Bài giảng Rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi - BS.CKII. Nguyễn Thị Phương Nga

Các nội dung của bài giảng gồm sinh lý học giấc ngủ, đặc điểm giấc ngủ ở người cao tuổi, yếu tố góp phần gây rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi, rối loạn giấc ngủ thường gặp ở người cao tuổi. Mời các bạn cùng tham khảo bài giảng để nắm chắc các kiến thức phục vụ công tác học tập và nghiên cứu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi - BS.CKII. Nguyễn Thị Phương Nga BS CK II Nguyễn Thị Phương Nga Bộ môn Lão khoa Mục tiêu  Sinh lý học giấc ngủ  Đặc điểm giấc ngủ ở người cao tuổi  Các yếu tố góp phần gây rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi  Các rối loạn giấc ngủ thường gặp ở người cao tuổi. Ngủ là gì? Ngủ là một trạng thái có tính hành vi có thể đảo ngược được đặc trưng bởi:  Không ghi nhận kích thích từ môi trường (thông qua các giác quan).  Gia tăng ngưỡng đáp ứng đối với kích thích từ môi trường. Sinh lý học giấc ngủ  Chu kỳ thức – ngủ (sleep – wake cycle).  Các giai đoạn của giấc ngủ. Hệ thần kinh trung ương Hệ thần kinh trung ương Trạng thái thức tỉnh do hạ đồi sau Vỏ não Vỏ não Đồi thị Gian não Thân não Thân não Hạ đồi HỆ THỐNG THỨC VỎ NÃO VÙNG HẠ ĐỒI SAU HỆ LƯỚI HOẠT HOÁ Chu kỳ thức-ngủ (sleep-wake cycle) 2 cơ chế sinh lý tương tác và cân bằng với nhau:  Nhịp thức-ngủ (circadian rhythm): các quá trình bên trong não và cơ thể theo chu kỳ 24 giờ, đáp ứng với sáng tối của môi trường, được quy định bởi đồng hồ sinh học.  Quá trình nội môi (sleep- wake homeostasis): quá trình sản xuất và tích luỹ các chất gây ngủ trong não (melatonin). Nhịp thức-ngủ (circadian rhythm) Nhân trên giao thị • Quá trình nội môi gây ngủ tăng dần trong ngày và giảm dần sau khi ngủ. • Quá trình nhịp ngày-đêm gây tăng thức tỉnh trong ngày và giảm vào cuối ngày ML1 • Hoạt động của nhân trên giao thị (SCN) tăng trong ngày → sản xuất melatonin rất thấp. • Hoạt động của SCN giảm vào cuối ngày → sản xuất melatonin tăng và nhanh chóng đạt tối đa → hoạt hoá ML1 → tắt hoạt động của SCN → ngủ. Quá trình nội môi (sleep-wake homeostasis) Rối loạn nhịp thức-ngủ  Là một nhóm rối loạn giấc ngủ.  Khi nhịp thức-ngủ không đồng bộ với thời điểm thức- ngủ mong muốn của từng người.  Gồm:  Thay đổi múi giờ (jet-lag).  Shift Work Sleep Disorder  Non-24-Hour Sleep-Wake Syndrome  Irregular sleep-wake pattern  Delayed sleep-wake syndrome  Advanced sleep-wake syndrome Nhịp thức-ngủ đến sớm (advanced circadian rhythm) Các giai đoạn của giấc ngủ  Giấc ngủ bình thường gồm 4 đến 5 chu kỳ.  Mỗi chu kỳ từ 90 đến 120 phút bao gồm 2 giai đoạn ngủ chính:  Giấc ngủ không cử động mắt nhanh (non-REM).  Giấc ngủ cử động mắt nhanh REM (rapid-eye- movement). Các giai đoạn của giấc ngủ • Giấc ngủ non-REM gồm 4 giai đoạn 1, 2, 3, 4 • Giấc ngủ REM. Hypnogram Giấc ngủ không cử động mắt nhanh (non-REM) • Thức: nhịp alpha, beta. • Giai đoạn 1, giai đoạn 2: ngủ nông. • Giai đoạn 3, 4: ngủ sâu, các dấu hiện sinh tồn đều giảm Giấc ngủ cử động mắt nhanh REM  Nhiệt độ, nhịp tim, nhịp thở, huyết áp đều tăng.  Trương lực cơ mất.  Cử động mắt nhanh qua lại và giấc mơ.  Điện não nhịp α giống như giai đoạn thức nhưng ngủ rất sâu.