Báo cáo nghiên cứu khoa học: Sự khác biệt về giới tính trong việc sử dụng tiểu từ tình thái tiếng Nghệ Tĩnh gắn với một số hành động ngôn ngữ

Trong sinh vật học, giới tính là một quá trình kết hợp và pha trộn những đặc điểm di truyền học của sinh vật, thường dẫn đến kết quả là sự chuyên môn hóa thành giống đực và giống cái (các giới). Sinh sản hữu tính là sự kết hợp các tế bào chuyên biệt (giao tử) định hình thành một hình thể con mang đặc điểm kế thừa từ cả hai cá thể bố và mẹ. Các giao tử có thể có hình dạng và chức năng đồng nhất (được biết với tên gọi "đồng giao tử"), nhưng trong...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Sự khác biệt về giới tính trong việc sử dụng tiểu từ tình thái tiếng Nghệ Tĩnh gắn với một số hành động ngôn ngữ" T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 3B-2008tr−êng §¹i häc Vinh CÊu tróc nghÜa cña c¸c ph¸t ng«n tôc ng÷ nãi vÒ c¸c quan hÖ trong gia ®×nh ng−êi ViÖt Mai ThÞ Hång H (a) Tãm t¾t. Bµi b¸o ®Ò cËp ®Õn cÊu tróc nghÜa cña c¸c ph¸t ng«n tôc ng÷ nãi vÒ hai mèi quan hÖ trong gia ®×nh ng−êi ViÖt quan hÖ t−¬ng ®ång vµ quan hÖ ®èi lËp. CÊu tróc t−¬ng ®ång lu«n cã hai vÕ A vµ B c©n ®èi hµi hoµ, hai vÕ ®−îc liªn kÕt víi nhau nhê c¸c tõ cïng tr−êng nghÜa. CÊu tróc ®èi lËp ®−îc thiÕt lËp b»ng mèi quan hÖ gi÷a hai vÕ A vµ B dùa trªn c¸c tõ tr¸i nghÜa. vµ phÇn b¸o) (hay cßn gäi lµ phÇn ®Ò vµ 1. VÒ cÊu tróc cña tôc ng÷ ViÖt phÇn thuyÕt), tiÒn gi¶ ®Þnh (hµm ng«n),Nam chñ ®Ò vµ hµm ý th«ng b¸o” [8, tr.49]. Tôc ng÷ lµ mét bé phËn quan träng Còng trong chuyªn luËn nµy, t¸c gi¶ ®·cña folklore, ®−îc nh©n d©n s¸ng t¹o ®i tõ sù ph©n tÝch c¬ cÊu ng÷ nghÜa- cól−u truyÒn vµ phæ biÕn s©u réng. Nã ®· ph¸p ®Ó x¸c lËp m« h×nh tæng qu¸t cñatr¶i qua nhiÒu thêi k× lÞch sö vµ ®· ®−îc tôc ng÷ vµ tiÕn tíi ph©n lo¹i chóng.nghiªn cøu ë c¸c cÊp ®é kh¸c nhau, nh− ¤ng cho r»ng viÖc ph©n lo¹i c¸c khu«ntõ, côm tõ, c©u [xem TLTK 2, 3, 4]… h×nh c¬ b¶n cña tôc ng÷ dùa vµo néihoÆc d−íi nh÷ng gãc nh×n kh¸c nhau dung, chñ ®Ò lµ phæ biÕn h¬n c¶. Theonh−: thi ph¸p, v¨n ho¸, v¨n häc d©n t¸c gi¶, gÇn ®©y cã mét sè ng−êi nghiªngian, ng«n ng÷ [xem 5, 6, 7]. Tôc ng÷ cøu ng÷ ph¸p ®Ò xuÊt c¸ch ph©n lo¹ivèn lµ nh÷ng ®¬n vÞ cña lêi nãi nh−ng c¸c kiÓu c©u tiÕng ViÖt dùa vµo cÊutån t¹i trong kÝ øc céng ®ång nh− mét tróc, cô thÓ lµ quan hÖ có ph¸p cña c©u.®¬n vÞ ng«n ng÷, nãi nh− J. Lyons lµ Cho nªn t¸c gi¶ còng dùa vµo c¸c quan“nh÷ng ph¸t ng«n lµm s½n”, “ph¸t ng«n hÖ gi÷a phÇn nªu vµ phÇn b¸o bëi v×cè ®Þnh”. §Ó ph©n biÖt víi nh÷ng ®¬n vÞ mäi tæ chøc c©u ®Òu lÊy quan hÖ cólµm s½n kh¸c xuÊt hiÖn trong giao tiÕp ph¸p lµm nßng cèt. ¤ng cßn cho r»ng:hµng ngµy, chóng t«i xem tôc ng÷ lµ “§èi víi tôc ng÷ kh«ng chØ ph©n tÝch cónh÷ng ®¬n vÞ phøc thÓ ®a diÖn vµ gäi lµ ph¸p ®¬n thuÇn mµ cßn g¾n víi c¬ cÊunh÷ng ph¸t ng«n ®Æc biÖt. §iÒu nµy nghÜa cña chóng, c¬ cÊu ®ã kh«ng chØ®−îc t¸c gi¶ NguyÔn Th¸i Hoµ trong ®ãng khung ë bÒ mÆt mµ ph¶i lÖ thuéccuèn Tôc ng÷ ViÖt Nam, cÊu tróc vµ thi vµo kÕt cÊu nghÜa bÒ s©u. V× thÕ sùph¸p gi¶i thÝch r»ng: “Së dÜ gäi lµ ph©n tÝch nghÜa bÒ mÆt kh«ng ®ñ cho sùnh÷ng ph¸t ng«n ®Æc biÖt bëi v× tôc ng÷ ph©n lo¹i vµ sù ph©n lo¹i khu«n h×nh®−îc cÊu t¹o tõ nh÷ng ph¸t ng«n b×nh tôc ng÷ kh«ng dõng l¹i ë h×nh thøc mµth−êng nh−ng tõ b×nh diÖn tõ, có ph¸p®Õn ng÷ nghÜa bÒ mÆt vµ ng÷ nghÜa bÒ ph¶i xuÊt ph¸t tõ néi dung” [8, tr.73]. ës©u lµm thµnh mét chØnh thÓ gåm s¸u ®©y, NguyÔn Th¸i Hoµ còng ®· chän m«yÕu tè: vÇn, nhÞp, kiÕn tróc sãng ®«i, h×nh tam gi¸c cña V. V Bogdanov. M«kÕt cÊu nghÜa hai trung t©m (phÇn nªu h×nh ®ã nh− sau:NhËn bµi ngµy 08/9/2008. Söa ch÷a xong 20/9/2008. 5 CÊu tróc nghÜa cña c¸c ph¸t ng«n tôc ng÷ ... ,TR. 5-14Mai ThÞ Hång H CÊu tróc ng÷ nghÜa (ý th«ng b¸o) BiÓu ®¹t vÞ ng÷ tÝnh (Ký hiÖu) CÊu tróc ng÷ ph¸p C¶nh huèng (Ngo¹i h×nh) (BiÓu vËt) H×nh 1 Trong ®ã mèi liªn hÖ gi÷a cÊu tróc ng÷ ...