Bài giảng Sinh lý học

Bài giảng Sinh lý học sau đây gồm 13 chương, bao gồm: Bài mở đầu, sinh lý máu, sinh lý tuần hoàn, sinh lý hô hấp, sinh lý tiêu hóa, trao đổi chất và năng lượng, sinh lý bài tiết, sinh lý nội tiết, sinh lý sinh sản,... Tham khảo nội dung bài giảng để bổ sung các kiến thức hữu ích cho bản thân.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Sinh lý họcChương 1 1.1. 1.1.1.MUi tư ng nghiên c u và nhi m v c a môn sinh lý h c. i tư ng nghiên c u. i tư ng nghiên c u là các quá trình di n ra trong cơ th ngư i và ng v t nh m mb o s t n t i c a ngư i và ng v t trong th gi i v t ch t bao quanh. Nghiên c u v nh ng quy lu t, các quá trình chuy n hoá v t ch t, tu n hoàn, hô h p, ho t ng c a cơ, h th n kinh và các ch c năng khác c a cơ th ngư i và ng v t. 1.1.2. Nhi m v c a môn sinh lý h c. - Nghiên c u các quy lu t th c hi n các ch c năng bình thư ng trên cơ th s ng trong i u ki n s ng luôn thay i - Nghiên c u s phát tri n các ch c năng cơ th s ng theo quá trình ti n hoá, quá trình phát sinh ch ng lo i và phát tri n cá th , m i liên quan gi a các ch c năng. 1.2. Các phương pháp nghiên c u 1.2.1. Phương pháp c p di n 1.2.2. Phương pháp trư ng di n 1.2.3. Các phương pháp nghiên c u khác 1.3. Các chuyên ngành sinh h c cơ b n c a môn sinh lý h c và v trí c a sinh lý h c trong các ngành khoa h c khác. 1.3.1. Các chuyên ngành sinh lý h c. - Sinh lý h c chung - Sinh lý h - Sinh lý h - Sinh lý h - Sinh lý h c t ng ph n c ti n hoá và sinh thái c ngư i c ng v t nông nghi p1.3.2. V trí c a sinh lý h c trong các ngành khoa h c khác. - Sinh lý h c là ngành sinh h c liên quan n t t c các ngành sinh h c như: gi i ph u h c, mô h c, t bào h c, hoá sinh… - Sinh lý h c liên quan n các ngành khoa h c t nhiên - Sinh lý h c có tác d ng thúc y s phát tri n nhi u ngành khoa h c khác như: tâm lý h c, y h c …2 Chương 2 2.1. Ch c năng chung c a máu: Máu là ch t d ch l ng, c, màuSINH LÝ MÁU, lưu thông trong h th ng tu n hoànm b o m i liênh gi a các cơ quan trong cơ th . Máu có các ch c năng sau: - Ch c năng v n chuy n - Ch c năng cân b ng nư c và mu i khoáng nh m th m th u, n ng các ion kim lo i … c a n i môi - Ch c năng i u hoà nhi t cơ th - Ch c năng b o v cơ th - Ch c năng th ng nh t cơ th 2.2. Kh i lư ng, thành ph n, tính ch t lý h c h c c a máu. 2.2.1. Kh i lư ng và thành ph n c a máu: - Kh i lư ng ư c tính theo ph n trăm kh i lư ng cơ th hay theo ơn v ml/kg kh i lư ng cơ th . - Kh i lư ng máu thay i tuỳ loài, tuỳ tr ng thái sinh lý. - tr ng thái bình thư ng, m t n a lư ng máu lưu thông trong cơ th còn n a lư ng máu d ng d tr trong ó: trong lách kho ng 16%, trong gan kho ng 20%, dư i da kho ng 10% - Máu g m 2 ph n: + Huy t tương chi m 55-60% th tích máu toàn ph n + Các y u t h u hình chi m 40-45% th tích máu toàn ph n 2.2.2. Các tính ch t lý hoá h c c a máu: - T tr ng máu các loài ng v t khác nhau thì khác nhau quánh c a máu g p 5 l n so v i nư c, quánh c a máu do các y u t h u hình và protein quy t nh. - Áp su t th m th u là m t i lư ng ít bi n i do áp su t th m th u tinh th và áp su t th m th u th keo t o nên. + Áp su t th m th u t l thu n v i n ng mol các ch t hoàn tan trong dung d ch. + Áp su t th m th u ư c tính theo công th c c a Clapeyrol: p = C.R.T Trong ó p: áp su t th m th u C: n ng phân t gam R: h ng s khí (≈ 0,082 lít - atmotphe) mb os n nh n ng pH, áp su t3 T: nhi t tuy t i (273otuy t i = 0oC)+ D a vào áp su t th m th u ngư i ta ch t o ra các dung d ch sinh lý như: dung d ch ng trương, dung d ch ưu trương, dung d ch như c trương 2.2.3. Ph n ng máu và các h 2.2.3.1. Ph n ng máu. m.- Ph n ng máu hay pH máu là ch hàm lư ng ion H+ trong máu. pH máu ph n ánh s cân b ng v n ng toan ki m c a máu + pH máu ư c tính theo công th c pH= log 1/[H]+ = -log[H]+ + pH ph thu c vào n ng H+ và OH- trong máu + Vi c duy trì s n nh n ng pH có ý nghĩa quan tr ng i v i m i ho t ng s ng c a cơ th . pH c a máu ch c n tăng gi m 0,2 ã gây các r i lo n trong ho t ng s ng c a cơ th và d n n t vong. i là nh tác d ng c a các + Trong i u ki n sinh lý bình thư ng, pH máu ít thay h m 2.2.3.2. Các h m.-H m trong máu là do m t acid y u và m t mu i ki m m nh c a acid ó t o thành. - Trong máu có 3 h m chính: + H m bicarbonat: g m acid carbonic (HCO3) và mu i ki m bicarbonat natri (NaHCO3) hay mu i ki m bicarbonat kali (KHCO3) + H m phosphat: g m mu i phosphat diacid (BH2PO4) và mu i phosphat monoacid (B2HPO4) (trong ó B là Na+ ho c K+) +H c u. m protein ư c c u t o t protein c a huy t tương và hemoglobin c a h ng2.3. Huy t tương (Plasma). Huy t tương là m t d ch th l ng, trong màu vàng nh t, v hơi m n, chi m t l 55-60% kh i lương máu toàn ph n. nh t c a huy t tương so v i nư c kho ng 1,7-2,2. Ch c năng c a huy t tương là t o dòng ch y trong h m ch t o i u ki n cho s di chuy n c a các y u t h u hình, là dung môi hoà tan c a các ch t h u cơ và vô cơ nên có vai trò quan tr ng trong vi c th c hi n ch c năng v n chuy n, m b o áp su t th m th u và n nh pH trong máu, tham gia b o v cơ th . Thành ph n c a huy t tương g m: nư c chi m 90-92%; ch t khô chi m kho ng 8-10%. 2.3.1. Các ch t h u cơ ch y u c a huy t tương4 - Protein c a huy t tương chi m t l 7-8%, g m 3 lo i ch y u: albumin, globulin, fibrinogen - Lipid c a huy t tương không có d ng t do mà k t h p v i protein t o thành các h p ch t hoà ...