Báo cáo nghiên cứu khoa học SỬ DỤNG 17α – HYDROXY - 20β -DIHYDROPROGESTERON (17,20P) VÀ PROGESTERON (P) KÍCH THÍCH SINH SẢN CÁ CHÉP CYPRINUS CARPIO

Đã thử nghiệm kích thích cá chép Cyprinus carpio sinh sản chỉ trong một lần tiêm bằng 17α - hydroxy - 20β - dihydroprogesteron (17,20P) ở liều lượng lần lượt là 1; 2; 3 và 4 mg/kg cá và Progesteron (P) ở liều lượng 10; 12,5 và 15 mg/kg cá. Kết quả thử nghiệm cho biết liều tối ưu của 17,20P là 3 và 4 mg/kg cá và liều tối ưu của P là 15 mg/kg cá. Nghiên cứu này cũng đã thảo luận về kết quả so sánh hiệu quả kích thích cá chép sinh sản bằng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo nghiên cứu khoa học " SỬ DỤNG 17α – HYDROXY - 20β -DIHYDROPROGESTERON (17,20P) VÀ PROGESTERON (P) KÍCH THÍCH SINH SẢN CÁ CHÉP CYPRINUS CARPIO "TẠP CHÍ KHOA HỌC, Đại học Huế, Số 49, 2008 SỬ DỤNG 17α – HYDROXY - 20β -DIHYDROPROGESTERON (17,20P) VÀPROGESTERON (P) KÍCH THÍCH SINH SẢN CÁ CHÉP CYPRINUS CARPIO Lê Văn Dân Trường Đại học Nông Lâm, Đại học Huế Nguyễn Tường Anh Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐHQG - HCM TÓM TẮT Đã thử nghiệm kích thích cá chép Cyprinus carpio sinh sản chỉ trong một lần tiêm bằng17α - hydroxy - 20β - dihydroprogesteron (17,20P) ở liều lượng lần lượt là 1; 2; 3 và 4 mg/kgcá và Progesteron (P) ở liều lượng 10; 12,5 và 15 mg/kg cá. Kết quả thử nghiệm cho biết liềutối ưu của 17,20P là 3 và 4 mg/kg cá và liều tối ưu của P là 15 mg/kg cá. Nghiên cứu này cũngđã thảo luận về kết quả so sánh hiệu quả kích thích cá chép sinh sản bằng 17,20P; P và LRH-A3(thuốc đang sử dụng tại địa phương) ở liều tối ưu.I. Đặt vấn đề Trong thực nghiệm in vitro 17α - hydroxy - 20β - dihydroprogesteron (17,20P)và Progesteron (P) được chứng minh là những steroid có hiệu quả gây rụng trứng chonhiều loài cá nuôi. Trong điều kiện sản xuất 17,20P được dùng một cách hiệu quả khikích thích sinh sản cá chép Cyprinus carpio (Jalabert và cs., 1977; Nguyễn DươngDũng, Nguyễn Tường Anh, 2003; Nguyễn Thị Yến Linh et al., 2006). Cũng trên đốitượng cá chép, Progesteron cũng có hiệu quả tương tự (Popov & Budarin, 1976). Tuy nhiên, tất cả các công bố trong và ngoài nước đều cho rằng các steroid C21nói chung, cụ thể là 17,20P không thể phát huy tác dụng một cách đơn độc. Phản ứngchín và rụng trứng đầy đủ của cá cái, ngoài 17,20P cần có thêm một ít kích dục tố. Đócó thể là dịch chiết não thùy cá chép, HCG hay một số chất kích dục tố khác. NguyễnTường Anh (2003) đã thử nghiệm kích thích cá chép sinh sản nhân tạo bằng liều sơ bộvới LRH – A3 (5 – 6 mcg/kg + 3 – 4 mg Dom/kg) và liều quyết định với 5 mg17,20P/kg cho kết quả rụng trứng trên 90%. Jalabert et al., (1977) kích thích sinh sản cáchép bằng liều sơ bộ não thùy cá chép 0,6mg/kg và liều quyết định với 2mg17,20P/kgcho kết quả 50 – 70% cá rụng trứng. Mục đích của nghiên cứu này là thử nghiệm các loại steroid 17,20P và P để kíchthích sinh sản cá chép trong điều kiện sản xuất một cách đơn độc không sử dụng kíchdục t ố. 29II. Vật liệu và phương pháp Thí nghiệm được tiến hành tại trại cá Đại An Khê - Quảng Trị. Cá bố mẹ đượcdùng trong thí nghiệm là cá chép Cyprinus carpio được chúng tôi trực tiếp nuôi vỗ đểtiến hành nghiên cứu và được chọn theo những tiêu chí thành thục dựa vào ngoại hìnhbình thường cùng với thao tác thăm trứng và vuốt sẹ. P là Progesteron (Merck – Đức),dạng bột, được pha trong dầu ăn tinh luyện. 17,20P được chế từ 17P (17α -hydroxyprogesteron – Sigma) theo Norymberski & Woods (1955) bằng phản ứng khửbởi NaBH4. Hormon steroid 17,20P được hòa tan một phần và ở dạng huyền phù trongcồn 95o. Thể tích dung dịch được tiêm cho mỗi kg cá cái là 1 ml. LRH-A được sản xuất ở Trung Quốc. 17,20P và P được tiêm vào xoang thân, LRH-A được tiêm vào cơ, chỉ tiêm mộtlần cho cá cái, cá đực không tiêm. Kết quả kích thích sinh sản được đánh giá theo 3 tiêuchí là: (1) đẻ róc – cá đẻ hết trứng; (2) rụng trứng - cá đẻ không róc hoặc cá rụng trứngnhưng không đẻ và (3) cá không rụng trứng. Các thông số khác như tỷ lệ thụ tinh, tỷ lệnở, năng suất cá bột được đánh giá theo cách thông dụng trong sản xuất.III. Kết quả và thảo luận 3.1. Thử nghiệm kích thích sinh sản cá chép bằng 17,20P 17,20P có hiệu quả gây chín và rụng trứng trên cá hồi (Salmo gairdneri) với liềuhiệu quả 2 mg/kg (Jalabert et al., 1977), cá chép Cyprinus carpio 2 mg/kg sau liều sơ bộ0,6 mg não thuỳ cá /kg (Jalabert et al., 1977); cá mè vinh Barbodes gonionotus 1mg/kgvà cá he vàng B. altus 2,5 mg/kg sau liều sơ bộ bằng não thuỳ cá 0,5 mg/kg (NguyễnTường Anh, 2002). Trên cơ sở đó, chúng tôi tiến hành thử nghiệm 17,20P kích thíchsinh sản cá chép Cyprinus carpio với các mức 1; 2; 3; 4 mg 17,20P /kg. Kết quả đượcthể hiện qua bảng 1. Bảng 1: Kết quả thử nghiệm kích thích sinh sản cá chép bằng 17,20P Cá thử nghiệm Kết quả sinh sản % % % Liều Tổng trọng không đẻ róc rụng lượng cá ...