Bài giảng Tiếp cận và xử trí bệnh nhân hôn mê trình bày các nội dung chính sau: Định nghĩa hôn mê, nhiệm vụ của ARAS, chẩn đoán hôn mê, phân loại hôn mê theo LS, nguyên nhân gây hôn mê, định hướng chẩn đoán các nguyên nhân hôn mê thường gặp. Mời các bạn cùng tham khảo để nắm nội dung chi tiết của bài giảng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Tiếp cận và xử trí bệnh nhân hôn mêCLB Y KHOA TRẺ Tiếp cận và xử trí BN hôn mê Y6:NguyễnSỹTùngEMERGENCYHÔN MÊ THỐNG KÊBN hôn mê hoặc có rối loạn ý thức chiếm 30% sốbệnh nhân hồi sức cấp cứuChẩn đoán và xử trí hôn mê rất khó và đòi hỏi từngbước có hệ thốngNgười BS yêu cầu phải có lượng kiến thức lớn vànắm rõ phương pháp khámCác phương pháp kinh điển vẫn luôn là cơ bản trongmọi tình huốngViệc mô tả các đáp ứng của BN với các kích thíchkhác nhau có vai trò rất quan trọngThang điểm GSC đặc biệt có giá trị tiên lượng ở các ĐỊNH NGHĨA HÔN MÊ1. Tìnhtrạngbệnhnhânmấthoàntoànchứcnăngthức tỉnh,đápứngvàchứcnăngnhậnthức,bêncạnhđócòn cónhữngrốiloạntimmạchhôhấpvàthựcvậtkèm theo.Cáctrạngtháilúlẫn,ngủgàvàuámkểtrênđợc gọichunglàgiaiđoạntiềnhônmê(PGS.TSNguyễn VănChương_Thầnkinhhọc)2. Hônmêlàtrìnhtrạngkhôngđápứnghoặcgiảmđáp ứngcủabệnhnhântrướccáckíchthích,đâylàtình trạngrốiloạnýthứcvàsựthứctỉnhthậtsự,cácbiện phápkíchthíchthôngthườngkhônglàmphụchồiđược tìnhtrạngýthứccủabệnhnhân(Bacsinoitru.com)ARAS (RAS)ascending reticuler activaitingsystem ARAS là hệ thống lưới hoạt hóa đi lên ( là 1 nhóm neuron đặc biệt) có chức năng kích thích các bán cầu đại não ARAS tương ứng với phần cấu trúc tại eo não, cuống não vươn tới vùng não trung gian ở phía trên và hạ não phía dưới. Sự dẫn truyền thông tin giữa các vùng ARAS được duy trì bởi chất trung gian là catecholaminNhiệm vụ của ARAS Ýthứclàchứcnăngcủavỏnão,biểuhiệnbằngkhả năngnhậnbiếtthếgiớiquan. Khảnăngnhậnbiếtthếgiớiquanhoạtđộngđược nhờtrạngtháithứctỉnh. Trạngtháithứctỉnhphụthuộcvàosựkíchthíchcác báncầuđạinãobởihệthốngARAS=>Đểcómộtýthứcbìnhthườngthìcácbáncầunãophảibìnhthườngvàhệthốnglướiphảibìnhthường.ARASCHẨN ĐOÁN HÔN MÊDựa vào lâm sàng: biểu hiện gồm: Tình trạng mất ý thức: mất tri giác, mất trí nhớ, mất tiếng nói, mất vẻ điệu bộ Một tình trạng mất sự thức tỉnh: bao gồm mất chú ý, ngủ gà, đờ đẫn, hôn mê Các rối loạn thần kinh thực vật như: Rối loạn hô hấp, rối loạn tuần hoàn PHÂN ĐỘ HÔN MÊ THEO LSA. KINH ĐIỂN:1. GĐ 1: lờ đờ, phản ứng thức tỉnh với kích thích2. GĐ 2: không có phản ứng thức tỉnh, phản ứng vận động phù hợp (cấu véo đúng)3. GĐ 3: Hôn mê sâu, phản ứng vận động không phù hợp, có thể có rối loạn TKTV4. GĐ: Hôn mê quá gđ hồi phục, tê liệt tk thực vật.B. THEO THANG ĐIỂM Glasgow (thang điểm này k phù hợp với tình trạng quá liều thuốc ngủ)Chẩn đoán # Hôn mêRối loạn ý thức nhưng không có hôn mê, bệnhnhân vẫn tỉnh (như tình trạng lẫn lộn).Tình trạng lặng thinh bất động (mutismeakinétique): Bệnh nhân còn tỉnh, nhãn cầu cònđịnh hướng và nhắm mắt khi bị đe doạ.Giấc ngủ kéo dài do tổn thương vùng đồi: cònvươn vai, còn ngáp thở dài, kích thích thì tỉnhngay.Hội chứng khoá trong (locked in syndrome)Rối loạn tk chức năng: RL tâm thần, Hysteria. NGUYÊN NHÂN GÂY HÔN MÊGồm 3 loại nguyên nhân:v Tổn thương trên lều§ Tổn thương ngoài não:§ Tổn thương trong não:v Tổn thương dưới lều Do chèn ép : khối máu tụ, khối u, phồng đm cổ sống nền, áp xe.. Do tụt kẹt: tụt lên, tụt xuốngv Tổn thương lan tỏa và bệnh não chuyển hóaØ Thiếu nguyên liệu của não: ?Ø Nhiễm độc tb não: ?Ø Bệnh toàn thân: ?Ø Các rối loạn khác: Nhiễm trùng hệ tk, Rối loạn kiềm toan,Thứ tự tiếp cận, xử trí 1 BN hôn mê A. Phải xác định đó là hôn mê B. Hồi sức ban đầu C. Khai thác thông qua gia đình, hoặc người chứng kiến BN: Tiền sử, Trình tự xuất hiện hôn mê, diễn biến.. D. Khám thần kinh theo thứ tự E. Tìm dấu hiệu CTSN (áp dụng với tất cả BN mê) F. Khám tim mạch G. Tìm các NK, các rối loạn hệ thống.. H. Tiếp tục Hồi sức BN: Hô hấp, tuần hoàn, thuốc… Đối với BN hôn mê sâu đánh giá nhanh như sau: Đồngtử:cohaygiãn,phảixạánhánhcònhay mất Mứcđộtrigiác1. T–Tỉnhtáo2. H–Hỏicótrảlời3. B–Biếtđau4. K–Khôngđápứng HÔN MÊ Khám thứ tự ABC Tìmnhữngdấuhiệurõràngchẩnđoánsơbộnguyên nhân - Bệnhsử - Khámtổnquan - KhôngquênkhámdấumàngnãoCốgắngxácđịnhcácnguyênnhânthườnggặpđểcóthểxửlýđảongượcnhanhchóng:- Naloxon:NgộđộcOPIAT- Thiamin:cácbệnhthiếuhụtthiamin(Wernicke&Korsakoff, beriberi..)- Dextrose:Hạđườnghuyết,nhiễmđộcởBNcóbệnhgan.. Khám thần kinh: - Phản xạ thân não - Khám thần kinh khu trú Có dấu hiệu Không có dấu TK hiệu TK khu Khu trú trú ...