Bài giảng Chẩn đoán và xử trí hôn mê – PGS.TS Nguyễn Phi Hùng

Hôn mê là trạng thái bất tỉnh kéo dài hơn 6 giờ mà người đó không thể được đánh thức, không thể phản ứng một cách bình thường đối với các kích thích đau, ánh sáng hay âm thanh, mất đi chu kỳ thức-ngủ bình thường và không thể chủ động hành vi. Để tìm hiểu sâu hơn về vấn đề này mời các bạn tham khảo "Bài giảng Chẩn đoán và xử trí hôn mê" do PGS.TS Nguyễn Phi Hùng biên soạn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Chẩn đoán và xử trí hôn mê – PGS.TS Nguyễn Phi Hùng Chaån ñoaùn vaø xöû trí hoân meâ PGS. TS. NGUYEÃN THI HUØNG CHAÅN ÑOAÙN VAØ XÖÛ TRÍ HOÂN MEÂ THANG ÑIEÅM GLASSGOW: • HOÂN MEÂ: KHOÂNG LÔØI NOÙI, KHOÂNG MÔÛ MAÉT, KHOÂNG ÑAÙP ÖÙNG VAÄN ÑOÄNG. • SINH LYÙ BEÄNH HOÂN MEÂ: • Tình traïng yù thöùc phuï thuoäc vaøo söï nguyeân veïn cuûa hai baùn caàu ñaïi naõo, naõo giöõa, haï ñoài, ñoài thò. Caùc sang thöông lan toûa hai baùn caàu naõo phoái hôïp vôùi heä thoáng hoaït hoùa heä löôùi höôùng taâm, hay taùc ñoäng ñeán heä thoáng hoaït hoùa heä löôùi laøm suy giaûm tình traïng thöùc tænh. CAÙC TOÅN THÖÔNG • TOÅN THÖÔNG LAN TOÛA: Chaán thöông, thieáu maùu naõo, haï ñöôøng huyeát, suy gan, suy thaän. • TOÅN THÖÔNGÑOÀI THÒ HAI BEÂN: U teá baøo ñeäm hình sao. • KHOÁI CHOAÙN CHOÃ GAÂY THOAÙT VÒ NAÕO QUA LEÀU VAØ CHEØN EÙP NAÕO GIÖÕA. • CHEØN EÙP THAÂN NAÕO DO KHOÁI CHOAÙN CHOÃ DÖÔÙI LEÀU HAY DO TUÏT HAÏNH NHAÂN TIEÅU NAÕO. • TOÅN THÖÔNG THAÂN NAÕO: Thieáu maùu cuïc boä, xuaát huyeát, u, thuoác (an thaàn, thuoác nguû). TIEÁP CAÄN BEÄNH NHAÂN HOÂN MEÂ ÑAÙNH GIAÙ 5 CHÖÙC NAÊNG: 1) Tình traïng yù thöùc 2) Ñaëc ñieåm hoâ haáp 3) Ñoàng töû 4) Nhaõn caàu 5) Vaän ñoäng vaø phaûn xaï TÌNH TRAÏNG YÙ THÖÙC (1) I. ÑÒNH TÍNH: • U aùm • Luù laãn • Lô mô • Hoân meâ II. THEO GIAI ÑOAÏN: • GÑ 1: ñaùp öùng vôùi lôøi noùi vaø kích thích ñau chính xaùc. • GÑ 2: ñaùp öùng thích hôïp vôùi kích thích ñau. • GÑ 3: khoâng ñaùp öùng. TÌNH TRAÏNG YÙ THÖÙC (2) III. THEO TAÀNG: • Do: Tuït naõo trung taâm, tuït naõo thuøy thaùo döông. • GÑ gian naõo: ñaùp öùng vaän ñoäng tö theá gaäp – ñoàng töû nhoû – PX aùnh saùng (+), vaän nhaõn ngang vaø doïc (+). • GÑ cuoáng naõo: Ñaùp öùng vaän ñoäng tö theá duoãi – Vaän nhaõn doïc (–), phaûn xaï giaùc maïc (+), thôû Cheynes – Stokes hay taêng thoâng khí – PX aùnh saùng (–). • GÑ caàu naõo: Ñaùp öùng vaän ñoäng tö theá duoãi – vaän nhaõn ngang (–), phaûn xaï giaùc maïc (–). • GÑ haønh naõo: Roái loaïn nhòp thôû, truïy hoâ haáp, tuaàn hoaøn, ñoàng töû giaõn theo tình traïng thieáu döôõng khí. TÌNH TRAÏNG YÙ THÖÙC (3) IV. ÑÒNH TÍNH: • Thang ñieåm GLASGOW: Best Eye Response (E) Best Verbal response (V) Best Moter Response (M) Töï nhieân 4 Thích hôïp 5 Theo lôøi noùi 6 Kích thích 3 Laãn loan 4 Chính xaùc 5 Kích thích ñau 2 Khoâng thích hôïp 3 Co 4 Maát 1 Khoâng hieåu ñöôïc 2 Gaäp 3 Khoâng lôøi 1 Duoãi 2 Khoâng 1 TIEÁP CAÄN CHAÅN ÑOAÙN (1) Hoûi ngöôøi thaân, ñoäi caáp cöùu, khaùm toång quaùt vaø thaàn kinh. A. BEÄNH SÖÛ: • Chaán thöông ñaàu: chaán thöông soï naõo, maùu tuï trong soï. • Tieàn caên chaán thöông ñaàu (Theo doõi 6 tuaàn): Tuï maùu döôùi maøng cöùng maïn tính. • Truïy maïch: Xuaát huyeát naõo. • Co giaät, tieåu khoâng töï chuû: Ñoäng kinh. • Trieäu chöùng xuaát hieän naëng daàn: Khoái choaùn choã, nguyeân nhaân bieán döôõng hay nhieãm truøng. TIEÁP CAÄN CHAÅN ÑOAÙN (2) Hoûi ngöôøi thaân, ñoäi caáp cöùu, khaùm toång quaùt vaø thaàn kinh. A. BEÄNH SÖÛ (tt): Tieàn caên löu yù: • Ñaùi thaùo ñöôøng  Taêng/Haï ñöôøng huyeát • Ñoäng kinh  Tình traïng sau côn • Nghieän röôïu  Ngoä ñoäc röôïu • Nhieãm sieâu vi  Vieâm naõo • Beänh lyù aùc tính  Di caên TIEÁP CAÄN CHAÅN ÑOAÙN (3) B. KHAÙM TOÅNG QUAÙT: • Traày raùch da ñaàu, hoäp soï, thoaùt dòch naõo tuûy Chaán thöông ñaàu • Chaûy maùu oáng tay trong  Chaán thöông ñaàu • Chaûy muû oáng tai trong  Abscess naõo, vieâm maøng naõo • Taêng kích thöôùc voøng ñaàu, thoùp phoàng (ôû treû em)  Taêng aùp löïc noäi soï. • Coå cöùng goàng chi  Tuït haïnh nhaân tieåu naõo • Daáu Kernig (+)  Vieâm maøng naõo, xuaát huyeát döôùi nheän • Beänh lyù aùc tính gan, haïch  Di caên naõo • OÅ nhieãm truøng (Tai, xoang, phoåi, valve tim) + Soát: Abscess naõo, vieâm maøng naõo muû TIEÁP CAÄN CHAÅN ÑOAÙN (4) B. KHAÙM TOÅNG QUAÙT (tt): Löu yù: • Haï huyeát aùp, maát maùu Giaûm cung löôïng tim • Loaïn nhòp tim • Beänh van tim Thuyeân taéc naõo • Suy hoâ haáp  Thieáu Oxy • Hôi thôû muøi Alcohol  Ngoä ñoäc röôïu • Daáu kim chích  Duøng thuoác quaù lieàu TIEÁP CAÄN CHAÅN ÑOAÙN (5) C. KHAÙM LAÂM SAØNG THAÀN KINH: Daáu taêng aùp löïc noäi soï (KP) Nguyeân nhaân a. Phuø gai thò, thoùp phoàng (treû em) - Khoái choaùn choã noäi soï (a, b, c) Daáu thaàn kinh - Naõo uùng thuûy (a, b, c) - Thieáu döôõng khí, duøng thuoác khaùng b. Ñoàng töû coá ñònh, giaõn moät beân Cholinergic, chaát choáng giao caûm (c) c. ...