BÀI GIẢNG Y HỌC THỂ THAO

Tài liệu tham khảo dành cho giáo viên, sinh viên chuyên ngành y khoa - Giáo trình, bài giảng, cách chuẩn đoán, chữa trị bệnh trong y khoa. Môn y học thể dục thể thao là môn khoa học thực hành được giảng dạy cho các sinh viên trường đại học thể dục thể thao.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
BÀI GIẢNG Y HỌC THỂ THAO BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO Tiến sĩ. Nguyễn Đăng Chiêu BÀI GIẢNGY HỌC THỂ DỤC THỂ THAO ( Lưu hành nội bộ ) TP. HCM. 2005 1 LỜI NÓI ĐẦU. Môn y học thể dục thể thao là môn khoa học thực hành được giảngdạy cho các sinh viên trường đại học thể dục thể thao và các sinh viênthuộc khoa giáo dục thể chất của trường đại học sư phạm ở nước ta. Mônhọc này nhằm trang bị những kiến thức về y - sinh học thể dục thể thaođể nghiên cứu và hoàn thiện quá trình giáo dục thể chất nhằm nâng caosức khoẻ, thành tích thể thao. Trên cơ sở hiểu biết đó, các giáo viên thểdục thể thao và huấn luyện viên sẽ vận dụng những kiến thức cơ bản củamôn y học thể dục thể thao để thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳvà đánh giá lượng vận động của vận động viên qua các bài tập, buổi tập,chu kỳ tập…đồng thời sử dụng các phương pháp hồi phục sức khoẻ chocác vận động viên để nâng cao trình độ tập luyện và thành tích thể thao.Ngoài ra, còn ứng dụng trong công tác tuyển chọn, đào tạo tài năng thểthao trẻ của các môn thể thao. Để đáp ứng với mục đích trên. Qua những năm nghiên cứu thựchành kiểm tra y học thể dục thể thao cùng tham khảo một số tài liệu củaviện khoa học TDTT, các tác giả trong và ngoài nước, chúng tôi cố gắngsoạn thảo cuốn “ Bài giảng y học thể dục thể thao” để làm tài liệu chosinh viên thể dục thể thao, sinh viên khoa giáo dục thể chất học tập vàtham khảo cho các môn học khác có liên quan. Dù sao, cuốn sách này không tránh khỏi những sai sót trong biênsoạn, chúng tôi mong các bạn đồng nghiệp cùng tất cả các bạn sinh viênđóng góp ý kiến để cuốn sách bài giảng này ngày được hoàn thiện hơn. Xin chân thành cám ơn. Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 17 – 07 – 2005. Tiến sĩ. Nguyễn Đăng Chiêu 2 MỤC LỤC Lời nói đầu PHẦN MỞ ĐẦU: I. Khái niệm y học thể thao II. Nhiệm vụ của y học thể thao III. Nội dung và chương trình y học thể thaoChương I – KIỂM TRA Y HỌC THỂ DỤC THỂ THAO A. Khái niệm và nhiệm vụ của kiểm tra y học TDTT. I. Khái niệm chung II. Nhiệm vụ cơ bản của kiểm tra y học TDTT B. Nội dung kiểm tra y học TDTT I. Kiểm tra và đánh giá mức độ phát triển thể lực II. Kiểm tra chức năng tim mạch III. Kiểm tra chức năng hô hấp IV. Kiểm tra huyết học, sinh hoá huyết học và sinh hoá nước tiểu V. Kiểm tra chức năng thần kinh C. Kiểm tra y học sư phạm TDTT. I. Khái niệm chung về kiểm tra y học sư phạm TDTT II. Nhiệm vụ của kiểm tra y học sư phạm III. Tổ chức kiểm tra y học sư phạm IV. Các phương pháp trong kiểm tra y học sư phạm D. Tự kiểm tra y học. E. Thực tập kiểm tra và theo dõi sức khoẻ. I. Thử nghiệm cơ năng sinh lý thần kinh II. Thử nghiệm cơ năng sinh lý hô hấp III. Thử nghiệm cơ năng sinh lý tuần hoàn IV. Kiểm tra khối lượng vận động Chương II – CHẤN THƯƠNG THỂ THAO I. Đặc điểm chung của chấn thương thể thao II. Nguyên nhân và cơ chế chấn thương TT III. Phân loại chấn thương thể thao IV. “Rice” nguyên lý nền tảng của sơ cứu và điều trị chấn thương 72 V. Chấn thương thể thao thường gặp - Chấn thương phần mềm - Chấn thương hệ vận động - Chấn thương hệ thần kinh 3 - Chấn thương vùng nội tạng - Chấn thương vùng răng- hàm-mặt và tai- mũi- họngChương III – BỆNH LÝ THƯỜNG GẶP TRONG TT I. Khái niệm II. Các quá trình sinh bệnh III. Các bệnh thường gặp trong thể thao - Đột tử trong thể thao - Căng thẳng quá mức - Mệt mỏi quá sức trong tập luyện - Bệnh cao huyết áp - Rối loạn tiêu hoá - Choáng trọng lực - Hội chứng đau bụng trong tập luyện - Cảm nắng - Chuột rút - Hạ đường huyết - Chết đuối và cấp cứuChương IV – CÁC PHƯƠNG PHÁP HỒI PHỤC SỨC KHỎE. A. Các phương pháp sư phạm để hồi phục B. Các phương pháp hồi phục tâm lý C. Các phương pháp y - sinh học để hồi phục I. Chế độ dinh dưỡng cho VĐV II. Chế độ dùng thuốc và dược liệu III. Các phương pháp vật lý hồi phục sức khỏe cho VĐV - Quang liệu pháp - Điện liệu pháp - Siêu âm liệu pháp - Laser liệu pháp - Thuỷ liệu pháp - Xoa bóp - Các thủ thuật xoa bóp thể thao Tài liệu tham khảo 4 PHẦN MỞ ĐẦU. ĐẠI CƯƠNG VỀ Y HỌC THỂ DỤC THỂ THAO.I. Khái niệm về y học thể dục thể thao. Y học thể dục thể thao (TDTT) là một ngành y học nghiên cứu ảnhhưởng của TDTT đến cơ thể con người và phương pháp áp dụng TDTT vàoviệc phòng chữa bệnh, nâng cao sức khoẻ cho con người. Đó là một mônkhoa học thực hành, ứng dụng những kiến thức y – sinh học để nghiêncứu và hoàn thiện quá trình giáo dục thể chất. Y học TDTT là một bộ phậncấu thành của hệ thống phòng và điều trị bệnh lý, chấn thương trong thểthao. Y học TDTT là một môn khoa học độc lập dựa trên cơ sở lý luận củacác môn cơ bản khác như: Sinh lý, sinh cơ, sinh hóa, giải phẫu, nhân trắchọc…, bao gồm các đặc điểm sau: - Y học TDTT thuộc lãnh vực của ngành y học, đối tượng nghiên cứu là con người. - Y học TDTT là môn khoa học, ứng dụng các kiến thức y sinh học vào công tác thực tiễn. - Y học TDTT nghiên cứu những người hoạt động TDTT, khoẻ mạnh có khả năng hoạt động trên mức trung bình.II. Nhiệm vụ của y học TDTT. Với sự phát triển sâu rộng cả về mặt cơ sở lý luận và phương phápnghiên cứu mà ngày nay nhiệm vụ của y học thể thao cũng ngày càng mởrộng. Y học TDTT trong 2 thập niên cuối của thế kỷ XX này không chỉ kiểmtra y ...