Bản sắc cá nhân và sức mạnh đám đông trong tiểu thuyết nghệ sĩ hình thể của Don Delillo

Với tiểu thuyết Nghệ sĩ hình thể, Don DeLillo đã khắc họa rõ nét mối tương quan giữa bản sắc cá nhân và sức mạnh đám đông qua ba nhân vật Rey, Lauren và Turtle: Đám đông thể hiện quyền năng lôi kéo, cá nhân nỗ lực vùng thoát khỏi sự ảnh hưởng. Đây cũng là xu hướng chung của văn học thế giới hiện đại, thích hướng về những cái đơn lẻ, nhỏ bé, manh mún hơn là những “câu chuyện lớn”, những “”đại tự sự” của đám đông.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bản sắc cá nhân và sức mạnh đám đông trong tiểu thuyết nghệ sĩ hình thể của Don DelilloJOURNAL OF SCIENCE OF HNUESocial Sci., 2016, Vol. 61, No. 5, pp. 19-24This paper is available online at http://stdb.hnue.edu.vnDOI: 10.18173/2354-1067.2016-0054BẢN SẮC CÁ NHÂN VÀ SỨC MẠNH ĐÁM ĐÔNGTRONG TIỂU THUYẾT NGHỆ SĨ HÌNH THỂ CỦA DON DELILLONguyễn Thị Thanh HiếuKhoa Sư phạm Ngữ văn, Trường Đại học VinhTóm tắt. Với tiểu thuyết Nghệ sĩ hình thể, Don DeLillo đã khắc họa rõ nét mối tương quangiữa bản sắc cá nhân và sức mạnh đám đông qua ba nhân vật Rey, Lauren và Turtle: đámđông thể hiện quyền năng lôi kéo, cá nhân nỗ lực vùng thoát khỏi sự ảnh hưởng. Đây cũnglà xu hướng chung của văn học thế giới hiện đại, thích hướng về những cái đơn lẻ, nhỏ bé,manh mún hơn là những “câu chuyện lớn”, những “”đại tự sự” của đám đông. . .Từ khóa: Bản sắc cá nhân, sức mạnh đám đông, Nghệ sĩ hình thể, Don Delillo.1.Mở đầuAi cũng rõ, văn học Hoa Kỳ có lịch sử hết sức non trẻ. So với những cây đại thụ lớn củachâu Âu như văn học Anh, văn học Pháp, văn học Đức, Hoa Kỳ không bì được về sự bề thế, dàydặn khi người đánh giá dựa trên thước đo thời gian. Tuy nhiên, sức sống mãnh liệt của nền văn họcnày cũng chính ở cái tươi trẻ ấy. Vì không nệ nhiều vào những tư tưởng truyền thống vốn khó cảibiến nên nó dễ tiếp cận và thích ứng nhanh với cái mới. Thêm nữa, là một quốc gia đa chủng tộcnên chính mỗi chủng tộc lại đem cái riêng có của mình đến vùng đất này, khiến cho nền văn họcphát triển càng thêm phong phú và giàu có. “Có thể nói không quá rằng văn học Mỹ hiện đại xứngđáng là niềm tự hào về một đội ngũ nhà văn sáng tác văn xuôi lừng danh mà không phải bất cứnước nào cũng có được” [4;534]. Cho đến nay, những nhà văn hiện đại và hậu hiện đại lừng danhthế giới phần đông thuộc về văn học Hoa Kỳ, với những Thomas Pynchon, Toni Morrison, PhilipRoth, Cormac McCarthy, Joyce Carol Oates, Annie Dillard, Paul Auster, Don DeLillo. . .Với Don DeLillo, việc nghiên cứu tiểu thuyết của ông đã đạt được một số thành tựu nhấtđịnh trên thế giới, đặc biệt là ở Mỹ. Có thể kể ra các công trình tiêu biểu như: Don DeLillo:The Possibility of Fiction của Peter Boxall (Don DeLillo: Triển vọng của