Bài giảng: STEROID

Steroid là một loại hợp chất hữu cơ có chứa một sự sắp xếp đặc trưng của bốn vòng cycloalkane được nối với nhau. Ví dụ về các steroid bao gồm các chất béo ăn cholesterol, hormon sinh dục estradiol và testosterone, và thuốc chống viêm dexamethasone. Lõi của steroid bao gồm 20 nguyên tử cacbon liên kết với nhau mang hình thức của bốn vòng hợp nhất: ba vòng cyclohexane (được xem như là vòng A, B, và C trong hình bên phải) và một vòng cyclopentane (vòng D). Các steroid khác nhau đối với từng nhóm chức năng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng: STEROIDHOÏC PHAÀN HOÙA HỮU CƠ STEROIDMỤC TIÊU* Trình bày được cấu hình cơ bản của khung Steroid.* Thực hiện đánh số thứ tự trên khung.* Vẽ được các cấu dạng của khung.* Áp dụng cho các cấu hình của Sterol, Acid mật, Hormon sinh dục, Hormon Thượng thận.• 1. ÑÒNH NGHÓA• Steroid laø 1 nhoùm hôïp chaát coù caáu truùc töông töï nhau vaø coù trong thöïc vaät vaø ñoäng vaät. Steroid bao goàm ng caùc hôïp chaát : Sterol, vitamin D, acid maät, caùc hormon sinh duïc, caùc hormon tuyeán thöôïng thaän, caùc ng hidrocacbon gaây ung thö vaø 1 soá Sapogenin Steroid laø nhöõng hôïp chaát coù khung carbon Cyclopentanoperhydrophenantren R 12 17 11 13 16 C D 14 15 1 92 10 83 A B 5 7 4 6Theo Diels (1927) neáu Hydro hoùa caùcsteroid coù xuùc taùc Selen ôû 3600C thì taïothaønh 1 hydrocarbon thôm laø 3’-Metyl- nh1,2- cyclopentenophenantren goïi laøhydro carbon Diels CH3 3 3 2 3 3 4 2 2 4 2 5 56 1 1 6 1 17 10 7 10 8 9 8 9 1,2-Cyclopentenophenantren Hydrocarbon Diels• Tuøy thuoäc caùc nhoùm theá coù treân khung 1,2- Cyclopentanoperhydrophenantren maø coù caùc khung steroid no nhö : Steran (Gonan) Est ran Adrostran P regnan Cholan Cholest an• 2. HOÙA HOÏC LAÄP THEÅ CUÛA STEROID 2.1.Ñaùnh soá treân khung steroid nh• Khaùc vôùi caùch ñaùnh soá treân voøng ch n h ng phenantren, ñaùnh soá treân khung nh steroid ñöôïc qui ñònh nhö coâng thöùc I. Neáu treân khung steroid coù caùc maïch carbon thì ñaùnh soá laàn löôït ch nh tieáp theo caùc nguyeân töû carbon treân maïch carbon ñoù theo qui ñònh ch 21 20 22 23 19 26 CH3 24 25 12 17 18 11 13 16 27 CH3 14 15 1 92 10 83 5 7 4 6 Ñaùnh soá treân khung cholestan• 2.2.Caáu hình vaø danh phaùp cuûa khung Steroid: • 2.2.1.Caáu hình vaø danh phaùp cuûa khung Steroid• Khung Steroid (caáu hình cuûa nhaân) coù 6 nguyeân töû Carbon baát ñoái xöùng (Vò trí 5,8,9,10,13,14) do ng ñoù coù 26 = 64 ñoàng phaân quang ng hoïc. Khung Steroid coù caùc voøng 6 ng caïnh A,B,C vaø voøng 5 caïnh D nh ng nh• Voøng B vaø C luoân coù vò trò trans vôùi ng nhau• Voøng A vaø B; C vaø D coù theå Cis ng hoaëc trans vôùi nhau• Caùc khung Steroid no coù nguoàn goác thieân nhieân chia laøm 2 daõy :• Daõy cholestan : voøng A/B ôû vò trí trans; ng voøng B/C vaø C/D ôû vò trí trans. Nhöõng ng steroid laø daãn xuaát cuûa cholestan coøn goïi laø daõy 5α hoaëc daõy allo.• Daõy Coprostan : voøng A/B ôû vò trí cis; ng voøng B/C vaø C/D ôû vò trí trans. Nhöõng ng steroid laø daãn xuaát cuûa Coprostan coøn goïi laø daõy 5β hoaëc daõy normal.• Trong caû 2 daõy treân coù nhoùm metyl ôû vò trí C10 vaø C13 luoân ôû treân maët phaúng cuûa voøng vaø bieåu dieãn baèng ng ng ng ñöôøng lieàn neùt. ng• Nguyeân töû Hydro taïi C5 ôû phía döôùi maët phaúng trong daõy Cholestan (bieåu ng dieãn baèng ñöôøng neùt rôøi). Caáu hình ng ng Carbon naøy goïi laø caáu hình 5α. Nhö vaäy trong daõy Cholestan nhoùm metyl ôû vò trí C10 vaø nguyeân töû Hydro ôû vò trí C5 với caáu hình trans.• Trong daõy coprostan, nguyeân töû Hidro ôû vò trí C5 coù vò trí cis ( ôû treân maët phaúng voøng) so vôùi nhoùm CH3 ôû vò trí ng ng C10 ñöôïc bieåu dieãn baèng ñöôøng lieàn ng ng neùt, coù caáu hình 5β.• Caùc nguyeân töû Hidro treân C8 vaø C9 luoân coù vò trí trans vôùi nhau. Nguyeân töû Hidro treân C14 vaø nhoùm CH3 ôû vò trí C13 luoân coù vò trí trans.•• Maïch nhaùnh R gaén vaøo C17 ôû treân ch nh maët phaúng, cuøng vò trí cis vôùi 2 ng ng nhoùm CH3 ôû vò trí C10 vaø C13. R 19 H R CH3 19 CH3 H 12 17 18 11 13 16 12 17 CH3 18 11 13 16 H 14 15 CH3 1 9 H 14 15 2 10 H 8 1 ...