Báo cáo nghiên cứu khoa học: Điều tra hợp chất cumarin và flavonoit của một số loài thuộc họ Cúc (Asteraceae) và họ hoa Tán (Apinaceae) ở Nghệ An

Tuyển tập các báo cáo nghiên cứu khoa học hay nhất của trường đại học vinh năm 2007 tác giả: 10. Nguyễn Thị Thu Loan, Hoàng Văn Mại, Phan Xuân Thiệu, Điều tra hợp chất cumarin và flavonoit của một số loài thuộc họ Cúc (Asteraceae) và họ hoa Tán (Apinaceae) ở Nghệ An...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Điều tra hợp chất cumarin và flavonoit của một số loài thuộc họ Cúc (Asteraceae) và họ hoa Tán (Apinaceae) ở Nghệ An"§¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVI, sè 1A-2007 §iÒu tra hîp chÊt Cumarin vµ flavonoit cña mét sè loµi thuéc hä cóc (Asteraceae) vµ hä hoa T¸n (Apinaceae) ë nghÖ an NguyÔn ThÞ Thu Loan (a), Ho ng V¨n M¹i (b), Phan Xu©n ThiÖu (b) Tãm t¾t. §· x¸c ®Þnh ®−îc 8 loµi thuéc hä Hoa t¸n vµ 32 loµi thuéc hä Cóc ë thµnh phè Vinh vµ khu vùc phô cËn. KÕt qu¶ ph©n tÝch c¸c hîp chÊt cumarin vµ flavonoit cho thÊy cã ®Õn 24 loµi thuéc hä Cóc vµ 8 loµi thuéc hä Hoa t¸n cã chøa hîp chÊt cumarin. Cßn hîp chÊt flavonoit cã mÆt ë tÊt c¶ c¸c loµi ®−îc nghiªn cøu. I. më ®Çu Hä Cóc vµ hä Hoa t¸n lµ hai hä lín trong hÖ thùc vËt ViÖt Nam, chóng cã thµnhphÇn loµi ®a d¹ng vµ ph©n bè t−¬ng ®èi réng r·i v× thÝch nghi cao víi ®iÒu kiÖn nhiÖt®íi nãng Èm- giã mïa. Tõ l©u nh©n d©n ta ®· xem c¸c loµi thuéc hai hä nµy nh− métnguån th¶o d−îc quan träng ®Ó lµm thuèc ch÷a bÖnh. Thùc tÕ ®· chøng minh nhiÒuc©y thuèc, nhiÒu bµi thuèc quý sö dông nh÷ng loµi trong hai hä nãi trªn ®· cøu conng−êi tho¸t khái nhiÒu c¨n bÖnh hiÓm nghÌo [1,2,7,]. Y häc ngµy cµng ph¸t triÓn, viÖc sö dông ph−¬ng thøc ch÷a bÖnh d©n gian tõ c©y cádÇn cµng ®−îc quan t©m nghiªn cøu. C¸c hîp chÊt cã ho¹t tÝnh sinh häc cao tõ thùc vËtnh− ancaloit, cumarin, flavonoit, terpennoit…, cã t¸c dông tèt trong viÖc phßng vµ ch÷abÖnh [11,12]. TiÒm n¨ng vÒ hîp chÊt thiªn nhiªn trong c¸c hä thùc vËt lµ rÊt lín, V× vËy viÖc ®iÒutra x¸c ®Þnh c¸c loµi thuéc c¸c hä thùc vËt cã chøa hîp chÊt thiªn nhiªn lµ viÖc lµm cÇnthiÕt, nh»m ®¸nh gi¸ khai th¸c c¸c tiÒm n¨ng vèn cã. Bµi viÕt nµy tr×nh bµy mét sè kÕtqu¶ ®iÒu tra ban ®Çu vÒ hîp chÊt cumarin vµ flavonoit ë hai hä thùc vËt nãi trªn ë NghÖAn. ii. §èi t−îng v Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu 2.1. §èi t−îng nghiªn cøu C¸c loµi thùc vËt thuéc hä Cóc (Asteraceae) vµ hä Hoa t¸n (Apinaceae) ph©n bè ëthµnh phè Vinh vµ vïng phô cËn thuéc tØnh NghÖ An. 2.2. Ph−¬ng ph¸p thu mÉu MÉu ®−îc thu h¸i lµ tÊt c¶ c¸c loµi thùc vËt thuéc hä Cóc vµ hä Hoa t¸n víi ®Çy®ñ c¸c bé phËn rÔ, th©n, l¸, hoa vµ qu¶. Xö lý mÉu theo tµi liÖu CÈm nang nghiªncøu ®a d¹ng sinh vËt [8]. Thêi gian thu mÉu: 2004. 2.2. Ph−¬ng ph¸p ®Þnh lo¹i X¸c ®Þnh tªn khoa häc b»ng ph−¬ng ph¸p so s¸nh h×nh th¸i dùa trªn c¸c tµi liÖu:NhËn bµi ngµy 14/11/2006. Söa ch÷a xong 04/12/2006. 67§¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVI, sè 1A-2007C©y cá ViÖt Nam cña Ph¹m Hoµng Hé, C©y cá th−êng thÊy ë ViÖt Nam cña LªKh¶ KÕ vµ céng sù, Tõ ®iÓn c©y thuèc ViÖt Nam cña Vâ V¨n Chi [2,5,6,]. 2.3. Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch ®Þnh tÝnh - §Þnh tÝnh cumarin b»ng ph¶n øng ®ãng, më vßng lacton dùa theo tµi liÖu [3,4]. - §Þnh tÝnh flavonoit b»ng ph¶n øng víi thuèc thö NaOH, FeCl3, Mg (trong m«itr−êng HCl) vµ ph¶n øng huúnh quang t¨ng lªn víi NH3 khi chiÕu tia tö ngo¹i[3,9,10]. - Sö dông ph−¬ng ph¸p s¾c kÝ líp máng ®Ó ph©n tÝch s¬ bé c¸c thµnh phÇn hîpchÊt cumarin [9]. III. kÕt qu¶ v th¶o luËn 3.1. §Þnh tÝnh hîp chÊt cumarin vµ flavonoit trong c¸c loµi thu ®−îc Qua thu thËp vµ ®Þnh lo¹i chóng t«i ®· x¸c ®Þnh ®−îc 8 loµi thuéc hä Hoa t¸n vµ32 loµi thuéc hä Cóc cã mÆt ë khu vùc nghiªn cøu, trong sè ®ã phÇn lín c¸c loµi ®−îcsö dông lµm rau, lµm thuèc vµ gia vÞ. KÕt qu¶ ®Þnh tÝnh hîp chÊt cumarin vµflavonoit trong c¸c loµi ®−îc tr×nh bµy ë b¶ng 1. B¶ng 1. KÕt qu¶ ®Þnh tÝnh hîp chÊt cumarin vµ flavonoit KÕt qu¶ KÕt qu¶ ®Þnh tÝnh flavonoit Tªn ®Þnh TT Tªn khoa häc phæ tÝnh th«ng cumarin NaOH 20% FeCl3 NH 3 + UV (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) Apiaceae Hä hoa t¸n Anethum graveolens Xanh Xanh lôc Xanh 1 Th× lµ + Vµng n©u L. thÉm da trêi Rau cÇn Xanh Apium graveolens L. 2 + Vµng n©u Xanh lôc t©y thÉm Centella asiatica (L.) Xanh Vµng lôc t¨ng 3 ...