Báo cáo một trường hợp u tế bào tiết steroid của buồng trứng

Nhóm nghiên cứu muốn báo cáo một trường hợp u tế bào tiết steroid của buồng trứng loại NOS ở bệnh nhân nữ 40 tuổi, được chẩn đoán tại bệnh viên ĐH Y Dược TP.HCM, để cùng chia sẻ đặc điểm giải phẫu bệnh của loại u hiếm gặp này.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo một trường hợp u tế bào tiết steroid của buồng trứng Nghiên cứu Y học  Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 3 * 2013 BÁO CÁO MỘT TRƯỜNG HỢP U TẾ BÀO TIẾT STEROID   CỦA BUỒNG TRỨNG   Phạm Quốc Thắng*, Dương ThanhTú*, Ngô Quốc Đạt*  TÓM TẮT  U tế bào tiết steroid của buồng trứng là loại u mô đệm dây giới hiếm gặp có tiềm năng ác tính. U chiếm  0,1%  các  loại  u  buồng  trứng,  thường  liên  quan  đến  sự  sản  xuất  quá  mức  hormone  androgen  hoăc  hormone  estrogen. U dạng đặc, màu vàng, đặc điểm vi thể đặc trưng là tế bào lớn đa diện, có nhiều không bào chứa lipid.  Chúng tôi báo cáo một trường hợp u tế bào tiết steroid của buồng trứng loại NOS ở bệnh nhân nữ 40 tuổi, được  chẩn đoán tại bệnh viên ĐH Y Dược TP.HCM, để cùng chia sẻ đặc điểm giải phẫu bệnh của loại u hiếm gặp này.   Từ khóa: u steroid buồng trứng, nam hóa, rậm lông, rong kinh, ra huyết hậu mãn kinh  SUMMARY  CASE REPORT: AN OVARIAN STEROID CELL TUMOR  Pham Quoc Thang, Duong Thanh Tu, Ngo Quoc Đat  * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 17 ‐ Supplement of No 3 ‐ 2013: 226 ‐ 229  Steroid  cell  tumors  not  otherwise  specified,  are  rare  ovarian  sex  cord‐stromal  tumors  and  potential  malignant. Tumor account for less than 0.1% of all ovarian tumors. Steroid cell tumors NOS are associated with  over  production  of  androgen  or  estrogen  hormone.  The  tumor  is  usually  solid,  yellowish,  microscopically  characterized by large polygonal cell with abundant eosinophilic or vacuolated cytoplasm. We repot a case of a  steroid cell tumor in a 40 year‐olds woman that is diagnosed in University Medical Hospital in HCM, reviewing  pathological characteristics of this rare tumor.  Key words: steroid cell tumors virilization, hirsutism, menorrhagia, postmenopausal bleeding   GIỚI THIỆU  U  tế  bào  tiết  steroid  của  buồng  trứng:  là  những u mà thành phần ưu thế (>90%) là các tế  bào  giống  với  các  tế  bào  chế  tiết  hormone  steroid(10). U có nguồn gốc từ dây giới, hiếm gặp,  chiếm 0,1% u buồng trứng và chia thành 3 nhóm  (bảng 1), trong đó nhóm NOS (không đặc hiệu)  là u gặp nhiều nhất chiếm trên 50%(5). Nếu như  các  u  mô  đệm  hoàng  thể  hay  U  tế  bào  Leydig  lành tính thì nhóm NOS có tới 43% trường hợp  ác  tính,  khoảng  19%  trường  hợp  tại  thời  điểm  chuẩn đoán bệnh đã ở giai đoạn tiến xa(4,5).   Bảng 1: U tế bào tiết steroid buồng trứng(5)  U tế bào tiết steroid của buồng trứng, loại NOS U mô đệm hoàng thể U tế bào Leydig U rốn bào (Hilius cell tumor) U tế bào Leydig, non hilar Theo  dữ  liệu  của  MEDLINE  từ  1979  đến  2007 có 79 trường hợp u tế bào tiết steroid buồng  trứng được báo cáo(3). U tế bào tiết steroid buồng  trứng trước đây còn được gọi là “u tế bào lipid”,  nhưng ngày nay thuật ngữ đó không còn đúng  nữa vì có 25% u mà tế bào có rất ít hoặc không  có chứa lipid(5,4,10).  Các phương pháp điều trị hiện nay đối với  u  tế  bào  tiết  steroid  của  buồng  trứng  là  phẫu  thuật và hóa trị, xạ trị tùy vào mô học mà lựa  chọn phương pháp điều trị khác nhau. Đối với  * Bộ môn Giải Phẫu Bệnh – Đại học Y Dược TP.HCM  Tác giả liên lạc: BS Phạm Quốc Thắng   ĐT: 01283332527  226   Email: quocthang388@gmail.com  Chuyên Đề Giải Phẫu Bệnh   Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 3 * 2013  Nghiên cứu Y học Bệnh nhân được phẫu thuật cắt bỏ tử cung +  phần  phụ  (P)  +  u  buồng  trứng  T,  (không  được  làm  cắt  lạnh).  Mẫu  bệnh  phẩm  được  gửi  tới  khoa Giải phẫu bệnh‐Đại học Y Dược TPHCM.  u mô đệm hoàng thể, u tế bào Leydig thường  là  u  lành  tính  nên  chỉ  cần  phẫu  thuật  là  đủ.  Mặt khác khi u dạng NOS thì tỉ lệ ác tính cao  nên  cần  phải  phối  hợp  xạ  trị  sau  phẫu  thuật.  Đối với hóa trị, các nghiên cứu vẫn còn ít, một  vài  nghiên  cứu  cho  thấy  hầu  hết  các  trường  hợp đều kháng với hóa trị(4,8,9).  Đại thể  U  buồng  trứng  (T)  kích  thước  8x4x3cm,  dạng đặc màu vàng nghệ, tương đối đồng nhất,  có  vùng  xuất  huyết,  có  nơi  hóa  nhầy.  Tử  cung  kích thước 9x5x3cm, cổ tử cung và lòng tử cung  trơn láng.   Ca lâm sàng  Bệnh nhân nữ 40 tuổi, quốc tịch Campuchia.  Lý do nhập viện: khám kiểm tra sức khỏe tình  cờ phát hiện u buồng trứng qua siêu âm.  Vi thể  Tiền  căn:  bệnh  nhân  không  có  các  triệu  chứng lâm sàng cường androgen (nam hóa, rậm  lông), cường estrogen (rong kinh).  Mô  u  gồm  các  tế  bào  lớn  bào  tương  nhiều,  sáng, có nhiều không bào nhỏ trong bào tương,  nhân tế bào tròn nhỏ ở trung tâm, không rõ hạt  nhân. Các tế bào xếp thành dạng ổ hoặc dãy. Có  hình  ảnh  phân  bào  ...