Báo cáo khoa học: GIÁC QUAN BẮT MỒI VÀ KHẢ NĂNG TIÊU HÓA CÁC LOẠI MỒI KHÁC NHAU CỦA CÁ BỐNG TƯỢNG GIỐNG (Oxyeleotris marmorata)

Nghiên cứu này được tiến hành trong hồ tại Đại học Nông Lâm, thành phố Hồ Chí Minh. Có thể thấy rằng giống cá bống đá cẩm thạch chủ yếu là sử dụng tín hiệu thị giác để tìm kiếm con mồi. Phải mất 10 và 12 giờ đối với giống cá bống đá cẩm thạch để tiêu hóa tất cả các bạc cá chép và cá con tôm ruộng lúa trong dạ dày, tương ứng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo khoa học: "GIÁC QUAN BẮT MỒI VÀ KHẢ NĂNG TIÊU HÓA CÁC LOẠI MỒI KHÁC NHAU CỦA CÁ BỐNG TƯỢNG GIỐNG (Oxyeleotris marmorata)"Tạ p chí Khoa họ c 2008 (1): 112-118 Tr ường Đạ i họ c Cần Th ơ GIÁC QUAN BẮ T MỒI VÀ KHẢ NĂ NG TIÊU HÓA CÁC LOẠI MỒI KHÁC NHAU C ỦA CÁ BỐ NG TƯỢ NG GI Ố NG (Oxyeleotris marmorata) Nguyễn Phú Hòa1 , Yang Yi2 và Lê Thanh Hùng1 ABS TRACTThis study was conducted in aquaria at the University of Agriculture and Forestry, Hochiminhcity. It was found that marble goby fingerlings mainly used visual cues for searching prey. It took10 and 12 hours for marble goby fingerlings to digest all silver carp fry and rice field prawns intheir stomachs, respectively. The digestion rates were faster during the day time than at nighttime. After 6–7 hours, 50% of food in marble goby stomach was digested.K eyword: searching cue, digestion, marble gobyTitle: Searching cues and digestion of marble goby fingerlings (Oxyeleotris marmorata) to different prey types TÓM TẮTĐề tài đ ược th ực hiện nh ằm đ ánh giá kh ả n ăng tiêu hóa các lo ạ i mồ i khác nhau củ a cá bố ngtượng b ằng cách theo dõi lượng th ức ăn còn sót trong d ạ d ày củ a cá b ống tượng. Các thí nghiệmđ ược b ố trí trong các b ể kính với các loạ i màng ngă n khác nhau nhằm phát hiện các kh ả nă ngphát hiện mồ i. Kết qu ả cho th ấ y cá giố ng bố ng tượng chủ yếu sử d ụng th ị g iác đ ể bắ t m ồ i. Ngoàira, cá b ống tượng giố ng tiêu hóa cá mè trắ ng b ộ t trong vòng 10 giờ n h ưng phả i tố n 12 giờ đ ể tiêuhóa h ết tép bò. Tố c độ tiêu hóa mồ i vào ban ngày nhanh h ơn so với ban đ êm. Sau 6–7 giờ,khoả ng 50% th ức ăn trong d ạ dày củ a cá b ống tượng đ ược tiêu hóa h ết.Từ khóa: kh ả n ăng tiêu hoá, giác quan bắt mồi, cá bống tượng1 GIỚ I THIỆUCá thường sử dụng một hay nhiều hệ t hống giác quan để bắt mồi như t hị giác, khứ u giác,v.v... Sự định vị con mồ i b ằng thị lự c là quan trọng hơn cả đối với nhữ ng loài có t ập tínhtìm kiếm thứ c ăn ở t ầng gần bề mặt và loài sống ở nhữ ng nơ i nước trong và c ạn (Wooton,1998). M ặc dù thị lự c là nhân t ố quan trọng đối với sự p hát triển của nhữ ng loài cá bộtthuộc nhữ ng loài cá xương như ng nhữ ng cơ quan cả m thụ ánh sáng và cơ quan cảm thụcơ học cũng không kém phần quan trọng (Iwai,1980; đượ c trích b ởi Knights, 1985).Khứ u giác có thể đóng vai trò quan trọng trong việ c tìm kiế m mồi ban đầu (Knight,1985). Vị giác ở cá thường là nhữ ng chồi vị giác nằm vòm miệng như ng đôi khi nằm rảirác ở quanh thân cá giúp cho việc đ ịnh vị con mồi ở nhữ ng khoảng cách rộng t ốt cũngnhư việc nhận biết và đ ịnh vị sự t iếp xúc v ới con mồi. Nhữ ng sợi vị giác này cũng có thểcó nhữ ng ho ạt động của cơ quan c ảm thụ c ơ học (Bardach và Villars, 1974). Ngoài ra, cơquan đường bên của cá còn có khả năng cả m nhận sự khuấy động nước của con mồi(Wooton, 1998)Ngoài ra, t ốc độ t iêu hóa ở dạ dày cá thường thay đổi theo thời gian và bản chất của loạithứ c ăn trong dạ dày (Diana, 2004). Nghiên cứ u này được thự c hiện nhằm bước đầu tìmhiểu khả năng tìm bắt mồi và t ốc độ t iêu hóa mồi của cá bống t ượng (Oxyeleotrismarmoratus Bleeker).1 Khoa Thủy sản, Đại học Nông Lâm TP Hồ C hí Minh2 Viện Công Nghệ Á C hâu (AIT), Thái Lan112Tạ p chí Khoa họ c 2008 (1): 112-118 Tr ường Đạ i họ c Cần Th ơ2 VẬT LIỆU VÀ PHƯƠ NG PHÁP NGHIÊN CỨ UCá bống t ượng giống kích cỡ 3,5 - 4,5cm được mua t ừ t rại giống ở t ỉnh Tiền Giang sau đóđược cho thích nghi trong các bể k ính t ại trại thự c nghi ệm Khoa Thủy Sản, trường ĐạiHọc Nông Lâm Thành phố Hồ Chí M inh.Ba loạ i mồ i (tép bò, 10–12 mm) và cá bột của cá mè trắng (10-11 mm), cá rô phi (9–11mm)) được sử dụng trong các thí nghiệ m để quan sát t ập tính bắt mồi và khả năng tiêuhóa của cá bống t ượng giống. M ỗi loại mồ i được trữ t rong các bể xi măng có thể t ích 2 3m và được cho ăn cám gạo trước khi cung c ấp cho các bể t hí nghi ệm.2.1 Điề u kiệ n thí nghiệ mCác bể k ính thí nghiệ m được cấp nước máy mà được trữ t rong các bể xi m ăng trong 2ngày trước khi cấp. Mự c nước trong các bể k ính là 25 cm. Nhi ệt độ nước, oxy hòa tan và opH được duy trì theo thứ tự ở mứ c 27–30 C, 3–5 mg/L and 7–7,5. Hằng ngày xi phôngđáy để loại chất bẩn ở đ áy bể.2.2 Bố trí thí nghi ệ m2.2.1 Thí nghiệm1T hí nghiệ m này được bố t rí nhằm tìm hiểu kh ả năng phát hiện mồi của cá bống t ượng.Hai bể kính (40 cm x 30 cm x 40 cm) được bố t rí trong mát như ng có ánh sáng t ự nhiên.M ột t ấm màng được sử dụng đ ể chia b ể t hành 2 phần. Thí nghiệm gồm 2 nghiệ m thứ c: ởnghi ệm thứ c 1 lưới ngăn màu trắng được sử dụng sao cho cá bống t ượng ở p hía bên kiacó thể t hấy được mồi ở bên ki ...