Bài giảng Song thai

Nêu được cách phân loại song thai; nêu được phương pháp chẩn đoán song thai; nêu được các bệnh lý của song thai; nêu được cách chẩn đoán và theo dõi hội chứng truyền máu trong song thai và thai chết lưu trong song thai;... là những mục tiêu mà "Bài giảng Song thai" hướng đến trình bày.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Song thai1. Tên bài: SONG THAI2. Bài giảng: lý thuyết3. Thời gian giảng: 02 tiết4. Địa điểm giảng bài: giảng đường5. Mục tiêu học tập: sau khi học bài này, sinh viên phải: 5.1. Nêu được cách phân loại song thai 5.2. Nêu được phương pháp chẩn đoán song thai 5.3. Nêu được các bệnh lý của song thai 5.4. Nêu được cách chẩn đoán và theo dõi hội chứng truyền máu trong song thai và thai chết lưu trong song thai. 5.5. Nêu được đặc điểm chuyển dạ của song thai 5.6. Nêu được cách đỡ đẻ song thai.6. Nội dung chính: 6.1. Định nghĩa song thai Song thai là trường hợp đặc biệt của thai nghén và đều được cho đó là thai nghén có nguy cơcao vì tỷ lệ bệnh tật và tử vong mẹ và sơ sinh cao hơn gấp 2 - 3 lần so với chửa một thai. Những bệnh lý chung giống như chửa một thai như thai chậm phát triển trong tử cung, đa ốitrong song thai còn có thể gặp một số bệnh lý đặc biệt như tỷ lệ đẻ non cao hơn và đặc biệt là tỷ lệnhiễm độc thai nghén cao hơn chửa một thai. Tỷ lệ song thai chỉ chiếm khoảng 1% trong thai nghén song do tính chất đặc biệt của thainghén cũng như nguy cơ của nó cho nên việc chẩn đoán trước sinh đóng vai trò quan trọng trong theodõi và tiên lượng trong song thai đặc biệt là chẩn đoán phân loại song thai. 6.2. Phân loại song thai (còn gọi là tinh chất rau thai và tinh chất giao tử) dựa vào loại giao tửngười ta phân ra thành các loại song thai sau đây: 6.2.1. Song thai 2 noãn Đây là loại song thai mà nó tương ứng với 2 noãn thụ tinh với 2 tinh trùng riêng và đó là loạisong thai mà 2 thai riêng nằm trong một buồng tử cung (đây được gọi là song thai thật sự) và là loạisong thai 2 buồng ối và 2 bánh rau. Nó chiếm 2/3 số lượng song thai hay tỷ lệ chung là 6 - 7/1000 sốđẻ. 6.2.2. Song thai 1 noãn Đây là loại song thai mà một tinh trùng thụ tinh với 1 noãn nhưng lại chia làm 2 thai (người tagọi là giả song thai), tuỳ thuộc vào thời gian phân chia thành 2 thai của phôi người ta chia ra thành cácloại song thai khác nhau, nó chiếm 1/3 số lượng song thai và với tỷ lệ chung là 3 - 5/1000 số đẻ.- Song thai 1 noãn: 2 buông ối, 2 bánh rau. Đây là loại song thai một noãn nhưng sự phân chia của phôi xảy ra rất sớm vào khoảng ngàythứ 3 sau khi thụ tinh, loại song thai này có tiến triển tương tự như loại song thai 2 noãn (2 bánh rau, 2buồng ối), tỷ lệ chiếm 24 - 27% số song thai một noãn.- Song thai 1 noãn: 1 bánh rau và 2 buồng ối Đây là loại song thai mà sự phân chia của phôi xảy ra trong khoảng thời gian từ ngày thứ 4đến ngày thứ 8 sau khi thụ tinh và nó có tỷ lệ khá cao ≈ 70% só song thai 1 noãn, đây là loại song thaicần phải chú ý vì có rất nhiều biến chứng của thai nghén (đối với mẹ và con) xảy ra vào loại này.- Song thai 1 noãn: một bánh rau và một buồng ối. Đây là loại song thai mà sự phân chia của phôi được xảy ra vào khoảng thời gian từ ngày thứ9 đến ngày thứ 13 sau khi thụ tinh, nó chiếm khoảng 2% số song thai 1 noãn. - Một số loại song thai dính nhau: đây là những trường hợp song thai đặc biệt mà sự phân chiacủa phôi xảy ra muộn sau ngày thư 13 sau khi thụ tinh và nó chiếm khoảng 1% số song thai 1 noãn.Nhưng trường hợp đặc biệt đó là song thai dính đầu, dính ngực, dính bụng hay đặc biệt hơn là thaitrong thai. 6.3. Chẩn đoán song thai Như đã trình bày ở trên, chẩn đoán phân loại song thai là rất quan trọng và việc chẩn đoánphân loại được làm vào 3 tháng đầu và phải sử dụng siêu âm hay nói một cách khác chỉ có siêu âmmới có khả năng chẩn đoán phân loại được song thai, còn lại sau dẻ cũng làm được nhưng đó là chẩnđoán hồi cứu, cho nên trong bài này chúng tôi đề cập một cách khá kỹ càng về siêu âm chẩn đoánphân loại song thai. 6.3.1. Siêu âm chẩn đoán song thai trong 3 tháng đầu: sử dụng siêu âm đặc biệt là siêu âm đầudò âm đạo chúng ta có thể chẩn đoán được song thai khá sớm vào khoảng 7 tuần và người ta đều thừanhận thời điểm để chẩn đoán tốt nhất là vào tuổi thai từ 7 - 12 tuần và tối đa là 14 tuần, còn sau 14tuần trở lên thì chẩn đoán rất khó khăn. - Chẩn đoán - siêu âm có thể được làm rất sớm bằng siêu âm qua đường âm đạo: + Thai 5 tuần: trong trường hợp song thai 2 noãn với 2 túi thai riêng biệt, qua siêu âm chúngta có thể thấy rõ 2 túi thai. + Thai 6 tuần: chúng ta có thể nhìn thấy song thai 1 noãn với sự xuất hiện của 2 túi noãnhoàng riêng. + Thai 7 tuần: chúng ta nhìn thấy rõ 2 phôi riêng với hai hình ảnh hoạt động của tim thai. - Sau 7 tuần hay từ 8 - 14 tuần: lúc này siêu âm qua đường bụng chúng ta có khả năng chẩn đoánloại phôi và loại rau thai hay nói một cách khác phân loại song thai. + Trên siêu âm khi chúng ta nhìn thấy 2 túi thai riêng, 2 bánh rau riêng thì đó là song thai 2buồng ối, 2 bánh rau hay song thai 2 noãn. + Trên siêu âm chúng ta nhìn thấy 1 bánh rau, 2 buồng ối và thấy dấu hiệ ...