Bản vẽ đóng tàu là tài liệu quan trọng nhất trong các tài liệu kỹ thuật phân xưởng vỏ. Bản vẽ đóng tàu được thiết lập dựa trên các yêu cầu của Quy phạm phân cấp và đóng tàu do Đăng kiểm Việt Nam ban hành. Mặt khác , bản vẽ đóng tàu phải được thiết lập phù hợp với các tiêu chuẩn của Hệ thống quản lý bản vẽ. Bản vẽ phải thể hiện đầy đủ các điều cần thiết phục vụ cho việc chế tạo, kiểm tra, lắp đặt, khai thác và bảo dưỡng, sửa chữa các chi...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
bài giảng về tàu thủy, chương 1
Ch-¬ng 1
C¸c tiªu chuÈn cña b¶n vÏ ®ãng tµu
1.1. C¸c yªu cÇu c¬ b¶n ®èi víi b¶n vÏ ®ãng tµu
B¶n vÏ ®ãng tµu lµ tµi liÖu quan träng nhÊt trong c¸c tµi liÖu kü
thuËt ph©n x-ëng vá. B¶n vÏ ®ãng tµu ®-îc thiÕt lËp dùa trªn c¸c
yªu cÇu cña Quy ph¹m ph©n cÊp vµ ®ãng tµu do §¨ng kiÓm ViÖt
Nam ban hµnh. MÆt kh¸c , b¶n vÏ ®ãng tµu ph¶i ®-îc thiÕt lËp phï
hîp víi c¸c tiªu chuÈn cña HÖ thèng qu¶n lý b¶n vÏ.
B¶n vÏ ph¶i thÓ hiÖn ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu cÇn thiÕt phôc vô cho
viÖc chÕ t¹o, kiÓm tra, l¾p ®Æt, khai th¸c vµ b¶o d-ìng, söa ch÷a
c¸c chi tiÕt, c¸c bé phËn hay toµn bé s¶n phÈm.
B¶n vÏ ®-îc thùc hiÖn trªn khæ giÊy tiªu chuÈn, cã thÓ vÏ trªn
mét hoÆc nhiÒu tê giÊy kh¸c nhau. NÕu b¶n vÏ ®-îc thùc hiÖn trªn
nhiÒu tê giÊy th× trªn tÊt c¶ c¸c tê giÊy ®ã ph¶i sö dông mét ký
hiÖu, cã ®¸nh sè tê vµ ghi sè l-îng tê giÊy vÏ.
Trªn b¶n vÏ ph©n x-ëng vá mòi tµu h-íng vÒ bªn ph¶i cßn
®u«i tµu h-íng vÒ bªn tr¸i.
C¸c kÕt cÊu ®èi xøng cña th©n tµu th-êng chØ biÓu diÔn mét
nöa, trªnb¶n vÏ ph¶i ghi râ nöa ph¶i hay nöa tr¸i cña kÕt cÊu.
C¸c chi tiÕt trªn b¶n vÏ chÕ t¹o ph¶i thÓ hiÖn râ h×nh d¹ng vµ
kÝch th-íc ®Ó viÖc chÕ t¹o, kiÓm tra vµ l¾p r¸p®-îc thuËn lîi.
Sè l-îng b¶n vÏ ph¶i lµ tèi thiÓu nh-ng ph¶i ®Çy ®ñ phôc vô
cho viÕc s¶n xuÊt.
Trªn c¸c h×nh c¾t vµ mÆt c¾t, h-íng chiÕu ®-îc ®Þnh theo c¸c
mÆt ph¼ng täa ®é cè ®Þnh: ThÝ dô: (nh×n tõ mòi) hoÆc (nh×n vÒ mòi)
1.2. VËt liÖu vµ dông cô vÏ
ViÖc lùa chän vËt liÖu vµ dông cô vÏ phô thuéc hoµn toµn vµo
ph-¬ng ph¸p thùc hiÖn b¶n vÏ cña tõng ng-êi. NÕu thùc hiÖn b»ng
ph-¬ng ph¸p thñ c«ng, vËt liÖu ph¶i ®-îc lùa chän tr-íc khi tiÕn
hµnh b¶n vÏ. NÕu thùc hiÖn b¶n vÏ b»ng MT§T th× vËt liÖu vÏ ®-îc
lùa chän trong qu¸ tr×nh in Ên.
1.2.1. VËt liÖu vÏ
B¶n vÏ ®ãng tµu cã thÓ thùc hiÖn trªn c¸c tê giÊy ®¬n lÎ hoÆc
trªn giÊy cuén nÕu cÇn kÝch th-íc b¶n vÏ lín.
B¶n vÏ gèc lµ c¸c b¶n vÏ ®-îc thùc hiÖn trªn c¸c khæ giÊy cã
chÊt l-îng cao.
B¶n vÏ ®ãng tµu ®-îc vÏ b»ng bót ch× cøng H, 2H hoÆc 3H ®Ó
®-êng nÐt ®ñ ®é m¶nh, râ rµng hoÆc vÏ b»ng mùc tµu .
1.2.2. Dông cô vÏ
a. Th-íc thÐp dÑt cã chiÒu dµi 2,5 ®Õn 3,0 mÐt dïng vÏ tuyÕn
h×nh vµ v¹ch c¸c ®-êng th¼ng cã ®é dµi lín.
b. Th-íc cong : kÝch th-íc tïy thuéc vµo tõng b¶n vÏ, cã thÓ
dµi tíi 0,8 hoÆc 1,0 m.
c. Th-íc uèn lµm b»ng gç cã c¬ tÝnh cao dïng vÏ c¸c ®-êng
cong, chiÒu dµi tíi 3m.
d. C¸c vËt nÆng ®Ó chÆn th-íc uèn b»ng gang nÆng tíi 3,0 kg.
e. C¸c dông cô th«ng th-êng kh¸c nh- ª ke, hép compa...