tiểu thuyết), Terrorism,Media, and the Ethics of Fiction: Transatlantic Perspectives on Don DeLillo (Chủ nghĩa khủng bố,Truyền thông và Nguyên tắc xử thế của tiểu thuyết, đây là tập hợp những bài viết trong hội thảovề Don DeLillo được tổ chức ở Đức), Don DeLillo của Harold Bloom. . . Những công trình này đãkhai thác sâu một số đề tài quen thuộc trong tiểu thuyết của Don DeLillo như sự chi phối của chủnghĩa tiêu dùng đối với đời sống, vai trò của truyền thông, chủ nghĩa khủng bố. . . Những năm gầnđây, sáng tác của các tác gia văn học Mỹ được dịch ở Việt Nam ngày càng nhiều hơn, trong đó cóDon DeLillo. Tuy nhiên, tình hình nghiên cứu Don DeLillo thì còn rất “khiêm tốn”. Đây đó có mộtNgày nhận bài: 15/1/2015. Ngày nhận đăng: 20/5/2016Liên hệ: Nguyễn Thị Thanh Hiếu, e-mail: thanhhieu.kv@gmail.com19Nguyễn Thị Thanh Hiếusố bài giới thiệu sách, vài bài cảm nhận ngắn trên các blog hoặc diễn đàn. Đáng chú ý là bài viếtBút pháp hậu hiện đại trong Thành phố quốc tế của Don DeLillo của Lê Huy Bắc in trong Tạp chíNghiên cứu Văn học năm 2010 [1]. Bài viết này của chúng tôi, bên cạnh việc giới thiệu những nétkhái quát về tác giả tài năng này đến với độc giả Việt Nam, còn đi sâu khai thác một tiểu thuyếtcụ thể của ông – tiểu thuyết Nghệ sĩ hình thể, về một vấn đề thú vị - vấn đề bản sắc và đám đông.Tiểu thuyết Nghệ sĩ hình thể của Don DeLillo được sáng tác vào năm 2001, chuyển dịch Việt ngữnăm 2010 bởi Phạm Viêm Phương và Huỳnh Kim Oanh [2]. Đây là một tác phẩm lạ, đầy ám ảnh,thể hiện rõ đặc trưng phong cách nghệ thuật của nhà văn lớn Don DeLillo.2.Nội dung nghiên cứuNghệ sĩ hình thể (The Body Artist) vẻn vẹn trong 124 trang (bản gốc) với một cốt truyệnvô cùng đơn giản. Lauren Hartke là một nghệ sĩ hình thể, 36 tuổi, sống cùng chồng là Rey Robles,một đạo diễn phim, 64 tuổi tại căn hộ quạnh hiu thuê ở một bãi biển vắng người. Một buổi sáng,Rey tự sát từ một phát súng vào đầu trong căn hộ của người vợ đầu tại Manhattan. Lauren vẫn mộtmình ở lại căn hộ, dành thời gian rèn luyện nghệ thuật hình thể, dù bạn bè và người thân nhắn nhủnên quay về. Một ngày, nghe tiếng động ở trên tầng hai, cô lần theo và phát hiện một người đàn ôngbé nhỏ, ngôn ngữ và hành xử hết sức lạ lẫm. Cô đặt tên anh ta là Turtle. Cô nhận thấy ở Turtle hìnhảnh những cuộc trò chuyện của mình và Rey. Một ngày, Turtle bỏ đi. Tác phẩm kết thúc ở cảnhLauren đi vào phòng, mở tung cửa sổ. “Cô muốn cảm nhận hương vị biển cả trên mặt cô và dòngthời gian trong thân thể cô, để nói cho cô biết cô là ai” [1;164]. . . Nếu chỉ đọc một lần, quả thực,khó mà hiểu được Nghệ sĩ hình thể. Tiểu thuyết không nhiều nhân vật, không nhiều tình huống,cũng không có những căng thẳng dồn nén, gây áp lực. Từ đầu đến cuối là một giọng kể chậm rãi,đều đều, ...