Báo cáo nghiên cứu khoa học: Đa dạng Vi khuẩn Lam ở địa bàn nuôi tôm thương phẩm 'Việt Anh' - xã Kỳ Nam, huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh

Tuyển tập các báo cáo nghiên cứu khoa học hay nhất của trường đại học vinh năm 2008 tác giả: 4. Võ Hành, Phan Đức Hạnh, Đa dạng Vi khuẩn Lam ở địa bàn nuôi tôm thương phẩm “Việt Anh” - xã Kỳ Nam, huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Đa dạng Vi khuẩn Lam ở địa bàn nuôi tôm thương phẩm “Việt Anh” - xã Kỳ Nam, huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh"tr−êng §¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 3A-2008 ®a d¹ng Vi khuÈn Lam ë ®Þa bµn nu«i t«m th−¬ng phÈm “ViÖt anh” - x Kú Nam, huyÖn Kú Anh, tØnh Hµ TÜnh Vâ H nh , Phan §øc H¹nh (b) (a) Tãm t¾t. Qua ph©n tÝch 54 mÉu ®Þnh tÝnh thu ®−îc vµo c¸c th¸ng 5, 6 vµ 7 n¨m 2007 t¹i ®Þa bµn nu«i t«m “ViÖt Anh” huyÖn Kú Anh, tØnh Hµ TÜnh, ®· x¸c ®Þnh ®−îc 51 loµi vµ d−íi loµi vi khuÈn Lam (VKL), hÇu hÕt c¸c loµi ®Òu gÆp ë ao chøa n−íc ngät dù tr÷, chØ cã 12 loµi gÆp trong c¸c ao nu«i t«m (cã 9 loµi gÆp chung) - ®iÒu nµy phï hîp víi ®Æc tÝnh sinh th¸i cña VKL. I. §Æt vÊn ®Ò Trong c¸c ao, ®Çm nu«i thuû s¶n dï r»ng hiÖn nay xu thÕ chÝnh lµ sö dôngthøc ¨n nh©n t¹o lµm nguån thøc ¨n chÝnh cho ®èi t−îng nu«i (t«m, c¸…), nh−ngthùc vËt phï du - nguån thøc ¨n tù nhiªn vÉn lu«n gi÷ vai trß quan träng, v× chóngkh«ng chØ t¹o nªn bËc c¬ së cña chuçi thøc ¨n trong thuû vùc mµ ng−êi ta tin r»ngchóng cßn ®ãng vai trß lµm æn ®Þnh chÊt l−îng n−íc, dinh d−ìng cña Êu trïng vµkiÓm so¸t vi khuÈn (Peter Coutteu, 1996 [5]). Tuy nhiªn, kh«ng ph¶i tÊt c¶ c¸c loµithùc vËt phï du ®Òu cã ¶nh h−ëng tèt nh− nhau trong viÖc hç trî søc sinh tr−ëng vµt¨ng tû lÖ sèng sãt cña ®èi t−îng nu«i. NhiÒu loµi trong chóng nhiÒu khi cßn g©y“th¶m ho¹” cho nghÒ nu«i do chóng g©y ra hiÖn t−îng “në hoa” n−íc, hoÆc tiÕt c¸c®éc tè vµo m«i tr−êng. §Æc ®iÓm bÊt lîi nµy liªn quan ®Õn mét sè loµi vi t¶o, trong ®ãcã t¶o Lam (vi khuÈn Lam = VKL), mÆc dï sù hiÖn diÖn cña VKL trong m«i tr−êngn−íc lî, n−íc mÆn Ýt h¬n rÊt nhiÒu so víi m«i tr−êng n−íc ngät. Bµi b¸o nµy ®Ò cËp ®Õn kÕt qu¶ ®iÒu tra thµnh phÇn loµi VKL trong mét sè aonu«i t«m th−¬ng