Bài giảng Tài chính tiền tệ (phần 1) - ThS. Nguyễn Lê Hồng Vỹ

Bài giảng Tài chính tiền tệ nhằm miêu tả các khái niệm cơ bản về tiền tệ bản chất, chức năng của tiền tệ, cung cầu tiền tệ, lạm phát và ngân hàng trung ương. Trang bị kiến thức về Tài chính- Tiền tệ làm nền tảng cho việc nghiên cứu các học phần chuyên ngành và bổ trợ chuyên ngành.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Tài chính tiền tệ (phần 1) - ThS. Nguyễn Lê Hồng Vỹ ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP. HỒ CHÍ MINH KHOA TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG TÀI CHÍNH TIỀN TỆ- P1 Giảng viên: ThS. Nguyễn Lê Hồng Vỹ Điện thoại: 0922 371 871 Email: nlhongvy@yahoo.com https://sites.google.com/site/nguyenlehongvy 09:38 1 GIỚI THIỆU MÔN HỌC 1. Tên học phần: Tài chính Tiền tệ P1 (30 tiết) 2. Nội dung của học phần: Miêu tả các khái niệm cơ bản về tiền tệ: Bản chất, chức năng của tiền tệ, cung cầu tiền tệ, lạm phát và ngân hàng trung ương. 3. Mục tiêu của học phần: Trang bị kiến thức về Tài chính- Tiền tệ làm nền tảng cho việc nghiên cứu các học phần chuyên ngành và bổ trợ chuyên ngành. 4. Nhiệm vụ của sinh viên:  Tham dự lớp học ≥ 80% thời lượng của môn học. Hoàn thành tiểu luận và các bài tập kiểm tra (30%)  Thi giữa kỳ (20%) và kết thúc môn (50%) 09:38 2 1 GIỚI THIỆU MÔN HỌC 5. Giáo trình chính: PGS.TS. Phan Thị Cúc- ThS. Đoàn Văn Huy, Giáo trình Lý thuyết Tài chính Tiền tệ.  Tài liệu tham khảo: GS.TS. Lê Văn Tư, Tiền tệ, ngân hàng và thị trường tài chính, NXB Tài chính... 6. Nội dung chi tiết học phần Chương Tên chương Số tiết 1 Bản chất và chức năng của tiền tệ 10 2 Các chế độ tiền tệ 6 3 Cung cầu tiền tệ 4 4 Lạm phát 10 Tổng cộng 30 09:38 3 7. Hướng dẫn làm tiểu luận nhóm  SV tự chọn nhóm, mỗi nhóm từ 5-9 SV.  Hai bài giống nhau tùy mức độ: trừ 20–50% điểm  Tất cả các file bỏ vào 1 thư mục và đặt tên thư mục theo tên nhóm (VD: Nhóm 3A- ĐHKT9C)  Đánh giá các thành viên trong nhóm: Mức độ hoàn Đánh giá % công thành công việc việc của mỗi thành TT MÃ SV HỌ VÀ TÊN của mỗi thành viên viên so với cả nhóm (tối đa 100%) (tổng cả nhóm 100%) 1 Nguyễn Văn A 80% 20% 2 Nguyễn Thị B (NT) 90% 30% … ... … Tổng 100% 09:38 4 2 7. Nội dung bài tiểu luận:  Các nhóm bốc thăm để chọn đề tài  Bài tập nhóm kiểm tra trên lớp  Nội dung đề tài riêng cho mỗi nhóm sẽ thông báo cụ thể trong lớp học.  Căn cứ chấm điểm: Bản giấy + File  Hạn nộp: Buổi học thứ 2 của chương 4. Nộp bản giấy và gửi file (Word + PowerPoint) vào địa chỉ email: nlhongvy@yahoo.com) 09:40 5 Chương 1: BẢN CHẤT, CHỨC NĂNG VÀ VAI TRÒ CỦA TIỀN TỆ 09:38 6 3 1.1 SỰ RA ĐỜI VÀ BẢN CHẤT CỦA TIỀN TỆ 1.1.1 Sự ra đời của tiền tệ: Sự ra đời và phát triển của tiền tệ gắn liền với sự ra đời và phát triển của nền kinh tế hàng hóa. Trong quan hệ trao đổi, giá trị được biểu hiện qua 4 hình thái:  Hình thái giá trị giản đơn (hay ngẫu nhiên): giá trị của một vật được biểu hiện bằng một vật khác duy nhất.  Hình thái giá trị toàn bộ (hay mở rộng): - Giá trị của một vật được biểu hiện ở giá trị sử dụng của nhiều hàng hóa khác, có tác dụng làm vật ngang giá. - Có nhiều vật ngang giá đặc thù tồn tại song song với nhau và đều có tầm quan trọng như nhau. 09:38 7 1.1.1 Sự ra đời của tiền tệ (tt)  Hình thái giá trị chung:  Trong hình thái này, mọi hàng hóa đều biểu hiện giá trị của mình ở một HH đóng vai trò làm vật ngang giá chung.  Trao đổi hàng hóa gián tiếp thông qua vật ngang giá chung  Quá trình trao đổi dễ dàng hơn → Phổ biến trong xã hội.  Hình thái giá trị tiền tệ:  Kinh tế hàng hóa phát triển, thị trường càng mở rộng nên cần sự thuận tiện cho lưu thông hàng hóa.  Vàng xuất hiện với tư cách là vật ngang giá chung đã trở thành hình thái tiền tệ đầu tiên, giúp trao đổi hàng hóa dễ dàng hơn. 09:38 8 4 1.1.2 Bản chất của tiền tệ  Tiền tệ là sản phẩm tất yếu của nền kinh tế hàng hóa.  Ở mỗi quốc gia, mỗi thời đại xã hội mà tiền được biểu hiện ở nhiều thứ khác nhau, có thể là tiền kim loại, tiền giấy hoặc là những vật mà họ cho là có giá trị, được xã hội thừa nhận làm phương tiện trao đổi hàng hóa. Bản chất của tiền tệ: Tiền tệ là vật ngang giá chung, làm phương tiện để trao đổi hàng hóa, dịch vụ và thanh toán các khoản nợ. 09:38 9 1.2 CHỨC NĂNG CỦA TIỀN TỆ 1.2.1 Phương tiện trao đổi  Tiền là một phương tiện trao đổi, được dùng để mua bán hàng hóa và dịch vụ hoặc thanh toán các khoản nợ.  Chức năng này giúp giảm chi phí giao dịch, nâng cao hiệu quả hoạt động của nền KT, khuyến khích chuyên môn hóa và phân công lao động XH. Điều này đòi hỏi tiền phải:  Được tạo ra hàng loạt một cách dễ dàng và có tính đồng nhất cao để thuận tiện cho việc xác định giá trị của nó  Được chấp nhận một cách rộng rãi  Có thể chia nhỏ để tạo thuận lợi trong trao đổi  Dễ chuyên chở, bảo quản, không bị hư hỏng nhanh chóng 09:38 10 ...