Báo cáo nghiên cứu khoa học: Vận dụng lý thuyết phương pháp tiếp cận đa chỉ tiêu để đánh giá cường độ hoạt động trượt đất đá vùng đồi núi tây Thừa Thiên Huế

Tuyển tập các báo cáo nghiên cứu khoa học của trường đại học huế đề tài:Vận dụng lý thuyết phương pháp tiếp cận đa chỉ tiêu để đánh giá cường độ hoạt động trượt đất đá vùng đồi núi tây Thừa Thiên Huế...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Vận dụng lý thuyết phương pháp tiếp cận đa chỉ tiêu để đánh giá cường độ hoạt động trượt đất đá vùng đồi núi tây Thừa Thiên Huế"T P CHÍ KHOA H C, ð i h c Hu , S 65, 2011 V N D NG LÝ THUY T PHƯƠNG PHÁP TI P C N ðA CH TIÊU ð ðÁNH GIÁ CƯ NG ð HO T ð NG TRƯ T ð T ðÁ VÙNG ð I NÚI TÂY TH A THIÊN HU Nguy n Th Thanh Nhàn, Nguy n Thanh Trư ng ð i h c Khoa h c, ð i h c Hu T ð c Th nh V Khoa h c Công ngh , B Giáo d c và ðào t o TÓM T T Nh ng năm g n ñây, m t s nư c trên th gi i cũng như Vi t Nam ñã v n d ng lýthuy t phương pháp ti p c n ña ch tiêu ñ ñánh giá ñ nh lư ng tác ñ ng c a các y u t tnhiên - k thu t trong nghiên c u các quá trình và hi n tư ng ñ a ñ ng l c và tai bi n thiênnhiên, ñ c bi t là tai bi n trư t ñ t ñá vùng ñ i núi. Bài báo này th v n d ng lý thuy t phươngpháp ti p c n ña ch tiêu ñ gán tr ng s cho các y u t tác ñ ng ñ n quá trình trư t ñ t ñá. Tñó ti n hành ñánh giá và so sánh k t qu cư ng ñ ho t ñ ng ñ a ñ ng l c trư t ñ t ñá vùngñ i núi theo hai phương pháp tính toán ña ch tiêu c a chúng tôi trong th i gian qua.1. T ng quan các phương pháp ñánh giá các quá trình và hi n tư ng ñ a ch t ñ ngl c và tai bi n thiên nhiên Phương pháp ñánh giá ña ch tiêu ñã ñư c áp d ng trong xác ñ nh cư ng ñ cácquá trình ñ a ñ ng l c nhi u nư c cũng như Vi t Nam. Hi n nay, trên th gi ithư ng s d ng các phương pháp khác nhau như phương pháp quy t ñ nh, phương phápth ng kê, phương pháp chuyên gia ñ ñánh giá tác ñ ng c a các y u t t nhiên - kthu t ñ n MTðC. Trong ñó, phương pháp quy t ñ nh là nh ng bi u th c toán h c bi udi n các m i quan h d ng hàm s trên cơ s các ñi u ki n biên cho trư c. Phương phápnày cho phép ñánh giá tác ñ ng r t hi u qu khi s lư ng các bi n s không nhi u. N us lư ng các bi n s (y u t tác ñ ng hay nh hư ng) tăng lên, ñ ng th i các y u t ñól i ch u nh hư ng c a nhi u tác ñ ng khác, thì s d ng phương pháp th ng kê, ñ c bi tlà mô hình th ng kê phân tích tương quan nhi u chi u thư ng áp d ng trong nghiên c ucác quá trình và hi n tư ng ñ a ch t ñ ng l c công trình. Phương pháp chuyên gia, ñư cs d ng ph bi n trong th i gian g n ñây trong ñánh giá ñ nh lư ng cư ng ñ ho t ñ ngñ a ñ ng l c. ðây là phương pháp gián ti p s d ng k thu t t ng h p d ki n, các y ut tác ñ ng, cư ng ñ tác ñ ng và h s t m quan tr ng ñư c xác ñ nh ñ nh lư ng ho cbán ñ nh lư ng. Sau ñó, cư ng ñ c a quá trình ñư c ñánh giá thông qua các ch tiêutích h p c a ma tr n tính toán. Tuy nhiên, phương pháp này ñòi h i ph i có s li u quan 147tr c th c t , s li u thí nghi m, nghiên c u ña d ng, phong phú và ph thu c nhi u vàotrình ñ , kinh nghi m chuyên môn c a các chuyên gia. Vi c s d ng phương phápchuyên gia ñ thi t l p m t ma tr n tính toán t ng cư ng ñ ho t ñ ng ñ a ñ ng l c làh p lý và có ý nghĩa l n v khoa h c cũng như th c ti n ñ i v i ho t ñ ng trư t ñ t ñá,t ñó th hi n rõ tương tác gi a các y u t trong h th ng m t cách ñ ng th i và ñ nhlư ng, ph c v d báo nguy cơ phát sinh - phát tri n ho t ñ ng trư t ñ t ñá vùng ñ i núi.2. Các phương pháp s d ng d báo d ch chuy n ñ t ñá tr ng l c vùng ñ i núi 2.1 Phương pháp ma tr n ñ nh lư ng tính toán cư ng ñ ho t ñ ng trư t ñ tñá vùng ñ i núi ð hi u rõ b n ch t c a ma tr n ñ nh lư ng tính toán cư ng ñ ho t ñ ng ñ añ ng l c khu v c, nh t thi t ph i xem xét phương pháp ma tr n môi trư ng. Phươngpháp này do Leopold ñ xu t năm 1971, nh m li t kê ñ ng th i các tác ñ ng c a ho tñ ng phát tri n v i li t kê nh ng nhân t môi trư ng có th b tác ñ ng vào m t ma tr n.Các li t kê này ñư c bi u di n dư i d ng h t a ñ v i tr c tung là các y u t môitrư ng, tr c hoành là các ho t ñ ng phát tri n. T ñó cho phép xem xét các m i quan hnhân - qu gi a các tác ñ ng m t cách ñ ng th i. Có 2 phương pháp ñư c s d ng phbi n: Phương pháp ma tr n ñơn gi n và phương pháp ma tr n ñ nh lư ng ho c ñ nh c p.Khác v i ma tr n ñơn gi n, ma tr n ñ nh lư ng không ch ñánh d u kh năng tác ñ ngtrong các ô (tác ñ ng hay y u t ) mà còn ñ nh lư ng hóa m c ñ , lo i và t m quantr ng c a tác ñ ng. H n ch c a nó là tương tác gi a các tác ñ ng chưa ñư c ñ c p ñ n,chưa xét ñ n s di n bi n c a các tác ñ ng theo th i gian (th i gian v t lý), chưa phânbi t ñư c tác ñ ng lâu dài hay t m th i. Ngoài ra, vi c xác ñ nh h s t m quan tr ng vàm c ñ tác ñ ng còn mang tính ch quan (chuyên gia). Song, hi n nay không cònphương pháp nào t t hơn nên v n ñư c áp d ng r t ph bi n là vì phương pháp này ñơngi n, không c n nhi u s li u, cho phép phân tích tư ng minh tác ñ ng c a nhi u hànhñ ng khác nhau lên cùng m t ñ i tư ng và th hi n rõ m i quan h gi a ho t ñ ng pháttri n (nguyên n ...