Báo cáo nghiên cứu khoa học: Tìm hiểu việc thực hiện quy chế dân chủ cơ sở tại thành phố Hồ Chí Minh

Những kết quả đạt được Trước đây, khi Quy chế dân chủ cơ sở chưa được triển khai, dân chủ chưa được phát huy sâu rộng, người dân chưa ý thức được đầy đủ quyền và nghĩa vụ của mình. Ở một số địa phương, thay vì phải khiếu kiện đúng trình tự thủ tục thì người dân kéo cả đoàn tới chỗ đông người.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Tìm hiểu việc thực hiện quy chế dân chủ cơ sở tại thành phố Hồ Chí Minh "Tìm hiểu việc thực hiện quy chế dân chủ cơ sở tại thành phố Hồ Chí Minh NGUYỄN THANH MINH Trường ĐH Luật TP. HCM1. Những kết quả đạt đượcTrước đây, khi Quy chế dân chủ cơ sở chưa đượctriển khai, dân chủ chưa được phát huy sâu rộng,người dân chưa ý thức được đầy đủ quyền và nghĩavụ của mình. Ở một số địa phương, thay vì phải khiếukiện đúng trình tự thủ tục thì người dân kéo cả đoàntới chỗ đông người. Tiêu biểu nhất là đoàn khiếu kiệntừ Sóc Trăng, Long An, Bạc Liêu, Tiền Giang lên TP.HCM, tập trung trước cổng Cơ quan thường trực cuảVăn phòng Chính phủ ( số 7 Lê Duẩn ), trương gần20 biểu ngữ đòi đất, đòi nhà, đòi đền bù giải toả. TạiTp Hồ Chí Minh, cũng có một số vụ khiếu kiện vềviệc đền bù giải tỏa tại Rạch Miễu, Nguyễn VănLuông, Tân Túc, khiếu nại của các tiểu thương ở chợThiếc... Nguyên nhân của những vụ việc trên hầu hếtđều xuất phát từ hiện tượng mất dân chủ kéo dài,khiến cho nhân dân giảm niềm tin đối với Đảng vàNhà nước.Từ năm 1998 đến nay, nhờ sự chỉ đạo chặt chẽ củaThành uỷ và UBND thành phố Hồ Chí Minh, Quychế dân chủ cơ sở đã dần dần đi vào cuộc sống vàphát huy được tác dụng tại địa phương. Theo Báo cáosố 79 của UBND TP.HCM, Báo cáo số 62 của Ủyban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP.HCM, Báo cáosố 28 của Ban Dân vận Thành uỷ TP. HCM, việc đưaQuy chế đến người dân đã đạt được những kết quảkhả quan.Thứ nhất, đối với những việc chính quyền địaphương phải thông tin và công khai để dân biết, nếunhư những năm trước đó chỉ tiến hành tại các cuộchọp ấp, tổ dân phố thì nay đã được thực hiện bằngnhiều hình thức thông tin đa dạng như tờ tin, bản tinhàng tháng, tài liệu bướm ( có tài liệu được dịch ratiếng Hoa), xe loa, thuyền hoa... Qua đó, UBNDphường, xã, thị trấn phối hợp Mặt trận Tổ quốc đãtruyền tải những nội dung công khai đến tận ngườidân, tạo điều kiện thuận lợi để nhân dân biết nhữngthông tin cần thiết ở địa phương. Riêng Ủy ban Mặttrận Tổ quốc còn tổ chức phổ biến pháp luật, chủtrương của Đảng và Nhà nước trong hệ thống Mặttrận.Theo tinh thần dân chủ, các kỳ họp của Hội đồngnhân dân TP.HCM đã được truyền thanh trực tiếp đểcông chúng theo dõi; từ đó dân có thể kiểm tra, giámsát, đánh giá trách nhiệm, hiệu quả hoạt động của cácđại biểu Hội đồng nhân dân. Tiếp thu phản ánh củanhân dân, UBND thành phố đã đưa ra chỉ thị số15/2001/ CT - UB về quản lý, sử dụng, công khai tàichính các quỹ có nguồn thu từ các khoản đóng gópcủa nhân dân; do đó tình trạng tham nhũng công quỹcũng đã từng bước bị đẩy lùi...Thông qua việc xây dựng các chương trình, kế hoạchphát triển kinh tế xã hội của địa phương, cải cáchhành chính, sửa đổi lề lối làm việc, thái độ, tác phongtiếp dân... nhân dân đã góp phần xóa bỏ tệ nạn quanliêu, mệnh lệnh, áp đặt của từng địa phương, làm choviệc xây dựng Đảng và chính quyền ngày càng trongsạch, vững mạnh. Việc công khai trên báo về quyhoạch xây dựng nhà cửa như quy hoạch quận 7 - khuvực phát triển đô thị mới phía Nam1 - là một trongnhững kết quả có ý nghĩa, khẳng định tác dụng tốtcuả việc thực hiện Quy chế dân chủ. Tình trạng dânchúng phải “ lo lót” cho cán bộ phòng quản lý đô thịđể biết thông tin không còn; người dân yên tâmchuyển nhượng đất đai, xin phép xây dựng nhà cửađúng pháp luật; hiện tượng một số cán bộ lợi dụngchức quyền trục lợi đất quy hoạch mà họ biết trướcthông tin giảm. Từ đó, niềm tin của dân chúng vàoĐảng, Nhà nước ngày càng tăng hơn.Thứ hai, những việc nhân dân bàn bạc, tham gia ýkiến và quyết định ở cơ sở đã được đông đảo dânchúng quan tâm. Nhiều dự án, chương trình của Nhànước trước khi trình cấp có thẩm quyền quyết định đãđược nhân dân góp ý với ý thức trách nhiệm cao (nhưcông trình Đại lộ Đông - Tây của thành phố). Đặcbiệt, ở kỳ bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấpnhiệm kỳ 1999- 2004, nhân dân đã tham gia tích cựcvào việc mạn đàm, bàn bạc về nhân sự, ứng cử viên,bầu cử nghiêm túc (thành phố đạt tỷ lệ 99,84% cử triđi bầu). Thực hiện phương châm “Nhà nước và dâncùng làm”, dân ở nhiều phường, xã đã đóng góp tiềnbạc, sức lực duy tu hoặc làm mới các ngõ hẻm, hệthống thoát nước, cột điện, đèn đường, nhà tìnhnghĩa, nhà tình thương, chốt dân phòng, trường học.Tại khu phố 1 phường 5, Quận 5 sau khi xây dựngQuy ước tổ dân phố và thảo luận dân chủ tại các buổihọp, nhân dân đã phản ánh những bức xúc của họ vềtình trạng buôn bán các loại hàng “lạc xoong” nhưphụ tùng xe máy, ốc vít, hàng điện tử cũ lấn chiếmlòng lề đường Nguyễn Chí Thanh2. Việc buôn bánnày đã tạo điều kiện cho những tội xâm phạm quyềnsở hữu phát triển (vì mọi loại phụ tùng ăn cắp đượcbán tại đây) và làm mất vẻ mỹ quan cuả đô thị. Lúcđầu do lợi ích kinh tế, nhiều gia đình giữ xe đã chonhững người bán hàng chạy vào nhà mình tạm lánhcông an khi họ bị truy quét. Do dân không hợp tácnên cái chợ trôi nổi này sau khi xoá xong lại hoạtđộng như cũ ...