Báo cáo nghiên cứu khoa học: Đa hình điện di isozym esterase trong các loài thuộc chi khoai môn (colocasia) và chi khoai mùng (xanthosoma

Tuyển tập các báo cáo nghiên cứu khoa học hay nhất của trường đại học vinh năm 2008 tác giả: 6. Nguyễn Bá Hoành, Đa hình điện di isozym esterase trong các loài thuộc chi khoai môn (colocasia) và chi khoai mùng (xanthosoma)..Khoai môn hay môn ngọt là tên gọi của một số giống khoai thuộc loài Colocasia esculenta (L.) Schott, một loài cây thuộc họ Ráy (Araceae).Cây khoai môn có củ cái và củ con. Củ cái nặng từ 1,5 đến trên 2 kg, ít củ con, chứa nhiều tinh bột...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Đa hình điện di isozym esterase trong các loài thuộc chi khoai môn (colocasia) và chi khoai mùng (xanthosoma"tr−êng §¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 3A-2008 §a h×nh ®iÖn di isozym esterase trong c¸c loµi thuéc chi khoai m«n (Colocasia) vµ chi khoai mïng (Xanthosoma) NguyÔn B¸ Ho nh (a) Tãm t¾t. Trong bµi viÕt nµy, chóng t«i tr×nh bµy møc ®é ®a h×nh ®iÖn di isozym esterase (EST) trong c¸c loµi thuéc chi khoai m«n (colocasia) vµ chi khoai mïng (xanthosoma). Qua ®ã t×m thÊy mèi t−¬ng quan gi÷a ®a h×nh ®iÖn di isozym EST vµ møc béi nhiÔm s¾c thÓ còng nh− ph©n lo¹i c¸c mÉu khoai m«n sä dùa vµo ®a h×nh ®iÖn di isozym EST. I. më ®Çu Khoai m«n sä (colocasia esculenta) lµ c©y trång lÊy cñ quan träng ë nhiÒu n−ícch©u ¸ vµ Th¸i B×nh D−¬ng. Cñ khoai m«n sä chøa hµm l−îng hydratcacbon cao, hµml−îng chÊt bÐo thÊp vµ cã nhiÒu kho¸ng chÊt, ®−îc sö dông nh− lµ mét lo¹i rau s¹ch.C©y khoai m«n sä ®−îc trång ë kh¾p mäi n¬i, ®Æc biÖt cã thÓ ph¸t triÓn tèt trªn vïng®åi nói. V× vËy, c©y khoai m«n sä rÊt phï hîp víi ®Þnh h−íng ph¸t triÓn ë vïng trungdu vµ miÒn nói, gãp phÇn xãa ®ãi gi¶m nghÌo. Tuy nhiªn, nh÷ng nghiªn cøu di truyÒnvµ chän gièng ®èi víi loµi c©y trång nµy ë n−íc ta cßn qu¸ Ýt vµ chØ míi ®−îc b¾t ®Çutrong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. Ph©n tÝch isozym b»ng kü thuËt ®iÖn di lµ mét ph−¬ng ph¸p h÷u Ých ®Ó ®¸nhgi¸ møc ®é gièng nhau vÒ mÆt di truyÒn trong c¸c nhãm thùc vËt, ph©n biÖt nguån gèc®a béi còng nh− ph©n biÖt d¹ng l−ìng béi vµ tam béi. Theo Gottlieb (1982) th× sèl−îng isozym t¨ng lªn th−êng quan s¸t thÊy ë c¸c loµi thùc vËt ®a béi kh¸c nguån(allopolyploidy) vµ phæ isozym cã thÓ gióp ta gi¶i thÝch ®−îc vÊn ®Ò nguån gèc ®a béicña c¸c loµi thùc vËt. Hirai vµ céng sù (1989) cho r»ng, cã thÓ ph©n biÖt d¹ng khoaim«n trång l−ìng béi vµ tam béi b»ng mét sè ®Æc ®iÓm h×nh th¸i kÕt hîp víi phæ ®iÖndi c¸c protein dù tr÷ trong cñ. Tanimoto (1986) vµ Lebot (1991) l¹i cho r»ng, kh«ngthÓ ph©n biÖt hai d¹ng béi NST nµy b»ng ph−¬ng ph¸p so s¸nh phæ ®iÖn di isozym [1]. KÕt hîp gi÷a kü thuËt ®iÖn di isozym víi ph©n tÝch h×nh th¸i n«ng häc, mét sènhµ khoa häc ®· b¸o c¸o vÒ sù ®a d¹ng di truyÒn trong loµi khoai m«n sä vµ b−íc ®Çu®−a ra nh÷ng kÕt luËn vÒ kh¶ n¨ng sö dông c¸c kü thuËt nµy ®Ó ph©n lo¹i c¸c gièngkhoai m«n sä (Lebot, 1991; Nguyen, 1998, 1999, 2001,...). II. VËt liÖu vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu 2.1. VËt liÖu nghiªn cøu Víi tæng céng 60 mÉu gièng thuéc c¸c loµi: khoai m«n sä (colocasia esculenta(L.) Schott, 49 mÉu gièng), däc mïng (colocasia gigantea (Bl.) Hook f., 3 mÉu gièng),khoai mïng (xanthosoma, 8 mÉu gièng) ®· ®−îc thu thËp tõ mét sè huyÖn ë NghÖAn vµ Thanh Ho¸. C¸c mÉu gièng sau ®ã ®−îc ®em trång trong v−ên thùc nghiÖmcho ®Õn lóc ra l¸ non (kho¶ng 15 ngµy) ®Ó sö dông cho ph©n tÝch ®iÖn di isozym.NhËn bµi ngµy 15/8/2008. Söa ch÷a xong 18/9/2008. 35 §a h×nh ®iÖn di isozym esterase... , TR. 35-41NguyÔn B¸ Ho nh 2.2. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu HÖ enzym EST trong dÞch chiÕt tõ m« l¸ ®−îc ph©n tÝch b»ng ph−¬ng ph¸p®iÖn di trªn gel polyacrylamide, sö dông hÖ thèng m¸y ®iÖn di ATTO - 6500 cñaNhËt B¶n. LÊy mÉu vµo s¸ng sím, kho¶ng 50mg mÉu l¸ ®−îc nghiÒn nhá trong èngEppendorf víi 200µl dung dÞch ®Öm chiÕt mÉu 0,5M Tris - HCl, pH 6,8. NghiÒn mÉuph¶i ®−îc tiÕn hµnh trong ®iÒu kiÖn l¹nh, cã thÓ thªm mét Ýt c¸t thñy tinh vµo mÉunghiÒn ®Ó rót ng¾n thêi gian nghiÒn mÉu. DÞch nghiÒn th« ®−îc ly t©m víi tèc ®é6000v/p, ë 4oC trong 5 phót. C¸c isozym EST ®−îc ph©n ly trong gel polyacrylamide, víi gel t¸ch cã nång®é 7,5% vµ gel c« cã nång ®é 4,0%. Qu¸ tr×nh ®iÖn di ®−îc thùc hiÖn trong ®Öm ®iÖncùc 0,025M Tris; 0,192M glycine; pH 8,3 t¹i nhiÖt ®é 4 - 80C. Ph©n tÝch ho¹t tÝnh isozym EST ®−îc tiÕn hµnh trong dung dÞch α - naphthylacetate; β - naphthyl acetate; Fast Blue RR Salt; aceton; ®Öm phosphate (pH 6,3). 2.3. Ph©n tÝch sè liÖu C¸c thÝ nghiÖm ®−îc lÆp l¹i Ýt nhÊt 3 lÇn ®éc lËp ®èi víi mçi mÉu. Sù xuÊt hiÖnæn ®Þnh (1) hay kh«ng xuÊt hiÖn (0) cña mçi b¨ng trªn phæ ®iÖn di isozym EST ®−îc södông nh− lµ mét ®Æc tr−ng ®Ó m« t¶ biÕn dÞ cña mÉu c©y ph©n tÝch. C¸c b¨ng ®iÖn diisozym EST cßn ®−îc ph¸t hiÖn ë ®é ®Ëm nh¹t cña chóng. Sù ®a h×nh c¸c b¨ng ®iÖn diisozym EST ®−îc ®¸nh gi¸ b»ng tæng sè lo¹i kiÓu h×nh ®iÖn di (zymotype) quan s¸t®−îc. Ph©n tÝch nhãm UPGMA ®· ®−îc tiÕn hµnh ®Ó −íc l−îng quan hÖ gi÷a c¸c mÉuph©n tÝch. TÊt c¶ c¸c phÐp tÝnh to¸n vµ vÏ s¬ ®å h×nh c©y ®· ®−îc xö lý trªn m¸y vitÝnh sö dông phÇn mÒm PHYLIP Version 3.6a cña Felsenstein (2002). III. KÕt qu¶ vµ th¶o luËn 3 ...