Bài giảng Sinh thái học - Các khái niệm và ứng dụng (Quyển 1) - ĐH Thủy lợi

(NB) Bài giảng Sinh thái học - Các khái niệm và ứng dụng trình bày các nội dung: Giới thiệu sinh thái học là gì, cuộc sống trên cạn, cuộc sống trong nước, quan hệ giữa nhiệt độ và sinh vật, quan hệ giữa nhiệt độ và sinh vật, quần thể gen và chọn lọc tự nhiên,... Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Sinh thái học - Các khái niệm và ứng dụng (Quyển 1) - ĐH Thủy lợiTRƯỜNG ĐẠI HỌC THUỶ LỢIBỘ MÔN QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊNSINH THÁI HỌCCÁC KHÁI NIỆM VÀ ỨNG DỤNG(Quyển 1)(Dùng cho sinh viên ngành Thủy lợi)(L-u hµnh néi bé)HÀ NỘI - 20091Những người tham gia biên dịch:PGS.TS. LÊ THỊ NGUYÊN (Chủ biên)ThS. NGUYỄN THÁI HÒAThS. NGUYỄN THỊ HẰNG NGATS. NGUYỄN THỊ LAN HƯƠNG2GIỚI THIỆU TÁC GIẢDr. Manuel Malles là giáo sư sinh học của trường Đại học New Mexico. Ông là giáo viêntrong khoa và là người quản lý Bảo tàng Sinh học miền Tây Nam từ năm 1975. Ông tốt nghiệp đạihọc năm 1971 tại trường Đại học thuộc bang Humboldt và năm 1976 tốt nghiệp tiến sĩ thuộc khoaSinh thái học và Tiến hoá Sinh học tại trường Đại học Arizona. Qua việc giảng dạy và nghiên cứumôn Sinh thái học ở châu Mỹ Latinh, Caribbean và châu Âu, tác giả đã mở rộng môn địa lý học.Tác giả đã được nhận học bổng nghiên cứu của Fulbright để hướng dẫn nghiên cứu sinh thái họcdòng sông ở Bồ Đào Nha và đã được bổ nhiệm làm giáo sư thịnh giảng khoa động vật học tạitrường Đại học Coimbra, Bồ Đào Nha và tại phòng thí nghiệm thuỷ văn ở trường Đại học báchkhoa của Madrrid, Tây Ban Nha và tại trường Đại học của Trạm sinh học hồ Flathead Montana.Nền tảng (backgraund) đào tạo của tác giả là nhà sinh thái học biển và nhà sinh học cá ởtrường Đại học New Mexico nên tác giả nghiên cứu chủ yếu về sinh thái học dòng sông và vensông. Nghiên cứu của tác giả liên quan đến nhiều kiến thức về các mức độ sinh thái học, bao gồmsinh thái học hành vi, sinh học quần thể, sinh thái học quần xã, sinh thái học hệ sinh thái, địa lýsinh học của các loài côn trùng dòng sông và ảnh hưởng của chế độ khí hậu vĩ mô (Elninô) đếnđộng thái của các hệ sinh thái dòng sông và ven sông ở miền Tây Nam. Nghiên cứu hiện nay củatác giả liên quan đến tác động của ngập lụt và thực vật ngoại lai đến cấu trúc và động thái của hệsinh thái ven sông Ro Grande.Toàn bộ nội dung kiến thức phụ trách, tác giả đã cố gắng kết hợp áp dụng vào nghiên cứu,giảng dạy đại học và sau đại học và phục vụ sản xuất. Ở trường đại học New Mexico, tác giảgiảng dạy cho nhiều bộ môn và sau đại học, bao gồm các môn như: Nguyên lý sinh học, Tiến hoávà Sinh thái học, Sinh thái dòng sông, Hồ học và Hải dương học, Sinh học biển và Quần xã vàSinh thái học hệ sinh thái. Đồng thời, tác giả giảng dạy những môn như Sinh thái học dòng sôngvà sự thay đổi toàn cầu ở trường Đại học Coimbra, Bồ Đào Nha và môn Nước ngầm và Sinh tháihọc ven sông ở Trạm Sinh học hồ Flathead. Năm 1995 - 1996, Dr. Manuel được gọi là Teacher ofthe Year và Potter Chair về Sinh thái thực vật năm 2000 của trường Đại học New Mexico.3LỜI NÓI ĐẦUKhoảng 2.500 năm trước, triết gia Hy Lạp Zeno nêu ra một nghịch lý đến nỗi làm cho các trợgiáo và sinh viên của họ phải đối mặt với thách thức. Trong truyền thuyết về Asin và con rùa,Zeno chỉ rõ rằng một người chạy nhanh như huyền thoại Asin, cho rùa xuất phát trước trong cuộcđua, anh ta không bao giờ đuổi kịp nó. Zeno cho rằng từ khoảng cách với vô số điểm không xácđịnh giữa Asin và con rùa, khoảng cách vô cùng ấy làm cho anh ta không bao giờ bắt kịp. Toánhọc hiện đại đã giải được bài toán nghịch đó và chúng ta có thể yên chí rằng ngay cả trong lýthuyết vạn vật của Zeno, những vận động viên chạy Olimpic có thể đuổi kịp những con rùa. Bởivậy đây là điều rút ra từ dẫn luận của Zeno cho phạm vi các ngành học với các môn khoa họcnăng động như Sinh thái học.Thách thức cho các trợ giảng và sinh viên Sinh thái học lớn hơn nhiều so với Asin. Lớn hơnnhiều bởi vì họ có cuộc đấu với những đối thủ mạnh với sự xuất phát trước từ rất lâu. Giống nhưhọ cố gắng bao trùm khoảng không giữa sự bắt đầu và kết thúc chủ đề này, những bước đi nhanhcủa khám phá sự chuyển động của giới hạn những môn học đi trước không phải với tốc độ của rùamà là tốc độ của thỏ rừng. Zeno có thể rất hạnh phúc trong thế giới này bởi trong đó các trợ giáovà sinh viên của họ không bao giờ đuổi kịp. Tuy vậy với sự tổ chức chu đáo và phương tiện hiệnđại như Mạng lưới toàn cầu (Wold - Wide - Web) họ có thể tiến tới gần hơn.Năm 1991 tại hội nghị về Xã hội hóa Sinh thái học ở San Antonio, Texas America, PaulRisser nhà sinh thái học lỗi lạc đã cảnh báo giáo sinh của môn sinh thái học phải chú ý tới cáckhái niệm chính trong lĩnh vực đó. Nếu chúng ta chia chủ đề lớn và chủ đề động thái về sinh tháihọc ra quá nhỏ, chúng ta sẽ không bao trùm được trong một hoặc hai học kỳ đào tạo. Risser chorằng, khi tập trung vào các khái niệm lớn, chúng ta sẽ cung cấp cho sinh viên một khung tổng quátvề môn học từ đó sinh viên có thể phát triển ra.Giáo trình này cố gắng giải quyết thách thức của Risser. Mỗi chương cấu trúc gồm 2 đến 4các khái niệm lớn để trình bày cho sinh viên có thể hiểu và nhớ được một cách tổng hợp các vấnđề. Tác giả cho thấy, khi bắt đầu học môn sinh thái học, sinh viên có thể tiếp thu được một số kháiniệm cơ bản, họ có thể bỏ qua những vấn đề chi tiết. Mỗi ...