Bện học thận - Bàng quang

Tài liệu tham khảo dành cho giáo viên, sinh viên chuyên ngành y khoa - Giáo trình, bài giảng về các bệnh thường gặp, triệu chứng và cách điều trị giúp hệ thống kiến thức và củng cố kỹ năng nhân biết và chữa bệnh.X quang. + Chụp X quang thận không chuẩn bị có thể thấy bờ thận không đều; thận teo nhỏ ở một hay hai thận tùy theo thương tổn ở một hay hai bên, có thể thấy sỏi ở thận hay nằm trên......
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bện học thận - Bàng quang …………..o0o…………..Bện học thận - Bàng quang Bµi 7 BÖNH HäC THËN - BµNG QUANGMôC TIªUSau khi häc tËp, ng−êi sinh viªn PH¶I1. Nªu ®−îc tªn gäi 7 héi chøng bÖnh t¹ng ThËn vµ phñ Bµng quang do nguyªn nh©n bªn trong vµ nguyªn nh©n kh¸c2. Gi¶i thÝch ®−îc c¬ së lý luËn cña c¸c héi chøng (tõ nguyªn nh©n ®Õn c¬ chÕ sinh bÖnh vµ triÖu chøng)3. Nªu ®−îc ph¸p trÞ cña 7 héi chøng nãi trªn.4. Nªu ®−îc thµnh phÇn d−îc liÖu cña c¸c bµi thuèc vµ gi¶i thÝch ®−îc cÊu t¹o (t¸c dông, vai trß cña tõng vÞ) cña nh÷ng bµi thuèc nªu trªn.5. Nªu ®−îc c«ng thøc huyÖt vµ gi¶i thÝch ®−îc c¸ch cÊu t¹o (t¸c dông cña huyÖt) cña c«ng thøc huyÖt trªn dùa theo c¸ch vËn dông du, mé, nguyªn, l¹c vµ ngò du huyÖt cho 7 héi chøng nãi trªn.1. §¹I C−¬NG1.1. Dùa trªn c¬ së hËu thiªn b¸t qu¸i Theo Kinh dÞch, t¹ng ThËn øng víi quÎ Kh¶m cña HËu thiªn b¸t qu¸i. QuÎ Kh¶m ®−îc gi¶i thÝch nh− sau − T−îng cña Kh¶m lµ n−íc. T¹ng ThËn øng víi quÎ Kh¶m. Do ®ã ThËn chñ thñy. “ThËn vi Thñy t¹ng”. − T−îng tr−ng cho Háa n»m trong Thñy, lµ D−¬ng n»m trong ©m. øng víi tÝnh chÊt cña quÎ mµ ng−êi ta cã quan niÖm lµ ThËn háa n»m gi÷a ThËn thñy vµ v× quÎ Kh¶m lµ nguån gèc sù sèng nªn ThËn háa còng lµ löa cña sù sèng (mÖnh m«n háa). − Lµ n¬i gi÷ l¹i. Do ®ã t¹ng ThËn ph¶i lµ n¬i cÊt gi÷ tinh khÝ hËu thiªn vµ tiªn thiªn cña nh©n thÓ. “ThËn lµ phong tµng chi b¶n”. (Lôc tiÕt t¹ng t−îng luËn/Tè VÊn).146 − Mäi sù sèng ®Òu b¾t nguån tõ n−íc. Do ®ã t¹ng ThËn lµ nguån gèc cña sù sèng trong ng−êi. Con ng−êi míi sinh ra ®Çu tiªn lµ nhê tinh khÝ tiªn thiªn mµ sèng vµ ph¸t triÓn. Do ®ã ThËn chñ Tiªn thiªn. − Lµ n−íc ®èi víi ®Êt (lµm cho ®Êt ph× nhiªu). ThËn chñ tinh khÝ tiªn thiªn sÏ gióp cho Tú thæ vËn hãa thñy cèc thµnh tinh khÝ hËu thiªn. C¶ hai sÏ nu«i d−ìng mäi t¹ng phñ, khÝ quan trong nh©n thÓ. Theo Kinh dÞch, phñ Bµng quang øng víi quÎ KiÒn cña HËu thiªn b¸t qu¸i. NÕu quÎ Kh¶m chiÕm vÞ trÝ sè 1, th× quÎ KiÒn chiÕm vÞ trÝ sè 6. NÕu gäisè 5 lµ sè thµnh th× “Thiªn nhÊt sinh Thñy, §Þa lôc thµnh Thñy”. Do ®ã nÕuThËn thuéc Thñy th× Bµng quang còng thuéc Thñy. §iÒu nµy nªu râ quan hÖbiÓu lý gi÷a ThËn vµ Bµng quang. QuÎ KiÒn ®−îc gi¶i nghÜa lµ n¬i ©m d−¬ng tranh chÊp nh−ng råi còng xu«itheo. Bµng quang lµ n¬i thñy thµnh. Thñy ë trong nh©n thÓ lµ t©n vµ dÞch. T©n lµ trong thuéc d−¬ng, DÞch lµ ®ôc thuéc ©m. ë t¹i phñ Bµng quang, t©ndÞch, ©m d−¬ng lÉn lén nhau, nh−ng sau ®ã qua sù khÝ hãa cña Bµng quang mµthµnh n−íc tiÓu, bµi tiÕt ra ngoµi. “Bµng quang gi¶ ch©u ®« chi quan, t©n dÞchtµng yªn, khÝ hãa t¾c n¨ng xuÊt chi” (Linh Lan bÝ ®iÓn/Tè VÊn).1.2. Chøc n¨ng sinh lý t¹ng ThËn ThËn bao gåm ThËn ©m, ThËn d−¬ng. ThËn ©m cßn gäi lµ ch©n ©m,nguyªn ©m, nguyªn Thñy. ThËn d−¬ng cßn gäi lµ ThËn khÝ, ThËn háa, ch©nd−¬ng, nguyªn d−¬ng, ch©n háa, mÖnh m«n háa.1.2.1. ThËn lµ gèc tiªn thiªn, nguån gèc cña sù sèng (Tiªn thiªn chi b¶n,sinh khÝ chi nguyªn). ý nãi ThËn lµ c¸i ®−îc sinh thµnh, sÏ ph¸t sinh, ph¸t triÓn, bao qu¸t,quyÕt ®Þnh xu h−íng ph¸t triÓn cña mçi c¸ thÓ. − C¸i lËp mÖnh, c¸i søc sèng cña mæi c¸ thÓ ®−îc quyÕt ®Þnh bëi n¬i ThËn. − C¸i sÏ ®−îc di truyÒn cho thÕ hÖ sau, t¹o c¬ thÓ míi n»m ë n¬i ThËn.1.2.2. ThËn chñ thñy DÞch thÓ trong con ng−êi do ThËn quyÕt ®Þnh. ChÊt thñy dÞch ®−îc nhËpvµo nhê VÞ, chuyÓn hãa nhê Tú, tµng chøa vµ ph©n phèi lµ do ThËn. Mäi thøhuyÕt, t©n dÞch ®Òu cã chÞu ¶nh h−ëng cña ThËn.1.2.3. ThËn chñ háa Nguån suèi nhiÖt, nguån n¨ng l−îng ®¶m b¶o cho sù sèng cßn, cho ho¹t®éng lµ ë n¬i ThËn háa (ch©n háa). D−¬ng khÝ dåi dµo, tinh lùc ®Çy ®ñ lµ nhêch©n háa sung m·n. Nh÷ng biÓu hiÖn l¹nh trong ng−êi, l¹nh l−ng, l¹nh tay 1 47ch©n ®Òu lµ do háa thiÕu, d−¬ng h−. Nh÷ng biÓu hiÖn hay c¶m ®Òu lµ d−¬ngsuy, háa yÕu.1.2.4. ThËn gi÷ chøc n¨ng bÕ tµng ThËn chñ bÕ tµng, Can chñ s¬ tiÕt gióp lµm cho c¬ thÓ ®−îc c©n b»ng. TÊtc¶ c¸c hiÖn t−îng h− tho¸t, th¶i tiÕt qu¸ møc lµ do chøc n¨ng bÕ tµng cñaThËn bÞ rèi lo¹n. Nh− khã thë, khÝ nghÞch lµ do ThËn kh«ng n¹p ®−îc khÝ; tiÓunhiÒu, tiªu kh¸t lµ do ThËn kh«ng gi÷ ®−îc thñy; må h«i ch¶y nh− t¾m lµ doThËn kh«ng liÔm ®−îc h·n....1.2.5. ThËn tµng tinh Tinh ba cña ngò cèc ®−îc VÞ thu nhËn, Tú PhÕ chuyÓn hãa, tµng chøa n¬iThËn. Tinh ba cña mäi T¹ng phñ ®−îc tµng chøa n¬i ThËn. ThËn còng sö dông biÕn hãa tinh ba nµy thµnh tinh sinh dôc. Ho¹t ®éngsinh dôc m¹nh mÏ hay yÕu ít phô thuéc vµo tinh Êy. Tinh dåi dµo chøng táThËn khÝ m¹nh, tinh Ýt ái lµ ThËn kiÖt, khÝ suy.1.2.6. ThËn chñ kü x¶o, t¸c c−êng chi quan TÊt c¶ sù m¹nh mÏ cña con ng−êi lµ do ThËn. ThËn suy lµm cho c¬ thÓsuy nh−îc, tay ch©n run, cøng, mÊt kh¶ n¨ng thùc hiÖn c¸c ®éng t¸c khÐo lÐo,tinh vi.1.2.7. ThËn chñ cèt tñy X−¬ng cèt v÷ng ch·i, tñy dåi dµo, r¨ng ch¾c, kh ...