Bài giảng Tin học đại cương: Chương 3 - Lê Thị Ngọc Thảo

Bài giảng Tin học đại cương: Chương 3 Biểu diễn thông tin trong máy tính điện tử, cung cấp cho người học những kiến thức như máy tính lưu trữ thông tin như thế nào; Các hệ đếm; Chuyển đổi giữa các hệ đếm. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Tin học đại cương: Chương 3 - Lê Thị Ngọc Thảo CHƯƠNG 3: BIỂU DIỄN THÔNG TINTRONG MÁY TÍNH ĐIỆN TỬĐH Tôn Đức Thắng, Khoa CNTT - TƯD GV: Lê Thị Ngọc Thảo 65 Chương 3: Biểu diễn thông tin trong máy tính điện tử Máy tính lưu trữ thông tin như thế nào? Các hệ đếm Chuyển đổi giữa các hệ đếmĐH Tôn Đức Thắng, Khoa CNTT - TƯD GV: Lê Thị Ngọc Thảo 66 Máy tính lưu trữ thông tin như thế nào?ĐH Tôn Đức Thắng, Khoa CNTT - TƯD GV: Lê Thị Ngọc Thảo 67 Các hệ đếm Hệ thập phân Hệ nhị phân Hệ bát phân Hệ thập lục phânĐH Tôn Đức Thắng, Khoa CNTT - TƯD GV: Lê Thị Ngọc Thảo 68 Hệ thập phân (Số tự nhiên) Sử dụng hằng ngày 10 chữ số: 0 9 Qui tắc: học từ lớp 1ĐH Tôn Đức Thắng, Khoa CNTT - TƯD GV: Lê Thị Ngọc Thảo 69 Hệ cơ số (1) Là hệ thống chữ số dùng để biểu diễn số Hệ cơ số k: • Dùng k chữ số để biểu diễn • Ký hiệu có giá trị nhỏ nhất là ‘0’ • Ký hiệu có giá trị lớn nhất là k-1ĐH Tôn Đức Thắng, Khoa CNTT - TƯD GV: Lê Thị Ngọc Thảo 70 Hệ cơ số (2) 2 chữ số: 0 và 1 Hệ cơ số 2: nhị phân 8 chữ số: 0,1,2,3,4,5,6,7 Hệ cơ số 8: bát phân 10 chữ số: 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9 Hệ cơ số 10: thập phân 16 chữ số: 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9,A,B,C,D,E,F Hệ cơ số 16 hay hệ thập lục phânĐH Tôn Đức Thắng, Khoa CNTT - TƯD GV: Lê Thị Ngọc Thảo 71 Chuyển đổi giữa các hệ đếm Qui tắc 1 Qui tắc 2 Qui tắc 3 Qui tắc 4ĐH Tôn Đức Thắng, Khoa CNTT - TƯD GV: Lê Thị Ngọc Thảo 72 Qui tắc 1 - Chuyển đổi từ hệ thập phân sang hệ cơ số b Lấy số thập phân chia cho cơ số b (b≠10) cho đến khi phần thương của phép chia bằng 0 Số đổi được chính là các phần dư của phép chia theo thứ tự ngược lại. 110ĐH Tôn Đức Thắng, Khoa CNTT - TƯD GV: Lê Thị Ngọc Thảo 73 Ví dụ: 199010=?16 1990 16 6 124 16 7C6 C 7 16 7 0ĐH Tôn Đức Thắng, Khoa CNTT - TƯD GV: Lê Thị Ngọc Thảo 74 Qui tắc 2 – Chuyển đổi từ hệ cơ số b về hệ thập phân X = an an-1 ... a1 a0 = anbn + an-1bn-1 +... + a1b1 + a0b0 (*)Ví dụ: • X = 1102 thì X= 1*22 + 1*21 + 0*20 = 6. • X = 7C616 thì X= 7*162 + 12*161 + 6*160 = 1990.ĐH Tôn Đức Thắng, Khoa CNTT - TƯD GV: Lê Thị Ngọc Thảo 75 Qui tắc 3 - Chuyển từ hệ nhị phân về hệ thập lục phân Nhóm lần lượt 4 bit từ phải sang trái Sau đó thay thế các nhóm 4 bit bằng giá trị tương ứng với hệ thập lục phân Ví dụ: • X = 11’10112 = 3B16ĐH Tôn Đức Thắng, Khoa CNTT - TƯD GV: Lê Thị Ngọc Thảo 76 Thập phân Nhị phân Thập lục phân 0 0 0 1 1 1 2 10 2 3 11 3 4 100 4 5 101 5 6 110 6 7 111 7 8 1000 8 9 1001 9 10 1010 A 11 1011 B 12 1100 C 13 1101 D 14 1110 E 15 1111 FĐH Tôn Đức Thắng, Khoa CNTT - TƯD GV: Lê Thị Ngọc Thảo 77 Qui tắc 4 - Chuyển từ hệ thập lục phân về hệ nhị phân Ứng với mỗi chữ số sẽ được biểu diễn dưới dạng 4 bit Ví dụ: • X = 3B16 = 0011’10112= 11’10112ĐH Tôn Đức Thắng, Khoa CNTT - TƯD GV: Lê Thị Ngọc Thảo 78 Bài tập 1 1. 45310=?16 5. 29110=?16 2. A35D16=?8 6. EF1716=?8 3. 24568=?2 7. 27138=?2 4. 23E16=?10 8. A3116=?10 9. 50710=?16 10. 6F0A16=?8 11. 32478= ?2 12. D2A16=?10ĐH Tôn Đức Thắng, Khoa CNTT - TƯD GV: Lê Thị Ngọc Thảo 79 Phép cộng Qui tắc: • Thực hiện theo thứ tự từ phải sang trái • Cộng hai chữ số cùng cột • Nếu tổng của hai chữ số lớn hơn cơ số thì phần lớn hơn được nhớ chuyển sang cột tiếp theo. Ví dụ: 1001012 14658 + 001011 + 407 2 8 1100002 20748ĐH Tôn Đức Thắng, Khoa CNTT - TƯD GV: Lê Thị Ngọc Thảo 80 Phép trừ Qui tắc: • Thực hiện theo thứ tự từ phải sang trái • Trừ hai chữ số cùng cột • Nếu chữ số của số bị trừ nhỏ hơn số trừ thì mượn 1 đơn vị từ cột tiếp theo. Ví dụ: 1001012 14658 - 001011 - 407 2 8 0110102 10568ĐH Tôn Đức Thắng, Khoa CNTT - TƯD GV: Lê Thị Ngọc Thảo 81 Phép nhân Qui tắc: • Thực hiện theo thứ x tự từ phải sang trái • Nhân hai chữ số cùng cột • Nếu tích của hai chữ số lớn hơn cơ số, thì phần lớn hơn ...