Bài giảng Tiền lâm sàng về kỹ năng lâm sàng - Chương 2: Kỹ năng giao tiếp, hỏi bệnh và khai thác bệnh sử tiền sử cơ bản

Nội dung của bài giảng trình bày về vai trò của kỹ năng mềm, kỹ năng cứng, kỹ năng giao tiếp, cách đặt câu hỏi, lắng nghe, và phản hồi trong giao tiếp y khoa, cách hỏi bệnh và cách khai thác thông tin về bệnh sử, tiền sử bệnh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Tiền lâm sàng về kỹ năng lâm sàng - Chương 2: Kỹ năng giao tiếp, hỏi bệnh và khai thác bệnh sử tiền sử cơ bảnB ỘT R Ư Ờ N GG I Á O D Ụ C – Đ À O T Ạ OĐ Ạ I H Ọ C D U Y T Â N - K H O AYCHƯƠNG 2KỸ NĂNG GIAO TIẾP, HỎI BỆNH& KHAI THÁC BỆNH SỬ-TIỀN SỬ CƠ BẢNMục tiêu: Sau khi học xong bài này sinh viên có khả năng:1. Biêt được vai trò của kỹ năng mềm, kỹ năng cứng, kỹ năng giao tiếp2. Nắm được cách đặt câu hỏi, lắng nghe, và phản hồi trong giao tiếp y khoa.3. Biết cách hỏi bệnh & cách khai thác thông tin về bệnh sử-tiền.Nội dung2.1 Các kỹ năng giao tiếp2.1.1 Kỹ năng mềm/cứng2.1.2. Kỹ năng Giao tiếpA. Kỹ năng đặt câu hỏiB. Kỹ năng lắng nghe.C. Kỹ năng phản hồi.C. Khai thác thông tin về bệnh sửD. Tổng hợp hỏi bệnh & khai tháctiền sử-bệnh sửE. Câu hỏi/phản hồi của bệnh nhânF. Kết thúc khai thác bệnh sử2.2 Kỹ năng hỏi bệnh & khai thác tiền sửbệnh sử cơ bản2.2.1. Đại cương2.2.2 Các bước tiến hành khi hỏi bệnhA. Làm quenB. Hỏi các thông tin về hành chínhcủa bệnh nhân.BÀI GiẢNG TIỀN LÂM SÀNG VỀ CÁC KỸ NĂNG LÂM SÀNG - ĐÀO TẠO BÁC SĨ Y KHOA – GiẢNG VIÊN: THẠC SĨ BS NGUYỄN PHÚC HỌC – PHÓ TRƯỞNG KHOA Y / ĐẠI HỌC DUY TÂN (DTU)12.1 Các kỹ năng giao tiếp2.1.1 Kỹ năng mềm Định nghĩa - Kỹ năng mềm (hay còn gọi là Kỹ năng thực hành xã hội) làthuật ngữ liên quan đến trí tuệ, xúc cảm, thái độ và trực giác của bạnđược dùng để chỉ các kỹ năng quan trọng như: kỹ năng sống, giao tiếp,lãnh đạo, làm việc theo nhóm, quản l{ thời gian, thư giãn, vượt quakhủng hoảng, sáng tạo và đổi mới... Kỹ năng mềm bổ sung cho các kỹ năng cứng hay còn gọi là kỹ năngchuyên môn. (Kỹ năng cứng là những kỹ năng duy nhất cần thiết choviệc làm nghề nghiệp và nói chung có thể đo đếm và có thể đo lườngđược từ nền tảng giáo dục, kinh nghiệm làm việc …). Một ví dụ về sự khác biệt được tạo ra bởi kỹ năng mềm như là với bác sĩy khoa: một bác sĩ được yêu cầu phải có một số lượng lớn các kỹ năngcứng, đặc biệt là khả năng chẩn đoán và điều trị cho một loạt các bệnh.Nhưng nếu bác sĩ ấy không có kỹ năng mềm về trí tuệ cảm xúc, sự tincậy và khả năng tiếp cận thì chắc chắn không được các bệnh nhân, đồngnghiệp, cơ quan của họ đánh giá cao. Các kỹ năng mềm quan trọng trong y khoa là giao tiếp, làm việc nhóm vàgiải quyết vấn đề .22.1.2. Kỹ năng Giao tiếp Kỹ năng giao tiếp là một trong những kỹ năng mềmcực kz quan trọng trong thế kỷ 21. Đó là