Bài giảng Quan niệm nguyên nhân trong dịch tễ học - Ths Lê Minh Hữu

Bài giảng Quan niệm nguyên nhân trong dịch tễ học do Ths Lê Minh Hữu biên soạn gồm các nội dung chính sau: Trình bày được quan niệm nguyên nhân trong dịch tễ học; Trình bày được các nội dung cần xem xét kết luận về nguyên nhân của 1 căn bệnh. Mời các bạn cùng tham khảo để nắm nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Quan niệm nguyên nhân trong dịch tễ học - Ths Lê Minh HữuQUAN NIỆM NGUYÊN NHÂN TRONG DỊCH TỄ HỌC Ths Lê Minh Hữu 21/10/2010 1 Mục tiêu1. Trình bày được quan niệm nguyên nhân trong dịch tễ học2. Trình bày được các nội dung cần xem xét kết luận về nguyên nhân của 1 căn bệnh 21/10/2010 2 Đại cươngViệc tìm ra nguyên nhân của bệnh rất quan trọngtrong việc phòng chống bệnh có hiệu quả. Thông thường khi đề cập đến nguyên nhân là nghĩvề nguyên nhân sinh vật học.Hiện nay, bệnh nhiễm trùng ngày càng giảm và bịkhống chế, nhiều bệnh có liên quan đến dinh dưỡng,hành vi, các rối loạn về tâm thần. Xác định các nguyên nhân không thuộc về vi sinhhọc ngày càng đóng vai trò quan trọng trong DTH,trong lĩnh vực phòng bệnh cũng như điều trị bệnh. 21/10/2010 3Quan niệm về nguyên nhân Ai làm chìm tàu? Allen 1983 21/10/2010 421/10/2010 521/10/2010 621/10/2010 721/10/2010 821/10/2010 9Ai làm chìm tàu? 21/10/2010 10 Quan niệm về nguyên nhânNguyên nhân của bệnh là 1 biến cố, 1điều kiện, 1 đặc tính hoặc 1 sự kết hợpcác yếu tố đã giữ một vai trò quantrọng trong việc gây bệnh 21/10/2010 11Nguyên trực tiếp - gián tiếp Vi khuẩn lao - bệnh lao Uống rượu - xơ gan - Ung thư gan 21/10/2010 12 Nguyên nhân cần - đủNguyên nhân cần (necssary): Khi thiếunguyên nhân này sẽ không thể phát triểnbệnhNguyên nhân đủ (Sufficent): Nguyênnhân được gọi là đủ khi nó chắc chắngây bệnh hoặc khởi phát bệnh 21/10/2010 13 Nguyên nhân vừa cần và đủ – Một nguyên nhân cũng gây bệnh vàbệnh sẽ không xảy ra khi vắng yếu tố này Ví dụ: Ung thư phổi do Amiăng 21/10/2010 14Nguyên nhân cần nhưng chưa đủMột nguyên nhân không thể gây bệnh, bệnh xảy rakhi có sự hiện diện của tất cả các yếu tố nguy cơ. Một mình vi trùng lao không thể gây bệnh lao mà cần thêm tính nhạy cảm của cơ thể 21/10/2010 15Nguyên nhân đủ nhưng không CầnMột yếu tố cũng có khả năng gây bệnh nhưng khôngphải là nguyên nhân Phơi nhiễm với tia phóng xạ hoặc benzen đều gây bệnh bạch cầu cấp Eg leukemia caused by radiation or benzene 21/10/2010 16Nguyên nhân duy nhất và đa nguyên nhânHenle và Kok đưa ra định đề Kok để tìm ranguyên nhân đặc hiệu như sau: ƒ Vi sinh vật phải hiện diện trong từng ca bệnh ƒ Vi sinh vật phân lập được và phát triển trong môi trường cấy ƒ Gây bệnh thực nghiệm khi đưa sinh vật vào trong cơ thể động vật cảm nhiễm ƒ Vi sinh vật được đào thải ra từ động vật và có thể xác định được 21/10/2010 17Bệnh than là bệnh đầu tiên thoả mãnđịnh đề này và định đề nàyĐịnh đề Kok là hiện nay không phù hợptrong nhiều bệnh nhiễm trùng và cácbệnh không nhiễm trùng. 21/10/2010 18Những yếu tố cấu thành nguyên nhânCác yếu tố dẫn đến: Tuổi, phái, tiền sử bệnh, thểtrạngCác yếu tố thuận lợi: Thu nhập, dinh dưỡng kém,nhà của chật chội, và sự chăm sóc y tế không đầy đủ.Các yếu tố tham gia: Tiếp xúc với tác nhân gâybệnh hay tác nhân gây độc hạiCác yếu tố củng cố: Tiếp xúc trở lại với tác nhângây bệnh, là việc vất vả nặng nhọc. 21/10/2010 19Những yếu tố cấu thành nguyên nhânYếu tố nguy cơ: ƒ Từ “yếu tố nguy cơ” dùng để mô tả những yếu tố làm tăng nguy cơ phát bệnh chứ không phải là nguyên nhân gây bệnh. ƒ Quan niệm yếu tố nguy cơ đã giúp ích cho 1 số chương trình phòng chống bệnh tật.Sự tương tác giữa các yếu tố: Hậu quả của 2hay nhiều nguyên nhân phối hợp lớn hơn nhiềuso với hậu quả của từng nguyên nhân cộng lại. 21/10/2010 20 ...