Bài giảng Phương pháp nghiên cứu định tính và ứng dụng phần mềm NVIVO 7 trong phân tích dữ liệu định tính

Bài giảng Phương pháp nghiên cứu định tính và ứng dụng phần mềm NVIVO 7 trong phân tích dữ liệu định tính với các nội dung chính: Giới thiệu chung về phương pháp nghiên cứu định tính; giới thiệu chung về quy trình phân tích dữ liệu định tính; ứng dụng phần mềm NVIVO 7 trong phân tích dữ liệu định tính.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Phương pháp nghiên cứu định tính và ứng dụng phần mềm NVIVO 7 trong phân tích dữ liệu định tính PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ĐỊNH  TÍNH VÀ ỨNG DỤNG PHẦN MỀM  NVIVO 7 TRONG PHÂN TÍCH DỮ LIỆU  ĐỊNH TÍNH Trung tâm Nghiên cứu Chính sách và  Phát triển (DEPOCEN) NỘI DUNG CHÍNH:  1. Giới thiệu chung về phương pháp  nghiên cứu định tính  2. Giới thiệu chung về quy trình phân  tích dữ liệu định tính 3. Ứng dụng phần mềm NVIVO 7 trong  phân tích dữ liệu định tính I. Giới thiệu chung về phương  pháp nghiên cứu định tính 1. Quá trình ra đời và phát triển của  phương pháp nghiên cứu định tính 2. Quy trình nghiên cứu định tính  3. Các dạng tài liệu trong nghiên cứu  định tính  4. Các phương pháp chọn mẫu 5. Các phương pháp thu thập thông tin  1. Quá trình ra đời và phát triển của  phương pháp nghiên cứu định tính  Bắt đầu được sử dụng nhiều tại Châu Âu với  hai lý do chính:   Những người Châu Âu muốn tìm hiểu về các nền  văn hóa ngoại lai,  Các nhà triết học học theo chủ nghĩa triết học  hiện đại của Kant muốn trở lại với ý tưởng phân  biệt 2 loại tri thức: (i) tri thức thực tế và (ii) tri thức  lý thuyết của Aristote   Ban đầu, phương pháp nghiên cứu này chỉ là  một công cụ trong việc khai thác thông tin  của mô hình chủ nghĩa thực chứng  1. Quá trình ra đời và phát triển của  phương pháp nghiên cứu định tính  Giai đoạn đầu:   Giai đoạn phát triển đầu tiên – giai đoạn được  R. Rosaldo gọi là thời kỳ của những nhà dân tộc  học đơn độc (Lone Ethnographer), các nhà nghiên  cứu đi tới các miền đất xa xôi và mang về những  câu chuyện kể về cuộc sống của những người  nước ngoài.   Giai đoạn tiếp theo:cố gắng đưa phương pháp  định tính trở thành một phương nghiên cứu  nghiêm túc nhất có thể trong đó bao gồm cả việc  sử dụng những thống kê đơn giản.  1. Quá trình ra đời và phát triển của  phương pháp nghiên cứu định tính  Giai đoạn tiếp theo  o Những năm giữa thập niên 70 của thế kỷ XX: o Chủ nghĩa thực chứng dần yếu thế o Các  xu  hướng  mới  tăng  lên  nhanh  chóng  (VD:  xu  hướng  nghiên cứu hiện tượng học, xu hướng chú giải văn bản cổ, xu  hướng  nghiên  cứu  ký  hiệu  học,  xu  hướng  nghiên  cứu  hậu  cấu trúc luận…)  o Khả năng làm việc với những dữ liệu thuộc chính thể luận và  phong phú ngày càng săc nét o Thời  kỳ  của  những  ranh  giới  mờ  nhạt  (Denzin  và  Lincoln) – Từ 1970 – 1986  o Khoa học xã hội trở nên gần gũi hơn với khoa học nhân văn  o Ranh giới giữa khoa học xã hội và khoa học nhân văn dần trở  nên mờ nhạt.  1. Quá trình ra đời và phát triển của  phương pháp nghiên cứu định tính Những năm giữa thập niên 80:  ­ Thời kỳ của “khủng  hoảng và mô tả”. (Denzil và Lincol ) o Là  giai  đoạn  hậu  hiện  đại  tại  các  nước  phương  Tây:  tái  cấu  trúc và đặt ra câu hỏi với tất cả những giả thuyết nghiên cứu  trước đây o Các  nhà  nghiên  cứu  định  tính  đã  chứng  tỏ  khả  năng  có  thể  nắm bắt những thực tế cuộc sống và đưa những trải nghiệm  trên vào nghiên cứu.  o Phương  pháp  nghiên  cứu  định  lượng  và  cách  thức  khai  thác  thông tin của thực chứng luận: bỏ qua những thay đổi lớn lao  của thời kỳ hậu hiện đại  o Các phương pháp nghiên cứu định tính: phản ánh được toàn  bộ  những  mâu  thuẫn  cực  kỳ  điển  hình  của  giai  đoạn  lịch  sử  này 1. Quá trình ra đời và phát triển của  phương pháp nghiên cứu định tính Ngày nay:  o Phương  pháp  định  tính  đang  phát  triển  ngày càng mạnh với:  o Khả năng giải thích, thấu hiểu,  o Cấu trúc chặt chẽ  o Sử  dụng  các  công  cụ  thu  thập  thông  tin  độc  lập với phương pháp định lượng. Nghiên cứu định tính là gì?  Nghiên cứu định tính là 1 loại hình  nghiên cứu  khoa học nhằm:  Tìm hiểu đáp án cho các câu hỏi nghiên cứu  Sử dụng cách thức giới hạn quy trình nghiên  cứu một cách có hệ thống  Thu thập những bằng chứng   Cung cấp những phát hiện chưa rõ ràng trong  những giai đoạn trước  Cung cấp những phát hiện mở rộng hơn giới  hạn chủ đề nghiên cứu Nghiên cứu định tính là gì?  Tìm kiếm những cách hiểu nhất định về  vấn đề/chủ đề nghiên cứu thông qua viễn  cảnh là nhóm tham gia nghiên cứu  Hiệu quả đặc biệt trong việc nghiên cứu  những thông tin mang tính văn hóa: giá trị,  ý kiến, hành vi, và những bối cảnh xã hội  hoặc những nhóm đặc thù. 2. Quy trình nghiên cứu định tính  Quy trình nghiên cứu  Định tính Tìm hiểu mục đích Phỏng vấn Dỡ băng/ Kiểm chứng Nghiên cứu Thiết kế Thu thập thông tin Phân tích dữ liệu  Chuyển đổi dữ liệu Phân tích 3. Các dạng tài liệu thường gặp  trong nghiên cứu định tính  Field note  Audio/Video  Recording  Transcripts Field note  Mẫu Field note Audio/Video Record Transcripts Transcripts 4. Các phương pháp chọn mẫu  Chọn mẫu có chủ đích  Chọn mẫu chỉ tiêu  Chọn mẫu quả bóng tuyết  Chọn mẫu có chủ đích  Là phương pháp phổ biến nhất  Chọn tập hợp những người tham gia dựa theo những  tiêu chí có tính đại diện liên quan tới 1 câu hỏi  nghiên cứu  Ví dụ: nh ...