Bàn về Cao huyết áp

Tuy là bệnh thường gặp và gây biến chứng trên nhiều bộ phận, nhưng cao huyết áp nhiều khi lại chưa được chẩn đoán và điều trị đúng mức. Ngay ở Mỹ, 30% những người bị cao huyết áp không biết mình bị bệnh, 65% không được điều trị đạt yêu cầu. Trong thời gian ở Việt nam, tôi đã thấy nhiều người bị mê man bất tỉnh vì chảy máu não được chở vào bệnh viện mới được biết là bị cao huyết áp. Nhiều người đã chết, hoặc nếu không chết ngay thì cũng bị tàn tật....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bàn về Cao huyết áp Bàn về Cao huyết áp Tuy là bệnh thường gặp và gây biến chứng trên nhiều bộ phận, nhưngcao huyết áp nhiều khi lại chưa được chẩn đoán và điều trị đúng mức. Ngayở Mỹ, 30% những người bị cao huyết áp không biết mình bị bệnh, 65%không được điều trị đạt yêu cầu. Trong thời gian ở Việt nam, tôi đã thấy nhiều người bị mê man bấttỉnh vì chảy máu não được chở vào bệnh viện mới được biết là bị cao huyếtáp. Nhiều người đã chết, hoặc nếu không chết ngay thì cũng bị tàn tật.Những người bị biến chứng suy tim, suy thận hoặc nằm liệt một chỗ là mộttai họa cho bản thân và là gánh nặng cho gia đình và xã hội. Một số người đãchết trong tuổi còn làm việc được. Trong hoàn cảnh của một nước nghèo chưa có đủ viện điều dưỡng,trung tâm phục hồi chức năng, nhà nuôi người tàn tật, những người nằm liệtmột chỗ được săn sóc ở nhà lại làm cho gia đình mất thêm 1-2 lao động, tốntiền thuốc men, đầu tư vào một việc không có kết quả vì chung cuộc ngườinằm một chỗ cũng sẽ chết vì lở loét, nhiễm trùng đường tiểu hoặc viêmphổi… Cao huyết áp đã được gán cho một tên rất đúng là “kẻ giết ngườithầm lặng”. Trong khi đó cao huyết áp lại dễ chẩn đóan, chỉ cần đo huyết ápbằng một dụng cụ cầm tay rẻ và phổ biến là có thể biết được. Ta đã có nhiềuthuốc chữa cao huyết áp hữu hiệu. Về kỹ thuật, đem số huyết áp xuống bình thuờng là có thể làm đượcnhưng thực hiện điều đó trong thực tế lại khó! Đây là một nghịch lý làm chonhững người làm công tác y tế và có trách nhiệm về sức khỏe của dânchúng.phải suy nghĩ và tìm cách giải quyết. Mỗi người, nhất là thân nhân những người có bệnh tim mạch và tiểuđường cần biết huyết áp của mình. Nhờ đo huyết áp khi khám sức khỏe địnhkỳ, khi đi học hoặc tìm việc làm… mà ta phát hiện cao huyết áp. Bệnh nhânnên tự đo huyết áp, đây là một cách để tích cực tham dự vào sự điều trị, làmcho sự điều trị có kết quả hơn. Tuy cao huyết áp là bệnh chữa được nhưng chưa chữa khỏi hẳn đượcnên cần được điều trị suốt đời. Trong dân chúng có nhiều ý kiến sai lầm nhưcho rằng “uống thuốc hạ huyết áp làm hại thận” nên không uống hoặc uốngthuốc đến khi huyết áp xuống b ình thường lại ngưng hoặc chỉ uống thuốckhi thấy nhức đầu! Tất cả những ý kiến này chỉ phá họai sự điều trị. Bác sĩ cần chọn lựa thuốc hợp với từng bệnh nhân, ưu tiên dùngnhững thuốc giá rẻ mà hữu hiệu, những thuốc gốc, đã được thời gian thửthách hơn là những biệt dược, những thuốc “mới” đắt tiền mà hiệu quảkhông hơn thuốc cũ. Thí dụ lợi tiểu là thuốc hạ áp tốt và rẻ nhưng vì quá rẻ nên khôngđược hãng bào chế nào quảng cáo, mời chào bác sĩ dùng! Thầy thuốc phảiđể thời giờ giải thích cho bệnh nhân, dùng những lần khám bệnh làm cơ hộiđể giáo dục bệnh nhân về bệnh và cách điều trị từ không dùng thuốc đếndùng thuốc chứ không phải chỉ đơn thuần kê đơn thuốc. Cũng như những bệnh khác, cao áp huyết có thể ngừa được và nhữngphương pháp không dùng thuốc cũng quan trọng như dùng thuốc. Chúng tađều biết cần vận động, ăn giảm muối, giảm mỡ và không hút thuốc lá. Trong một lần về thăm Hà nội, tôi cảm thấy nức lòng khi mỗi buổisáng thấy hàng ngàn người đổ ra đi bộ nhiều vòng quanh hồ Hoàn kiếm,trong số những người đi bộ ấy có cả một người bị liệt bán thân cũng đượcngười nhà dẫn đi. Ta muốn phong trào thể dục thể thao là một phong tràoquần chúng, được dạy dỗ và duy trì từ lúc còn trẻ. Cũng như vậy, nhữngcách sống lành mạnh, ăn đúng, không nghiện hút cũng được dạy dỗ để thựchiện và duy trì từ bậc tiểu học. Trên bình diện xã hội phải tổ chức hệ thống điều trị ngọai trú bằngcách phát huy tác dụng của bác sĩ gia đình để có sự theo dõi liên tục và toàndiện dựa vào cái nhân của xã hội là gia đình. Bác sĩ khám bệnh phải có hồ sơbệnh án kèm theo xét nghiệm để hỗ trợ chẩn đoán và theo dõi kết quả điềutrị. Hồ sơ phải được lưu trữ và coi là một tài liệu có tính chất pháp lý. Phảitách riêng ngành y và ngành dược: bác sĩ không được bán thuốc cho bệnhnhân. Bác sĩ không thể bán cho bệnh nhân một số thuốc mà bệnh nhânkhông biết là thuốc gì để buộc bệnh nhân phải tùy thuộc vào mình. Dược sĩkhi trao thuốc cho bệnh nhân phải ghi rõ tên thuốc, hàm lượng, liều lượng,cách dùng và tác dụng phụ. Phải ngăn cấm các hình thức mua chuộc bác sĩ của các hãng thuốc đểviết thuốc cho họ như chiêu đãi, mời đi du lịch hay tặng thù lao…Sự điều trịphải dựa vào các báo cáo khoa học, không được bị ảnh hưởng bởi quảng cáohoặc thị hiếu. Ta có thể rút kinh nghiệm từ một số nơi để vận dụng vào môi trườngViệt nam.như dự án Bắc Karelia ở Phần lan và các kế hoạch kiểm soát thựcphẩm ở các nước tiên tiến. Nhận thấy cao huyết áp là một bệnh do nhiều yếu tố, năm 1972 Bác sĩToumilehto và các cộng sự viên đề ra một dự án làm việc với các đoàn thểquần chúng, cơ quan truyền thông, trường học, cơ quan y tế, các cơ sởthương mại và kỹ nghệ và lãnh đạo địa ...