Báo cáo nghiên cứu khoa học: Thánh Tông di thảo nhìn từ truyền thống truyện dân gian Việt Nam và từ đặc điểm truyện truyền kỳ

Tuyển tập các báo cáo nghiên cứu khoa học hay nhất của trường đại học vinh năm 2008 tác giả: 9. Vũ Thị Phương Thanh, "Thánh Tông di thảo" nhìn từ truyền thống truyện dân gian Việt Nam và từ đặc điểm truyện truyền kỳ. Bài viết nghiên cứu Thánh Tông di thảo theo hai hệ quy chiếu của văn chương dân gian.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " "Thánh Tông di thảo" nhìn từ truyền thống truyện dân gian Việt Nam và từ đặc điểm truyện truyền kỳ" Báo cáo nghiên cứu khoa học: Thánh Tông di thảo nhìn từ truyền thống truyện dân gian Việt Nam và từ đặc điểm truyện truyền kỳ T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 4b-2008 tr−êng §¹i häc Vinh TH¸NH T¤NG DI TH¶O NH×N Tõ TRUYÒN THèNG TRUYÖN D¢N GIAN VIÖT NAM Vµ Tõ §ÆC §IÓM TRUYÖN TRUYÒN Kú (a) Vò ThÞ Ph−¬ng Thanh Tãm t¾t. Bµi viÕt nghiªn cøu Th¸nh T«ng di th¶o theo hai hÖ quy chiÕu cña v¨n ch−¬ng d©n gian vµ cña v¨n ch−¬ng b¸c häc. Tõ ®©y ta hiÓu râ thªm gi¸ trÞ cña c¸c truyÖn ®óng víi ®Æc tr−ng thÓ lo¹i cña nã vµ hiÓu thªm mèi quan hÖ gi÷a hai nÒn v¨n ch−¬ng cña v¨n häc d©n téc ®−îc thÓ hiÖn trong mét t¸c phÈm. T t−¬ng tù ë Th¸nh T«ng di th¶o: “XÐt h¸nh T«ng di th¶o [8] lµ tËp v¨n nguån gèc th× ng−êi viÕt hoÆc dùa vµo xu«i ch÷ H¸n gåm 19 truyÖn vµ truyÖn d©n gian hoÆc dùa vµo nh÷ng phô lôc (nguyªn t¸c ®Ò lµ phô sù kiÖn lÞch sö cã liªn quan tíi thêi chÐp) TruyÖn con t»m vµng. Phô lôc nµy kh¸ng chiÕn chèng Minh vµ Lª Th¸nh lµ v¨n b¶n ng¾n nhÊt trong tËp (dÞch ra T«ng” [3]. tiÕng ViÖt chØ mét trang) nh−ng ý nghÜa Giíi nghiªn cøu v¨n häc ngµy cµng kh¸ hoµn chØnh, chóng t«i xem nh− mét nhËn râ vai trß cña thÓ lo¹i trong ®êi truyÖn, nh− vËy cã thÓ nãi Th¸nh T«ng sèng v¨n häc, nãi nh− M.M. Bakhtin, di th¶o gåm 20 truyÖn. thÓ lo¹i lµ “nh©n vËt chÝnh cña lÞch sö C¸c nhµ nghiªn cøu cho biÕt v¨n v¨n häc”. Bëi vËy nghiªn cøu t¸c phÈm b¶n Th¸nh T«ng di th¶o rÊt phøc t¹p. tõ ®Æc tr−ng thÓ lo¹i lµ ph−¬ng h−íng Cã nh÷ng danh x−ng cho thÊy nhiÒu nghiªn cøu hiÖu qu¶. VÒ Th¸nh T«ng di truyÖn ®−îc viÕt tõ rÊt sím, bªn c¹nh th¶o, dÔ dµng nhËn thÊy sù kh«ng ®ã l¹i cã nh÷ng ®Þa danh, häc vÞ ®Õn thÕ thuÇn nhÊt vÒ ph−¬ng diÖn thÓ lo¹i: kû XIX míi cã. Liªn quan ®Õn vÊn ®Ò “xÐt vÒ tÝnh chÊt cña lo¹i h×nh th× cã v¨n b¶n lµ vÊn ®Ò t¸c gi¶. Cã nh÷ng truyÒn kú, ngô ng«n, t¹p ký”[3]. truyÖn kh¼ng ®Þnh ®−îc do Lª Th¸nh Tãm l¹i, viÖc nghiªn cøu t¸c phÈm T«ng viÕt, l¹i cã nh÷ng truyÖn cã thÓ do nµy tõ truyÒn thèng truyÖn d©n gian ng−êi kh¸c viÕt hoÆc söa ch÷a ®¸ng kÓ. ViÖt Nam vµ tõ ®Æc ®iÓm cña truyÖn Vµ cho ®Õn nay ng−êi ta còng ch−a biÕt truyÒn kú lµ cã c¬ së vµ thÝch hîp víi t¸c gi¶ cña nh÷ng lêi b×nh cuèi truyÖn - mét t¸c phÈm ra ®êi sím vµ cã nh÷ng S¬n Nam Thóc - tªn thËt lµ g×. Bµi viÕt phÈm chÊt nh− Th¸nh T«ng di th¶o. nµy kh«ng bµn tiÕp vÒ nh÷ng vÊn ®Ò Tr−íc hÕt, chóng ta h·y nh×n nhËn trªn. Chóng t«i sö dông v¨n b¶n do c¸c truyÖn trong Th¸nh T«ng di th¶o tõ NguyÔn BÝch Ng« dÞch, NguyÔn V¨n Tó truyÒn thèng cña truyÖn d©n gian ViÖt - §ç Ngäc To¹i hiÖu ®Ýnh, Nhµ xuÊt b¶n Nam mµ trùc tiÕp nhÊt lµ truyÒn thèng V¨n ho¸ Ên hµnh n¨m 1963. cña truyÖn cæ tÝch thÇn kú. “Cæ tÝch C¸c nhµ nghiªn cøu v¨n häc n−íc thÇn kú lµ tiÓu lo¹i cã sè l−îng nhiÒu ngoµi ®· nhËn thÊy ®Æc ®iÓm phæ qu¸t nhÊt, cã gi¸ trÞ nghÖ thuËt cao nhÊt cña c¸c t¸c phÈm v¨n xu«i ra ®êi ë thêi trong bé phËn truyÖn d©n gian cña mäi kú ®Çu, c¸c nÒn v¨n häc trªn thÕ giíi d©n téc” [1]. Chóng t«i ®Ò xuÊt nghiªn ®Òu g¾n bã chÆt chÏ víi v¨n häc d©n cøu vÊn ®Ò nµy kh«ng chØ xuÊt ph¸t tõ gian vµ sö ký [6]. ë ViÖt Nam, cã nhµ ®Þnh ®Ò lý thuyÕt r»ng, c¸c t¸c phÈm nghiªn cøu còng nhËn thÊy t×nh h×nh NhËn bµi ngµy11/11/2008. Söa ch÷a xong 25/11/2008. 73 TH¸NH T¤NG DI TH¶O NH×N Tõ ..., TR. 73-78 Vò ThÞ Ph−¬ng Thanh v¨n xu«i b¸c häc cña mét d©n téc nµo ®ã hai truyÖn kia cã sù kh¸c biÖt kh¸ lín. ra ®êi sím th−êng cã quan hÖ mËt thiÕt TruyÖn Hoa quèc kú duyªn rÊt dµi (b¶n víi truyÖn d©n gian cña d©n téc Êy, mµ dÞch tiÕng ViÖt tíi 16 trang), kh«ng phï cßn xuÊt ph¸t tõ mét thùc tÕ: kÕt qu¶ hîp víi ph−¬ng thøc truyÒn miÖng. C¸c nghiªn cøu ë ph−¬ng diÖn nµy, sÏ gãp ph−¬ng thøc x©y dùng nh©n vËt cña phÇn gióp chóng ta hiÓu thªm mèi v¨n häc viÕt còng béc lé râ quan hÖ cña quan hÖ gi÷a hai thµnh phÇn cña v¨n nh©n vËt kh«ng ®¬n tuyÕn mµ phøc t¹p, ch−¬ng d©n téc - v¨n ch−¬ng d©n gian thÕ giíi néi t©m nh©n vËt ®−îc ...