Báo cáo nghiên cứu khoa học NGHIÊN CỨU CÁC PHỨC ĐA PHỐI TỬ TRONG HỆ Ho (III)-1-(2-PYRIDYLAZO)-2-NAPHTOL (PAN)-AXIT AXÊTIC VÀ CÁC DẪN XUẤT CLO CỦA NÓ BẰNG PHƯƠNG PHÁP TRẮC QUANG

Trong các công trình trước, chúng tôi đã thông báo kết quả nghiên cứu sự tạo phức đơn và đa của nguyên tố đất hiếm Ho(III) với PAR [1] và Ho(III) - PAR - HX [2]; Ho(III) - PAN [3]. Trong công trình này, chúng tôi tiếp tục thông báo kết quả nghiên cứu các phức đa phối tử trong hệ Ho(III) -1-(2-pyridylazo) - 2naphtol (PAN) - HX (HX: CH3COOH; CH2ClCOOH; CHCl2COOH; CCl3COOH) trong môi trường nước.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo nghiên cứu khoa học " NGHIÊN CỨU CÁC PHỨC ĐA PHỐI TỬ TRONG HỆ Ho (III)-1-(2-PYRIDYLAZO)-2-NAPHTOL (PAN)-AXIT AXÊTIC VÀ CÁC DẪN XUẤT CLO CỦA NÓ BẰNG PHƯƠNG PHÁP TRẮC QUANG " NGHIÊN CỨU CÁC PHỨC ĐA PHỐI TỬ TRONG HỆ Ho (III)-1-(2-PYRIDYLAZO)-2-NAPHTOL (PAN)-AXIT AXÊTIC VÀ CÁC DẪN XUẤT CLO CỦA NÓ BẰNG PHƯƠNG PHÁP TRẮC QUANG Nguyễn Đình Luyện, Lê Thị Bích Ngọc Trường Đại học Sư phạm, Đại học Huế M Ở ĐẦU Trong các công trình trước, chúng tôi đã thông báo kết quả nghiên cứu sựtạo phức đơn và đa của nguyên tố đất hiếm Ho(III) với PAR [1] và Ho(III) - PAR- HX [2]; Ho(III) - PAN [3]. Trong công trình này, chúng tôi tiếp tục thông báokết quả nghiên cứu các phức đa phối tử trong hệ Ho(III) -1-(2-pyridylazo) - 2-naphtol (PAN) - HX (HX: CH3COOH; CH2ClCOOH; CHCl2COOH;CCl3COOH) trong môi trường nước. 1 PHẦN THỰC NGHIỆM Dung dịch nguyên tố đất hiếm Ho(III) được điều chế từ Ho2O3 có độ tinhkhiết phân tích, nồng độ của nó được xác định bằng phương pháp chuẩn độcomplexon dùng dung dịch chuẩn DTPA chỉ thị là Asenazo (III) trong đệ maxetat. Các dung dịch được pha chế từ dung dịch gốc. PAN là thuốc thử tinhkhiết được pha chế bằng cách cân một lượng chính xác trên cân phân tích sau đóhòa tan bằng axêtôn rồi định mức đến vạch cần pha. Các dung dịch PAN loãngcũng được pha chế từ dung dịch gốc này. PAN tạo phức với nhiều ion nhưFe(III) [4, 5, 6]; Ni(II)... Các dung dịch axit HX, NaOH... cũng được pha chế từhóa chất tinh khiết phân tích. pH của dung dịch được đo trên máy pH meter củahãng Hanan. Mật độ quang được đo trên máy Spectro 2000 (AutomainSpectrophotometer) (Mỹ) và máy UV 1201 Shmadzu (Nhật). KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 1. Hiện ứng tạo phức đa phối tử của hệ Ho(III) - PAN - HX: Phổ hấp thụ electron của PAN, phức đơn Ho(III) - PAN và các phức đaphối tử Ho(III) - PAN -HX được biểu diễn trên hình 1. Qua hình 1 cho thấy khicó mặt của phối tử thứ hai HX thì max của phức chuyển từ 535 nm đến 570 nm(2 cực đại) và mật độ quang tăng đáng kể, phức của Ho(III) -HX không màu. Vậytrong các hệ trên đã xảy ra sự tạo phức đa phối tử Ho(III) - PAN - HX. Các thínghiệm nghiên cứu tiếp theo được đo ở bước sóng 570 nm. 2 A0.80.70.6 (1)0. (2)5 (3)0. (4)4 (5)0. 48 50 52 54 56 58 60 623 0 0 0 0 0 0 0 0 (nm) 3 Hình 1: Phổ hấp thụ electron của các phức 1. Ho(III) - PAN - CH3COOH 3. Ho(III) - PAN - CH Cl2COOH 2. Ho(III) - PAN - CH2 ClCOOH 4. Ho(III) - PAN - C Cl3COOH 5. Ho(III) - PAN 2. Sự phụ thuộc mật độ quang của phức vào tỷ lệ Vaxêton : Vnước và thờigian: Kết quả sự phụ thuộc của mật độ quang phức màu Ho(III) - PAN -CH3COOH vào tỷ lệ Vaxêton : Vnước được ghi ở bảng 1. Qua bảng 1 cho thấy tỷ lệphức tối ưu là Vaxêton : Vnước = 1 : 3. Các dung dịch phức đa phối tử khác cũng chotỷ lệ tạo phức tối ưu như vậy.Bảng 1: Sự phụ thuộc A vào tỷ lệ Vaxeton: Vnước của dung dịch phức Ho(III)-PAN- CH3COOH. 4Vaxeton: Vnước 1:10 1:9 1:8 1:6 1:4 1:3 1:2 1:1 0,176 0,719 0,724 0,732 0,738 0,744 0,738 0,706 A Các phức đa phối tử Ho(III) - PAN - HX ổn định sau 10 phút kể từ khi phachế và kéo dài trong vòng 45 phút. Đây là điều kiện rất thuận lợi cho nghiên cứuphức chất. 3. Ảnh hưởng của pH đến sự tạo phức: Mật độ quang của các phức đa phối tử phụ thuộc vào pH được biểu diễntrên hình 2. Qua hình 2 cho thấy, pH tối ưu của phức Ho(III) - PAN - CH3COOHtừ 9,5 - 11; Ho(III) - PAN - CH3ClCOOH từ 9 - 11; Ho(III) - PAN - CHCl2COOH từ8,5 - 11; Ho(III) - PAN - CCl3COOH từ 8,0 - 10,5 . 5 A 0.8 0.7 0.6 0.5 1 2 3 0.4 4 pH 0.3 0.2 6 7 8 9 10 11 12 Hình 2: Sự phụ thuộc A của các ...