Bàn về sự hỗ trợ của các cơ quan nhà nước trong việc thu giữ tài sản bảo đảm

Bài viết phân tích quy định pháp luật về thu giữ tài sản bảo đảm và so sánh với thực tiễn về sự hỗ trợ của các cơ quan chức năng trong việc thực hiện thu giữ tài sản bảo đảm nhằm đưa ra một số đề xuất hoàn thiện các quy định của pháp luật điều chỉnh vấn đề này ở Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bàn về sự hỗ trợ của các cơ quan nhà nước trong việc thu giữ tài sản bảo đảm Nguyễn Minh Kha. HCMCOUJS-Kỷ yếu, 17(3), 199-205 199 Bàn về sự hỗ trợ của các cơ quan nhà nước trong việc thu giữ tài sản bảo đảm Discuss the support of state agencies in seizing collateral Nguyễn Minh Kha1* 1 Trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam *Tác giả liên hệ, Email: khanm.208l@ou.edu.vn THÔNG TIN TÓM TẮT DOI:10.46223/HCMCOUJS. Thu giữ tài sản bảo đảm với vai trò là một giải pháp tối ưu proc.vi.17.3.2506.2022 giúp tiết kiệm thời gian, nguồn lực, chi phí, tăng chất lượng giải quyết tranh chấp hợp đồng tín dụng cho hệ thống ngân hàng thương Ngày nhận: 30/09/2022 mại. Bài viết phân tích quy định pháp luật về thu giữ tài sản bảo đảm và so sánh với thực tiễn về sự hỗ trợ của các cơ quan chức năng trong Ngày nhận lại: 08/11/2022 việc thực hiện thu giữ tài sản bảo đảm nhằm đưa ra một số đề xuất Duyệt đăng: 10/11/2022 hoàn thiện các quy định của pháp luật điều chỉnh vấn đề này ở Việt Nam. Việc này là cần thiết trong hoạt động xử lý tài sản vốn có nhiều rủi ro, từ đó góp phần đảm bảo hành lang an toàn cho hoạt động ngân Từ khóa: hàng trong nền kinh tế thị trường hiện nay. hợp đồng tín dụng; hợp đồng thế chấp; hỗ trợ thu giữ tài sản ABSTRACT bảo đảm; thu giữ tài sản bảo Seizing collateral is an optimal solution to save time, đảm; thế chấp tài sản resources, costs, and improve the quality of credit contract dispute resolution for the commercial banking system. The article analyzes the legal provisions for seizing secured assets and compares them Keywords: with the reality of the support of the authorities in the credit agreement; mortgage implementation of seizing collateral in order to make a number of contracts; assist in seizing proposals to improve the provisions of the law governing this issue secured assets; seizing in Vietnam. This is necessary for handling risky assets, thereby collateral; mortgage property contributing to ensuring a safe corridor for banking activities in the current market economy. 1. Giới thiệu Hệ thống pháp luật Việt Nam hiện hành có hai văn bản pháp luật điều chỉnh về cơ chế hỗ trợ của các cơ quan chức năng liên quan đến vấn đề thu giữ tài sản bảo đảm đó là Nghị quyết 42/2017/QH14 (Quốc hội, 2017), Thông tư liên tịch số 16/2014/TTLT-BTP-BTNMT-NHNN ngày 06 tháng 06 năm 2014 (Bộ Tư pháp, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, 2014). Tuy nhiên đây chỉ là các quy định mang tính tổng quát, không chi tiết về mặt phương án, cách thức hỗ trợ, chi phí hỗ trợ và các chế tài nếu không thực hiện việc phối hợp thu giữ tài sản bảo đảm. Thật vậy, thu giữ tài sản bảo đảm là một trong các bước quan trọng trong quá trình xử lý tài sản bảo đảm. Quá trình xử lý tài sản bảo đảm có nhanh chóng, kịp thời, mang lại hiệu quả tối ưu hay không phụ thuộc rất nhiều vào hệ thống văn bản quy phạm pháp luật nói chung và hiệu quả về sự hỗ trợ, phối hợp của các cơ quan chức năng nói riêng, từ đó quyết định sự thành công của việc thu giữ tài sản bảo đảm và các bước khác của việc xử lý tài sản bảo đảm của hệ thống ngân hàng. 2. Cơ sở lý thuyết Thu giữ tài sản thế chấp do vi phạm hợp đồng tín dụng là vấn đề khá nổi trội cần phải xem xét. Việc thu giữ tài sản bảo đảm phải được điều chỉnh bởi các văn bản pháp luật cụ thể, dưới sự quản lý của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, nhằm đảm bảo lợi ích cho các bên tham gia hợp 200 Nguyễn Minh Kha. HCMCOUJS- Kỷ yếu, 17(3), 199-205 đồng, tránh việc một hoặc các bên trong hợp đồng lợi dụng vấn đề phát sinh nhưng pháp luật chưa điều chỉnh một cách cụ thể nhằm trốn tránh nghĩa vụ đã cam kết. Trong đó, việc luật hóa các nội dung liên quan đến sự hỗ trợ của cơ quan chức năng vốn cần thiết trong việc triển khai và thực hiện quyền thu giữ tài sản bảo đảm của ngân hàng. Vấn đề này đã được từng được đề cập trong một số văn bản như Nghị định 163/2006/NĐ-CP (Chính phủ, 2006) và Nghị quyết 42/2017/QH14 (Quốc hội, 2017), tuy nhiên chưa được khai thác triệt để dẫn đến việc thực hiện thiếu sự đồng nhất và hiệu quả trong việc triển khai. Các nghiên cứu đã được thực hiện gần đây với nội dung pháp luật chủ yếu về thế chấp tài sản và xử lý tài sản bảo đảm, chưa đi sâu vào phân tích lý luận, thực trạng và giải pháp đối với thực quyền thu giữ tài sản bảo đảm, cũng như chưa thể hiện các ý chí liên quan đến vấn đề cơ chế hỗ trợ của cơ quan nhà nước chức năng trong việc xử lý tài sản nói chung và thu giữ tài sản bảo đảm nói riêng. Về quy định pháp luật, Khoản 5 Điều 63 Nghị định 163/2006/NĐ-CP (Chính phủ, 2006) có quy định về sự hỗ trợ của cơ quan chức năng, chính quyền địa phương nhưng chưa cụ thể khó khăn trong việc áp dụng, hiện tại đã hết hiệu lực, Nghị định 21/2021/NĐ-CP (Chính phủ, 2021) ra đời không có quy định về thu giữ tài sản bảo đảm mà mang tới định hướng mở về sự thỏa thuận của các bên. Song song đó là việc duy trì Nghị quyết 42/2017/QH14 (Quốc hội, 2017) và xây dựng văn bản pháp luật chuyên biệt về xử lý nợ xấu, trên cơ sở này tác giả tiếp tục nghiên cứu, xem xét dưới góc độ thực tiễn áp dụng để đưa ra hiện trạng tồn tại và một số kiến nghị liên quan cơ chế hỗ trợ của chính quyền địa phương trong thu giữ tài sản bảo đảm. 3. ...