Báo cáo nghiên cứu khoa học: Một số vấn đề về hiện trạng của cơ cấu giống và cơ cấu đàn bò ở Nghệ An

Tuyển tập các báo cáo nghiên cứu khoa học hay nhất của trường đại học vinh năm 2008 tác giả 4. Nguyễn Kim Đường, Một số vấn đề về hiện trạng của cơ cấu giống và cơ cấu đàn bò ở Nghệ An. Bài báo cáo nhằm góp phần đánh giá tiềm năng của chăn nuôi bò ở Nghệ An.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Một số vấn đề về hiện trạng của cơ cấu giống và cơ cấu đàn bò ở Nghệ An"Báo cáo nghiên cứu khoa học: Một số vấn đề về hiện trạng của cơcấu giống và cơ cấuđàn bò ở Nghệ An T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 4a-2008tr−êng §¹i häc Vinh MéT Sè VÊN §Ò VÒ HIÖN TR¹NG CñA C¥ CÊU GIèNG Vµ C¥ CÊU §µN Bß ë NGHÖ AN NguyÔn Kim §−êng (a) Tãm t¾t. Bµi b¸o nh»m gãp phÇn ®¸nh gi¸ tiÒm n¨ng cña ch¨n nu«i bß ë NghÖ An. Chóng t«i ®· thu ®−îc c¸c kÕt qu¶: (i) Bß vµng lµ gièng bß ®−îc nu«i chñ lùc (67,97%), bß Laisind vµ c¸c gièng kh¸c cßn Ýt (32,03%). (ii) Bß vµng ë vïng nói cao lµ 97,73%; bß Laisind vïng ®ång b»ng lµ 55,61%; vïng nói bß vµng lµ 65,85% vµ bß Laisind lµ 34,15%). (iii) Tû lÖ bß c¸i trong ®µn cao: 85,48% ë bß vµng vµ 86,83% ë bß Laisind; tû lÖ bß ®ùc trong ®µn kh¸ cao:14,52% ë bß vµng vµ 13,17% ë bß Laisind. (iv) Bß ®−îc nu«i ®Ó cho sinh s¶n lµ chñ yÕu: 58,73% ë bß vµng vµ 57,03% ë bß Laisind. (v) Ho¹t ®éng sinh s¶n cña ®µn bß lµ b×nh th−êng. (vi) Khèi l−îng cña bß c¸i vµng h¬i cao h¬n so víi tr−íc ®©y (179,74 kg/con vµ 216,59 kg/con); khèi l−îng cña bß c¸i Laisind thÊp h¬n so víi tiÒm n¨ng −u thÕ lai cña con lai nµy: 243,40 kg/con ë nhãm 3 n¨m tuæi. (vii) §iÒu kiÖn ch¨n nu«i ®¸p øng ®−îc nhu cÇu sinh tr−ëng, ph¸t triÓn cña bß vµng, ch−a thËt sù ®¸p øng víi bß Laisind. (viii) §iÒu kiÖn ch¨n nu«i vµ yÕu tè vïng sinh th¸i ¶nh h−ëng râ rÖt ®Õn ph¸t triÓn ch¨n nu«i bß ë NghÖ An. I. §ÆT VÊN §Ò Trong c¸c vËt nu«i hiÖn ®ang ®−îc nu«i ë ViÖt Nam nãi chung vµ NghÖ An nãi riªng,con bß cã nhiÒu −u thÕ h¬n c¸c vËt nu«i kh¸c vµ v× vËy nã gi÷ mét vÞ trÝ quan träng næibËt. HiÖn nay ë ViÖt Nam cã kho¶ng 6,5 triÖu con bß, trong ®ã ë NghÖ An lµ kho¶ng h¬n454.900 con (chiÕm gÇn 1/12 ®µn bß ViÖt Nam). ë ViÖt Nam ®ang tån t¹i nhiÒu gièng bß:Vµng, Laisind, H’mong, u ®Çu r×u, Sind, Brahman, Holstein Friesian (lang tr¾ng ®enHµ Lan-HF), Jersey, c¸c bß lai h−íng s÷a F1, F2, F3, Laisind vµ c¸c bß lai h−íng thÞt F1,F2, F3, . . .. Trong ®·, bß vµng chiÕm mét tû lÖ lín, tiÕp ®Õn lµ bß Laisind. ë NghÖ An ®·cã gièng néi lµ bß vµng kh¶ næi tiÕng, vµ mét tû lÖ bß lai