một tậphợp những qui tắc, nghệ thuật, cách ứng xử, đốiđáp được đúc rút qua kinh nghiệm thực tế hằngngày giúp mọi người giao tiếp hiệu quả thuyết phụchơn. Có thể nói kỹ năng giao tiếp đã được nâng lên thànhkhoa học ứng xử ~ nghệ thuật giao tiếp bởi trong bộkỹ năng này có rất nhiều kỹ năng nhỏ khác như: kỹnăng lắng nghe, thấu hiểu, kỹ năng sử dụng ngônngữ cơ thể, kỹ năng sử dụng ngôn từ, âm điệu… Để có được kỹ năng giao tiếp tốt đòi hỏi người sửdụng phải thực hành thường xuyên, áp dụng vàomọi hoàn cảnh mới có thể cải thiện tốt kỹ năng giaotiếp của mình. Chương này tập trung trình bày chi tiết các kỹ năngđược chú trọng trong khám và khai thác tiền sửbệnh sử là: A - kỹ năng đặt câu hỏi, B - kỹ năng lắngnghe & C - kỹ năng phản hồi.3A. Kỹ năng đặt câu hỏi(1) Tầm quan trọng của việc đặt câu hỏi.Trong giao tiếp có một kỹ năng vô cùng đặc biệt – đó là kỹ năng đặt câuhỏi, nó gần như là năng khiếu. Hầu hết các lãnh đạo cấp cao, các thầythuốc giỏi đều có khả năng sử dụng kỹ năng này một cách tuyệt vời…(2) Các loại câu hỏi thường dùng‒ Theo cách đặt câu hỏi thì có câu hỏi mở và câu hỏi đóng: Câu hỏi đóng là câu hỏi giúp người khác nắm được nội dung theohướng của bạn. Và câu trả lời thường là có hoặc không hoặc là chọntrong các phương án a,b,c… bạn đưa ra. Câu hỏi đóng giúp chúng tagiải quyết vấn đề nhanh chóng trong khi có rất ít thời gian. Câu hỏi mở là câu hỏi thường dùng cho việc bắt đầu một chủ đềmới, giúp cho cả người nghe và người nói cùng tư duy. Câu hỏi nàythường được dùng khi cần biết quan điểm hay { kiến của đối tác vềvấn đề. Theo cách trả lời thì có câu hỏi trực tiếp và gián tiếp. Theo định hướng thì có câu hỏi định hướng và câu hỏi chiến lược. Câuhỏi định hướng là câu hỏi khi chúng ta cần thông tin gì thì đặt ngay vấn4đề vào thông tin đó giúp cho đối tác tư duy rõ ràng và hiểu vấn đề hơn.(3) Cách đặt câu hỏi và bí quyết sử dụng chúng cho hiệu quảCó 5 phương pháp khá phổ biến khi đặt câu hỏi:a. Câu hỏi mở – Câu hỏi đóng: Câu hỏi đóng: Thường nhận được câu trả lời là một từ, hoặc câu trả lời rất ngắn.Ví dụ khi bạn hỏi “Chân anh có đau không?” chỉ câu trả lời nhậnđược sẽ là “Có” hoặc “Không”; Câu hỏi đóng sẽ hiệu quả khi bạn muốn: Kiểm tra khả năng hiểu vấn đề của bạn hoặc người khác: “Vậynếu tôi đạt trình độ này, tôi có được đứng mổ không?” Kết thúc một cuộc đàm phán thương lượng, thảo luận hoặc raquyết định: “Bây giờ chúng ta đã nắm được vấn đề, mọi ngườiđều đồng { đây là chẩn đoán quyết định đúng phải không?” Biểu mẫu: “Bạn có hài lòng với dịch vụ tại bệnh viện bạn đăngk{ bảo hiểm không?” Câu hỏi đóng đặt ra không đúng lúc có thể “giết chết” cuộc đốithoại và dẫn đến sự im lặng đáng sợ. Tốt nhất chúng ta nêntránh các câu hỏi dạng này khi câu chuyện đang trôi chảy.5 ...