Bài giảng Thống kê ứng dụng: Chương 3 - TS. Bùi Lê Anh Tuấn

Chương 3 trang bị cho người học những kiến thức về kiểm định giả thuyết thống kê. Các nội dung được trình bày trong chương này gồm có: Xây dựng giả thuyết (không) và đối thuyết, sai lầm loại I và sai lầm loại II, kiểm định kỳ vọng, kiểm định tỷ lệ. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Thống kê ứng dụng: Chương 3 - TS. Bùi Lê Anh TuấnXâydựnggiảthuyết(không)vàđốithuyết.SailầmloạiIvàsailầmloạiII.Kiểmđịnhkỳvọng:Trườnghợpbiết .Kiểmđịnhkỳvọng:Trườnghợpkhôngbiết .Kiểmđịnhtỷlệ.Kiểmđịnhgiảthuyếtlàbàitoánđixácđịnhcónênchấpnhận haybácbỏmộtkhẳngđịnhvềgiátrịcủamộtthamsốcủatổng thể. Giảthuyếtkhông,gọitắtlàgiảthuyết,kýhiệuH0,làmột giảđịnhthămdòvềthamsốcủatổngthể. Đốithuyết,kýhiệuHa,làkhẳngđịnhcótrạngtháiđốilập vớigiảthuyết. Đốithuyếtlàvấnđềngườilàmkiểmđịnhcầnthiếtlập. Kiểmtranhữnggiảthuyếttrongnghiêncứu: Cácgiảthuyếttrongnghiêncứuphảiđượcbiểudiễnthông quađốithuyết.ểmtrasựthậtcủamộtkhẳngđịnh:Khẳngđịnhvềlợinhuậncủamộtnhàsảnxuất,chấtlượngamộtloạisảnphẩm,… Kiểmtracáctrườnghợpcầnraquyếtđịnh: Cầnđưaramộtlựachọnmộttronghaitrườnghợp,một trườnghợpứngvớigiảthuyếtvàmộttrườnghợpứngvớiđối thuyết.chấpnhậnhaykhôngchấpnhậnmuamộtlôhàngtừ nhàcungcấp. Kiểmđịnhgiảthuyếtchokỳvọng Giảthuyết:luôncótrườnghợp“=“.Tổngquát,mộtbàitoánkiểmđịnhgiảthuyếtchokỳ vọng sẽcómộttrong3dạngdướiđây(với 0làgiá trịkiểmđịnhcủakỳvọng). H 0 : 0 H 0 : 0 H 0 : 0 H a : 0 H a : 0 H a : 0 Mộtphía Mộtphía Haiphía (Bêntrái) (Bênphải) Vídụ:MetroEMS Mộtbệnhviệntạitrungtâmthành phốcungcấpdịchvụcấpcứutạinhà. Vớikhoảng20xecấpcứu,mục tiêucủatrungtâmlàcungcấpdịch vụcấpcứutrongkhoảngthờigiantrung bìnhlà12phútsaukhinhậnđượcđiệnthoạiyêucầu. Giảthuyếtvàđốithuyết Vídụ:MetroEMS Dựatrênsốliệumẫuvềthờigian phụcvụkháchhàngđãđượcghinhận, giámđốctrungtâmmuốnthựchiện mộtkiểmđịnhxemthờigianphục vụkháchhàngcóbằng12phút hayíthơn? GiảthuyếtvàđốithuyếtH0: Thờigianđápứngcủadịchvụ cấpcứuđạtyêucầu,khôngcần phảithayđổi.Ha: Thờigianđápứngcủadịchvụcấpcứu khôngđạtyêucầu,cầnđiềuchỉnh. Với: =thờigianđápứngtrungbình(theotổngthể)của dịchvụcấpcứu.Bởivìkiểmđịnhgiảthuyếtdựatrênsốliệumẫu,nêncó khảnăngxảyranhữngsailầm. SailầmloạiIlàbácbỏH0khinóđúng,kýhiệu .XácsuấtmắcphảisailầmloạimộtkhigiảthuyếtH0đúng bằngmộtđạilượnggọilàmứcýnghĩacủakiểmđịnh. Nhữngứngdụngcủakiểmđịnhgiảthuyếtđểkiểmsoát sailầmloạimộtthườngđượcgọilàkiểmđịnhýnghĩa. SailầmloạiII SailầmloạiIIlàchấpnhậnH0khinósai,kýhiệu . RấtkhóđểkiểmsoátđượcsailầmloạiII.Trongkiểmđịnh,đểhạnchếgặpphảisailầmloạiII, ngườitathườngsửdụngkhẳngđịnh“khôngbácbỏH0” vàkhôngdùngkhẳngđịnh“chấpnhậnH0”. SailầmloạiIvàsailầmloạiII Bảnchấttổngthể H0đúng H0Sai Kếtluận ( 12) ChấpnhậnH0 Quyếtđịnhđúng SailầmloạiII(Kếtluận 12) pgiátrị(pvalue)và Kiểmđịnhgiảthuyếtmộtphíap–giátrị,đượctínhbởikiểmđịnhthốngkê,làmứcý nghĩanhỏnhấtdùngđểbácbỏgiảthuyếtkhôngvớidữ liệumẫutươngứng. Nếup–giátrịbéhơnhoặcbằngmứcýnghĩa ,thìgiá trịcủakiểmđịnhthốngkêsẽnằmtrongmiềnbácbỏ.BácbỏH0nếup–giátrịKiểmđịnhmộtphía(bêntrái)chokỳvọng: TrườnghợpbiếtSửdụngp–giátrị pgiátrịKiểmđịnhmộtphía(bênphải)chokỳvọng: TrườnghợpbiếtSửdụngp–giátrị pgiátrị Giátrịtiêuchuẩnchobàitoán kiểmđịnhgiảthuyếtmộtphía ThốngkêZcóphânphốichuẩnhóa,Z~N(0,1). Sửdụngbảngtraphânphốichuẩnhóađểtìmgiátrị z1 vớimứcýnghĩa chotrước.Giátrịcủathốngkêđượcthiếtlậptạibiêncủamiền bácbỏgọilàgiátrịtiêuchuẩncủakiểmđịnh. Luậtbácbỏ: •Bêntrái:BácbỏH0nếuzz1 Kiểmđịnhphíabêntráichokỳvọng: TrườnghợpbiếtSửdụnggiátrịtiêuchuẩn Phânphối mẫucủa Z X 0 BácbỏH0 / n KhôngbácbỏH0 z z1 = 1.28 0 Kiểmđịnhphíabênphảicho ...