kho¶ng 34-35% tæng ®µn (trong®· chñ yÕu lµ bß Laisind). C¸c gièng bß néi cña ViÖt Nam cã −u thÕ vÒ kh¶ n¨ng chÞu ®ùng cao víi sùkh¾c nghiÖt cña thêi tiÕt khÝ hËu, kh«ng ®ßi hái dinh d−ìng vµ ch¨m sãc cao. Tuynhiªn, chóng cã tÇm vãc nhá, kh¶ n¨ng cho s÷a rÊt thÊp, tû lÖ thÞt xÎ thÊp. Trong xuthÕ ph¸t triÓn n©ng cao sè l−îng vµ chÊt l−îng ®µn bß, nhiÒu nhãm bß lai ®· ®−îct¹o ra. Chóng ®· gãp phÇn c¶i t¹o tÇm vãc cña ®µn bß, t¨ng tèc ®é sinh tr−ëng, t¨ngtû lÖ thÞt xÎ,... Tuy nhiªn, c¸c con lai ®ßi hái sè l−îng vµ chèt l−îng thøc ¨n cao h¬nvµ ch¨m s·c nu«i d−ìng, tæ chøc qu¶n lý tèt h¬n. §Ó gãp phÇn ®¸nh gi¸ tiÒm n¨ng cña ch¨n nu«i bß ë NghÖ An, trªn c¬ së ®ã ®ÒxuÊt c¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn ch¨n nu«i bß bÒn v÷ng ë ®©y, chóng t«i ®· tiÒn hµnh ®iÒutra toµn diÖn vÒ con bß vµ ch¨n nu«i bß ë NghÖ An. Trong bµi nµy chóng t«i ®−a ra métsè kÕt qu¶ vÒ ch¨n nu«i 2 gièng bß chñ lùc ë NghÖ An lµ bß vµng vµ bß Laisind. II. VËT LIÖU, NéI DUNG V PH¦¥NG PH¸P NGHI£N CøU 2.1. VËt liÖu §µn bß ®ang ®−îc nu«i trong c¸c hé ch¨n nu«i bß ë c¸c ®iÓm ®iÒu tra.NhËn bµi ngµy 19/5/2008. Söa ch÷a xong 25/11/2008. 35 ...C¥ CÊU GIèNG V C¥ CÊU § N Bß ë NGHÖ AN, TR. 35-41NguyÔn Kim §−êng 2.2. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu NghÖ An cã 17 huyÖn, 2 thÞ x· vµ thµnh phè Vinh, trong ®ã 5 huyÖn vïng nóicao, 5 huyÖn vïng nói, 7 huyÖn ®ång b»ng, 2 thÞ x· vµ 1 thµnh phè. Chóng t«i ®·chän 2 huyÖn ®ång b»ng, 2 huyÖn miÒn nói vµ 1 huyÖn vïng nói cao ®Ó ®iÒu tra. MçihuyÖn chóng t«i chän 3 x· (1 x· ch¨n nu«i bß kh¸, 1 x· trung b×nh vµ 1 x· yÕu). Mçix· chóng t«i chän ngÉu nhiªn 50 hé ®Ó thu thËp sè liÖu. 2.3. Néi dung ®iÒu tra C¸c néi dung ®iÒu tra theo phiÕu c©u hái ®· cã s½n, riªng khèi l−îng cña bß®−îc tÝnh b»ng ph−¬ng ph¸p −íc l−îng theo c«ng thøc cña ViÖn Ch¨n nu«i (VCN1980) trªn c¬ së c¸c sè ®o dµi th©n vµ vßng ngùc mµ chóng t«i ®o ®−îc trùc tiÕp trªntõng con bß. 2.4. Xö lý sè liÖu C¸c sè liÖu thu ®−îc chóng t«i xö lý trªn phÇn mÒm Excel. III. KÕT QU¶ V TH¶O LUËN Sau khi xö lý thèng kª c¸c sè liÖu ®iÒu tra thu ®−îc chóng t«i ®· tËp hîp c¸ckÕt qu¶ vµo mét sè néi dung ®Ó ®¸nh gi¸. C¸c néi dung vµ c¸c kÕt qu¶ ®ã nh− sau: 3.1. T×nh chung vÒ c¸c hé ch¨n nu«i bß ë bß nu«i t¹i NghÖ An Chóng t«i ®· tiÕn hµnh thu thËp sè liÖu víi tæng sè 1150 phiÕu ®iÒu tra, xö lýthèng kª c¸c sè liÖu thu thËp ®−îc chóng t«i cã c¸c kÕt qu¶ nh−: Sè n¨m kinh nghiÖm trong viÖc nu«i bß cña c¸c hé lµ 9,12 n¨m (l©u nhÊt lµ 40n¨m vµ Ýt nhÊt lµ 1 n¨m). Trung b×nh mçi hé nu«i 3,86 co ...