Bài giảng Tâm lý học nhận thức - ThS. Quản Thị Lý

Bài giảng Tâm lý học nhận thức gồm 5 chương trình bày các nội dung lớn trong tâm lý học nhận thức là: Cảm giác, tri giác, tư duy, trừu tượng. Mời bạn đọc tham khảo bài giảng để hiểu rõ hơn về các nội dung trên.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Tâm lý học nhận thức - ThS. Quản Thị LýMÔN: TÂM LÝ HỌC NHẬN THỨC Th.S Quản Thị Lý Khoa Tâm lý – Giáo dụcĐời sống tâm lý Nhận thứcTình Hành độngcảm ý chí - Nhận thức là một trong ba mặt cơ bản củađời sống tâm lý con người. - Nhận thức là một quá trình, ở con ngườiquátrình này thường gắn với một mục đích nhất định,nên nhận thức là một hoạt động. - Đặc trưng nổi bật nhất của hoạt động nhậnthức là phản ánh hiện thực khách quan Quá trình phản ánh hiện thực khách quan(phản ánh các thuộc tính, các mối liên hệ, quan hệcủa sự vật hiện tượng) được gọi là quá trình nhậnthức hay hoạt động nhận thức. Tưởng tượng NHẬN THỨC LÝ TÍNH Tư duyHOẠTĐỘNGNHẬN Trí nhớTHỨC Tri giác NHẬN THỨC CẢM TÍNH Cảm giác + Nhận thức cảm tính: Đây là giai đoạn đầu, sơ đẳng. Phản ánh những thuộc tính bề ngoài,những mối liên hệ, quan hệ không gian, thờigian và trạng thái vận động của sự vật hiệntượng đang trực tiếp tác động vào các giácquan của con người. Gồm 2 quá trình cảm giác và tri giác. + Nhận thức lý tính: Là giai đoạn cao hơn nhận thức cảm tính. Phản ánh những thuộc tính bản chất,những mối liên hệ và quan hệ có tính quy luậtcủa sự vật hiện tượng trong hiện thực kháchquan trước đó con người chưa biết. Gồm 2 quá trình tư duy và tưởng tượng - Hai giai đoạn này có quan hệ chặt chẽ vớinhau. Nhận thức cảm tính là cơ sở cho nhận thứclý tính, ngược lại nhận thức lý tính chi phối lạinhận thức cảm tính. - Ngoài hai giai đoạn trên, hoạt động nhậnthức còn có quá trình trí nhớ. NỘI DUNG CHÍNHChương 1: Cảm giácChương 2: Tri giácChương 3: Tư duyChương 4: Tưởng tượngChương 5: Trí nhớChương 1 A. MỤC TIÊU HỌC TẬP A.MỤC TIÊU HỌC TẬP 1. Về kiến thức. Sau khi học xong SV trìnhbày được định nghĩa về cảm giác, các đặc điểm củacảm giác và nội dung các quy luật của cảm giác. 2. Về kỹ năng : Áp dụng kiến thức đã học vàothực tiễn để rèn luyện, phát triển cảm giác. 3. Về thái độ: Có trách nhiệm trong việc rènluyện bản thân nhằm hình thành, phát triển cảmgiác cho học sinh trong quá trình dạy học, giáo dục. B. TÀI LIỆU THAM KHẢO1. Hội đồng bộ môn tâm lý – giáo dục học, Đềcương bài giảng tâm lý học đại cương, tài liệudùng trong các trường Đại học sư phạm - Hà Nội19752. Nguyễn Quang Uẩn, Trần Trọng Thuỷ, Tâm lýhọc đại cương, giáo trình đào tạo giáo viên THCScó trình độ cao đẳng sư phạm, Hà Nôi 2003.3. Nguyễn Quang Uẩn ( chủ biên) Tâm lý học đạicương – Dùng cho các trường đại học và cao đẳngsư phạm – Hà Nội 19954. Nguyễn Xuân Thức (chủ biên) Giáo trình tâmlý học đại cương – NXB ĐHSP 20065. GS.Phạm Tất Dong, PGS. PTS .Nguyễn HảiKhoát, PGS. PTS .Nguyễn Quang Uẩn - Tâm lý họcđại cương - Bộ GDĐT Viện Đại học mở Hà Nội - HàNội 19956. Phạm Minh Hạc (chủ biên), Tâm lý học, tập 1,sách dùng cho các trường ĐHSP, NXB Giáo dục7. Bùi Văn Huệ - Giáo trình tâm lý học – NXBĐại học Quốc gia Hà Nội.8. Trần Trọng Thuỷ (chủ biên), Bài tập thực hànhtâm lý học, NXB giáo dục 1990. C. NỘI DUNG1.1 Khái niệm chung về cảm giác.1.2 Phân loại cảm giác.1.3 Các quy luật cơ bản của cảm giác. 1.1 KHÁI NIỆM CHUNG VỀ CẢM GIÁC 1.1.1 Cảm giác là gì? Cảm giác là một quá trình tâm lý phản ánhmột cách riêng lẻ từng thuộc tính bề ngoài của sựvật hiện tượng đang trực tiếp tác động vào giácquan của ta. KHÁI NIỆM CHUNG VỀ CẢM GIÁC Cảm giác là gì? Từng thuộc tínhCảm giác là một Phản ánh bề ngoàiquá trình tâm lý một cách riêng lẻ của SV,HT vào giác quan của taVÍ DỤ MINH HOẠ Đâylà…??? Đặt một vật vào lòng bàn tay của người bạn một vật bất kì với yêu cầu trước đó người bạn phải nhắm mắt lại, bàn tay không được nắm lại hay sờ bóp thì chắc chắn người bạn sẽ không biết chính xác đó là vật gì, mà chỉ có thể biết được vật đó nặng hay nhẹ, nóng hay lạnh…Tức là mới chỉ có cảm giác.1.1.2 Đặc điểm của cảm giác Là một quá trình tâm lý Nảy sinh Diễn biến Kết thúc Đặc điểm của cảm giácCảm giác chỉ phản ánh từng thuộc tính riêng lẻ, bềngoài của sự vật, hiện tượng thông qua hoạt độngcủa từng giác quan riêng lẻ. Ví dụ: Thầy bói xem voiĐặc điểm của cảm giácCảm giác phản ánh hiện thực khách quan một cách trực tiếp. 1.1.3. Bản chất xã hội của cảm giác. Cảm giác của con người khác xa về chất so với cảmgiác của con vật vì cảm giác ở người có bản chất xã hội. Bảnchất xã hội của cảm giác ở người thể hiện: Đối tượng phản ánh: Ngoài SVHT vốn có trong tự nhiêncòn có cả những SVHT do lao động của loài n ...