1.3. C¸c khæ giÊy vÏ
C¸c b¶n vÏ ®ãng tµu ®-îc thùc hiÖn trªn c¸c khæ giÊy tiªu
chuÈn.PhÇn lín ®-îc thùc hiÖn trªn khæ giÊy chÝnh A2, A1 vµ Ao
song c¸c b¶n vÏ chÝnh nh- tuyÕn h×nh, kÕt cÊu c¬ b¶n, r¶i t«n bao
vµ c¸c b¶n vÏ cã chiÒu dµi lín th-êng ®-îc thùc hiÖn trªn c¸c khæ
giÊy phô.
Khi sö dông khæ giÊy phô, kh«ng nªn sö dông c¸c khæ cã
chiÒu dµi lín h¬n 594x1682mm. Trªn mçi khæ giÊy ph¶i cã khung
b¶n vÏ vµ khung tªn riªng theo tiªu chuÈn cña b¶n vÏ kü thuËt.
NÕu mét b¶n vÏ sö dông nhiÒu tê gi©ý, ph¶i sö dông c¸c tê
giÊy cïng mét khæ.
1.4. Tû lÖ b¶n vÏ
Tïy theo tõng b¶n vÏ cô thÓ mµ lùa chän tû lÖ b¶n vÏ cho hîp
lý. B¶n vÏ ®ãng tµu th-êng ®-îc vÏ theo tû lÖ thu nhá. C¸c tû lÖ
®-îc sö dông trªn b¶n vÏ ®ãng tµu bao gåm:
Tû lÖ nguyªn h×nh : 1:1
Tû lÖ thu nhá : 1:2, 1:4, 1:5, 1:10, 1:20, 1:25, 1:40, 1:50, 1:75,
1:100
1:125, 1:150, 1:175, 1:200, 1;250, 1:400, 1:500
Tû lÖ phãng to : 2:1, 5:1, 10:1
1.5. §-êng nÐt
Mçi ®-êng nÐt trªn b¶n vÏ cã mét ý nghÜa riªng. Trªn b¶n vÏ
®ãng tµu c¸c ®-êng nÐt ®-îc sö dông bao gåm :
- NÐt liÒn
- NÐt liÒn m¶nh
- NÐt chÊm g¹ch m¶nh
- NÐt ®øt
ChiÒu dµy cña mçi ®-êng nÐt trªn b¶n vÏ phô thuéc c¸c yÕu tè
sau :
- Tû lÖ b¶n vÏ
- KÝch th-íc b¶n vÏ
- C«ng dông cña b¶n vÏ
- Møc ®é phøc t¹p cña b¶n vÏ.
Khi thùc hiÖn b¶n vÏ ®ãng tµu,c¸c ®-êng nÐt nªn lùa chän theo
b¶ng d-íi ®©y :
Tªn gäi Tû lÖ b¶n vÏ
1 : 10 1 : 25 1 : 50 1 : 100 1 : 200
MÆt c¾t thÐp ®Þnh 0,8 0,6 0,4 0,2 0,2
h×nh
§-êng bao thÊy 0,4 0,3 0,2 0,1 0,1
C¸c ®-êng kh¸c 0,2 0,1 0,1 1.6. Ghi kÝch th-íc
KÝch th-íc ghi trªn b¶n vÏ ph¶i ®Çy ®ñ phôc vô cho viÖc chÕ
t¹o, l¾p r¸pvµ kiÓm tra.
KÝch th-íc ghi trªn b¶n vÏ cã thÓ ghi theo hai c¸ch :
- Ghi theo quy -íc : gåm ®-êng dãng, ®-êng kÝch th-íc vµ
con sè kÝch th-íc.
- Ghi trùc tiÕp trªn h×nh biÓu diÔn cña tõng chi tiÕt.
- Ghi t¹i chç cã con sè chØ vÞ trÝ chi tiÕt trong vßng trßn.
- Ghi trong b¶ng kª kÝch th-íc.
- Ghi trong b¶n vÏ chuyªn dïng.
§¬n vÞ kÝch th-íc dµi lµ milimÐt vµ kÝch th-íc gãc lµ ®é,
phót, gi©y.
KÝch th-íc lç khoÐt ghi l x b.
KÝch th-íc chi tiÕt c¾t tõ tÊm vËt liÖu : l x b x s hoÆc chØ ghi
chiÒu dµy s cßn chiÒu dµi vµ chiÒu réng ®o trùc tiÕp trªn b¶n vÏ.
KÝch th-íc c¸c chi tiÕt c¾t ra tõ thÐp ®Þnh h×nh : DÊu hiÖu
mÆt c¾t ngang + kÝch th-íc mÆt c¾t ngang . ThÝ dô : L65x50x6.
D-íi ®©y lµ mét vµi thÝ dô vÒ c¸ch ghi kÝch th-íc trªn b¶n
vÏ ®ãng tµu :
L 65 x 50 x 6 L 200
T 120 x x8
400
10
T 16
5850 x 1490 x 12 s = 12
H×nh 1.1. ThÝ dô vÒ c¸ch ghi kÝch th-íc
...