phÈm vµ c¶ trong ao n−íc ngät dù trö (®Ó bæ sung n−íc cho ao nu«ikhi cÇn thiÕt) ë ®Þa bµn cña XÝ nghiÖp nu«i t«m th−¬ng phÈm “ViÖt Anh” thuéc x·Kú Nam, huyÖn Kú Anh, tØnh Hµ TÜnh. XÝ nghiÖp nu«i t«m “ViÖt Anh” ®−îc thµnh lËp vµo n¨m 2003, víi diÖn tÝchréng 80 hÐc ta, gåm 50 ao - ®−îc chia lµm 5 d·y, phÝa ®Çu mçi d·y cã mét ao chøan−íc ngät. Nguån n−íc mÆn ®−îc lÊy th¼ng tõ biÓn vµo qua hÖ thèng m−¬ng cÊp,tho¸t n−íc (mçi vô nu«i t«m chØ lÊy mét lÇn tõ ®Çu vô). Thøc ¨n chÝnh cña t«m ®−îcsö dông ë d¹ng chÕ biÕn s½n. “Kü thuËt n−íc xanh” còng ®−îc XÝ nghiÖp ¸p dôngtr−íc khi th¶ t«m gièng. II. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu MÉu t¶o ®−îc thu ë tÇng mÆt (tõ 0 - 20cm) b»ng l−íi vít thùc vËt næi No75,thu trong 5 ao (trong ®ã 4 ao nu«i t«m ®−îc ký hiÖu tõ 1 ®Õn 4 vµ 1 ao n−íc ngät dùtr÷). Sau khi thu, mÉu ®−îc cè ®Þnh b»ng formol 4%. §· tiÕn hµnh thu mÉu 3 ®îttrong n¨m 2007: ®ît 1 vµo th¸ng 5, ®ît 2- th¸ng 6 vµ ®ît 3 vµo th¸ng 7. Tæng sè mÉu®Þnh tÝnh ®· thu ®−îc lµ 54 mÉu.NhËn bµi ngµy 26/11/2007. Söa ch÷a xong 05/8/2008. 23 ®a d¹ng Vi khuÈn Lam ë ®Þa b n ..., Tr. 23-28Vâ H nh, Phan §øc H¹nh §Ó ®Þnh danh c¸c loµi vi khuÈn Lam, chóng t«i ®· sö dông kho¸ ®Þnh lo¹i cñaDesikachary [1], D−¬ng §øc TiÕn [2], Gollerbakh [3]. C¸c loµi ph¸t hiÖn ®−îc ®Òu ®·®−îc chôp ¶nh hiÓn vi. MÉu ®−îc l−u t¹i bé m«n Thùc vËt, Khoa Sinh häc, Tr−êng §¹i häc Vinh. III. kÕt qu¶ nghiªn cøu Trªn c¬ së ph©n tÝch c¸c mÉu ®Þnh tÝnh cña 3 ®ît thu mÉu nh− ®· nªu trªn, b−íc®Çu chóng t«i ®· thèng kª ®−îc 51 taxa bËc loµi vµ d−íi loµi thuéc ngµnh vi khuÈn Lam.Chóng thuéc 12 chi, 5 hä vµ 3 bé, trong ®ã bé Nostocales chiÕm −u thÕ víi 39 loµi vµd−íi loµi - chiÕm 76,4%. Bé cã sè loµi Ýt nhÊt lµ Pleurocapsales (2 loµi) - chiÕm 3,8%(B¶ng 1). B¶ng 1. Danh lôc c¸c loµi vi khuÈn Lam ë ®Þa bµn cña xÝ nghiÖp nu«i t«m th−¬ng phÈm “ViÖt Anh” thuéc x· Kú Nam, huyÖn Kú Anh, tØnh Hµ TÜnh N¬i gÆp Tªn c¸c taxon Ao Ao Ao Ao AoTT 1 2 3 4 ngät Ng nh Cyanobacteria Bé Chroococcales Hä Chroococcaceae Naegeli Chi Microcystis Kuetzing ++ Microcystis aeruginosa forma flos- aquae1 (Wittr.) Kirchn.2 + M. aeruginosa Kuetz.3 ++ M. flos-aquae (Wittr.) Kirchn.4 + M. protocystis Grow5 ...