Báo cáo y học: XẠ HÌNH 99mTc-MDP PHÁT HIỆN DI CĂN XƯƠNG Ở BỆNH NHÂN UNG THƯ ĐIỀU TRỊ TẠI KHOA Y HỌC HẠT NHÂN, BỆNH VIỆN 103

Xạ hình xương 99mTc-MDP cho 320 bệnh nhân (BN) ung thư (UT) điều trị tại Khoa Y học Hạt nhân, Bệnh viện 103. Đã phát hiện di căn xương ở 42 BN (13,1%). UT tiền liệt tuyến, cổ tử cung, vú có tỷ lệ di căn xương cao. Tổn thương ung thư di căn xương trên xạ hình hầu hết là đa ổ, không đối xứng và tăng hoạt tính phóng xạ mạnh. Vị trí tổn thương chủ yếu: cột sống, xương sườn và khung chậu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo y học: "XẠ HÌNH 99mTc-MDP PHÁT HIỆN DI CĂN XƯƠNG Ở BỆNH NHÂN UNG THƯ ĐIỀU TRỊ TẠI KHOA Y HỌC HẠT NHÂN, BỆNH VIỆN 103" XẠ H×NH 99mTc-MDP PHÁT HIỆN DI CĂN XƯƠNG Ở BỆNH NHÂN UNG THƯ ĐIỀU TRỊ TẠI KHOA Y HỌC HẠT NHÂN, BỆNH VIỆN 103 Nguyễn Danh Thanh*; Nguyễn Kim Lưu*TãM T¾T Xạ hình xương 99mTc-MDP cho 320 bệnh nhân (BN) ung thư (UT) điều trị tại Khoa Y học Hạt nhân,Bệnh viện 103. Đã phát hiện di căn xương ở 42 BN (13,1%). UT tiền liệt tuyến, cổ tử cung, vú có tỷlệ di căn xương cao. Tổn thương ung thư di căn xương trên xạ hình hầu hết là đa ổ, không đối xứngvà tăng hoạt tính phóng xạ mạnh. Vị trí tổn thương chủ yếu: cột sống, xương sườn và khung chậu. * Từ khóa: Di căn xương; Xạ hình 99mTc-MDP. 99 m DETECTION OF BONE METASTASiS BY SPECT Tc-MDP OF CANCER PATIENTS at Nuclear Medicine Department and Radiation Oncology, 103 HospitalSUMMARY 99m Tc-MDP bone scan for 320 patients with different stage cancer. 42 patients (13.1%) were detectedbone metastases. High rate of bone metastasis were detected on prostate, cervical, breast cancerpatients. Almost were multifoci asymmetric lesions, with increased uptake of radiopharmaticalactivity. The most common sites of bone metastases are spine, pelvis (hip) and ribs. * Key words: Bone metastasis; Bone scan 99mTc-MDP. Biểu hiện lâm sàng của UT di căn xương ĐÆT VÊN ĐÒ thường là đau xương do chèn ép thần kinh, Di căn xương ở BN UT có thể xuất hiện chèn ép tủy, gãy xương bệnh lý. Tuy nhiên,rất sớm mà không có triệu chứng lâm sàng. các triệu chứng thường xuất hiện khi đã ởTheo các nghiên cứu trên thế giới, tỷ lệ UT giai đoạn muộn và không đặc hiệu. Trên thựcdi căn xương chiếm khoảng 30 - 85%, tùy tế, chẩn đoán UT di căn xương phải dựa vàotheo loại UT và giai đoạn bệnh. Trong đó, 80% nhiều phương pháp như thăm khám lâm sàng,di căn vào xương sống, xương chậu; 10% di chụp X quang thường quy, chụp cắt lớp vicăn vào hộp sọ, 10% di căn vào xương chi. tính (CLVT), chụp cộng hưởng từ (MRI)…Vấn đề đặt ra là phải phát hiện sớm để đánh Tổn thương thấy được trên X quang mấtgiá chính xác giai đoạn, từ đó tiên lượng 30 - 50% mật độ xương nên thường phátđược bệnh và có phác đồ điều trị hợp lý. hiện muộn và không đánh giá được tình trạng* BÖnh viÖn 103Ph¶n biÖn khoa häc: GS. TS. NguyÔn V¨n Mïi - Hình ảnh điển hình của UT di căn xương:di căn ở nhiều vị trí. CLVT và MRI có khảnăng phát hiện di căn xương và phần mềm tăng hoạt độ phóng xạ đa ổ với hình dạng,tốt hơn X quang thường quy, nhưng chỉ áp kích thước, mật độ khác nhau, phân bố khôngdụng khi có triệu chứng khu trú và không đối xứng, không đều vị trí, có thể rải rác khắpđánh giá được toàn bộ hệ thống xương. toàn bộ hệ xương, nhất là cột sống. Xạ hình xương (bone scans) là phương - Hình ảnh không điển hình của UT di cănpháp được áp dụng để phát hiện UT di căn xương: tổn thương đơn ổ, dạng tổn thươngxương. Ưu điểm của xạ hình xương là có và vị trí không đặc hiệu với UT nguyênthể cho hình ảnh toàn bộ hệ thống xương, phát.là phương pháp chẩn đoán có độ nhạy cao,cho phép phân biệt di căn xương loại hủy KẾT QUẢ NGHIªN CỨU VÀcốt bào hay tạo cốt bào. Chụp xạ hình tạichỗ hoặc chụp cắt lớp (SPECT) cho phép BÀN LUẬNxác định rõ các đặc điểm, vị trí tổn thương, Trong 320 BN, gồm 114 nữ (35,6%) vàđịnh vị cho việc sinh thiết… Đây là phương 206 nam (64,4%). Tỷ lệ di căn xương phátpháp có thể làm thường quy ở BN UT, kể hiện được trên xạ hình bằng 99mTc-MDP theocả khi chưa có triệu chứng lâm sàng. các loại UT nguyên phát như sau: Từ tháng 11 - 2009, Khoa Y học Hạt nhân,Bệnh viện 103 đã được trang bị máy ghi hình Bảng 1: Tỷ lệ di căn xương phát hiện trênphóng xạ SPECT. Chúng tôi làm nghiên cứu xạ hình theo UT nguyên phát.này với mục đích: Đánh giá vai trò của SPECTtrong phát hiện di căn xương ở BN UT. Sè cã Tû lÖ Lo¹i UT ...