP CỦNG CỐ :Câu 3:Điều nào sau đây là đúng : Hạt anpha là hạt nhân của nguyên tử SAIA hydrô B Hạt anpha là hạt nhân nguyên tử He(2-4) ĐÚNG Tia gama là chùm các hạt electrô ...