Bài giảng Siêu âm Doppler sản khoa

Bài giảng Siêu âm Doppler sản khoa trình bày các nội dung chính sau: Siêu âm Doppler, công thức Doppler, Doppler xung, Doppler năng lượng, các trường khảo sát Doppler, tái tổ chức mạch máu tử cung, phổ của động mạch tử cung,... Mời các bạn cùng tham khảo để nắm nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Siêu âm Doppler sản khoaSiêu âm Doppler sản khoa M. COLLET - 2017 Siêu âm Doppler• Thăm dò không xâm nhập huyết động mẹ và thai• Thăm khám không thể thiếu khi theo dõi thai nghén nguy cơ và trong các trường hợp có bệnh lý thai nhi. – Ưu tiên của các vị trí thăm dò ?• Vai trò trong thai nghén nguy cơ thấp còn đang tranh cãi (định nghĩa nguy cơ thấp?) hinhanhykhoa.com Các nguyên tắc của hiệu ứng Doppler• Khi một chùm sóng âm, phát ra bởi đầu dò, đi ngang qua một mô sinh học, nó sẽ gặp các mặt phân cách cố định. Tần số phản hồi từ các mặt phân cắt này là bằng với tần số chùm sóng âm tới, do đó, ta có thể nói rằng không có sự khác biệt giữa tần số chùm sóng âm phát ra và chùm sóng âm phản hồi.• Nếu bề mặt phản hồi di động như hồng cầu trong dòng máu đang chảy, nó sẽ gây ra thay đổi tần số của chùm sóng âm phản hồi. Fr = Fo + ΔF ( Tần số Doppler) Tần số Doppler• Tỉ lệ thuận trực tiếp với tốc độ của hồng cầu trong mạch máu, nhưng cũng phụ thuộc vào góc giữa chùm sóng âm và chiều của dòng chảy (góc Doppler) Công thức Doppler 2 Fi x V x Cos gócθ Fi - Fr = CFi : Tần số của sóng tớiFr: Tần số của sóng phản hồiV: Tốc độ di chuyển của hồng cầu theo đơn vị m/giâyC: Tốc độ của sóng âm trong môi trường khảo sát (1540m/giây)θ: Góc giữa trục của chùm sóng và trục di chuyển của hồng cầuGóc của chùm sóng tới Ghi lại vận tốc dòng máu( Chuyển đổi số hóa nhanh của FOURRIER) Kỹ thuật dopplerDoppler liên tục Doppler xung Doppler màu Doppler năng lượng Doppler liên tụcLà áp dụng cổ điển nhất của kỹ thuật Doppler trong y học (1960-1965) Có hai tinh thể trong cùng một đầu dò : - Một tinh thể phát sóng âm liên tục - Một tinh thể cũng thu nhận liên tục tín hiệu phản hồi Doppler liên tụcƯu điểm – Thiết bị nhẹ và gọn gàng – Không đắt – Độ nhạy cao phát hiện các dòng chảy chậm – Cường độ âm thấp – Không có giới hạn khi khảo sát tính toán các dòng chảy nhanh Các mạch máu nông hinhanhykhoa.com Doppler liên tụcHạn chế Không có nhận biết về không gianTín hiệu thu nhận độc lập với độ sâu; tần số Doppler đo được là kết quả của các tần số doppler xuất ra từ tín hiệu, trung bình của các tín hiệu đến từ tất cả các mạch máu đi qua Nguyên tắc của Doppler xungHệ thống Doppler xung có đặc điểm là một tinh thể duy nhất vừa làm nhiệm vụ phát sóng âm và nhận sóng âmĐộ trễ giữa hai xung động giúp xác định tần số lập lại của sóng âm hay PRF (Pulse Repetition Frequency-tần số lập lại xung)Một cửa sổ thăm dò cho phép lựa chọn độ sâu mà tín hiệu được lấy mẫuDoppler được kết hợp với hình ảnh 2D (chế độ duplex) hinhanhykhoa.com Nguyên tắc của Doppler xungPRF thể hiện độ sâu của trường thăm dò – Để thăm dò các vị trí ở sâu cần PRF thấp – Để thăm dò các vị trí ở nông thì cần tăng PRFPRF cũng thể hiện độ nhạy của dòng chảy – Để phát hiện nhạy các dòng chảy chậm thì cần PRF thấp (700 đến 800 Hz) đối với dòng chảy tĩnh mạch – Để nghiên cứu các dòng chảy động mạch cần có PRF tăng (2 đến 4 KHz)Nguyên tắc của Doppler xung Tần số lập lại xung (PRF) 1 Fr = TrTín hiệu sử dụng chỉ được lấy mẫu vào mỗi khoảng thời gian Tr(thời gian chu kỳ lập lại xung) hinhanhykhoa.com Doppler xungLợi ích chính của Doppler xung là tận dụng độ phân giải không gian giúp định vị thông tin Doppler có được theo độ sâu Doppler xungHạn chế• Độ nhạy thấp trong phát hiện các dòng chảy chậm• Cường độ âm mạnh hơn• Tín hiệu không chính xác khi thăm dò sâu• Tín hiệu không chính xác khi tần số cao (hiệu ứng alasing)• Mối liên quan giữa tín hiệu/âm thanh ít có giá trị hinhanhykhoa.com Doppler xung• Kém chính xác khi khảo sát sâu – Thường thì giá trị PRF được thay đổi theo độ sâu để không có mạch máu được phát hiện vượt ngoài giới hạn của trường thăm dò – Độ sâu tối đa thăm dò được là khoảng cách đi- về mà sóng âm có thể thực hiện Kém chính xác khi khảo sát sâuPmax = C x ½ Tr = C / 2 PRF Pmax : Độ sâu tối đa đo được C : Tốc độ của sóng âm trong môi trường PRF : Tần số lập lại đo bằng Hertz 1 đến 7,5 cm đối với đầu dò 10000 hertz 40 cm đối với đầu dò 2000 hertz hinhanhykhoa.com Kém chính xác khi khảo sát với tần số caoHiện tượng Aliasing – Hiện tượng này là nguyên nhân của một trong các hạn chế chính của ...