Bệnh da trên bệnh nhân đái tháo đường (Kỳ 5)

Cách chăm sóc bàn chân tốt, bao gồm:1. Quan sát cẩn thận bàn chân của bạn mỗi ngày, kể cả giữa các kẽ ngón. Nếu không thể tự làm được, bạn nên nhờ một ai đó làm giúp.+ Việc quan sát là rất quan trọng nếu bạn có triệu chứng giảm hay mất cảm giác ở bàn chân, vì đôi khi bạn có thể chẳng để ý bất kỳ bất thường nào ở lần quan sát đầu tiên cho tới khi bạn nhận biết đó. + Nếu bạn thấy bất cứ những bất thường nào mới xuất hiện (như...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bệnh da trên bệnh nhân đái tháo đường (Kỳ 5) Bệnh da trên bệnh nhân đái tháo đường (Kỳ 5) BS Trần Thế Viện BM Da liễu Đại học Y dược TPHCM Cách chăm sóc bàn chân tốt, bao gồm: 1. Quan sát cẩn thận bàn chân của bạn mỗi ngày, kể cả giữa các kẽ ngón.Nếu không thể tự làm được, bạn nên nhờ một ai đó làm giúp. + Việc quan sát là rất quan trọng nếu bạn có triệu chứng giảm hay mất cảmgiác ở bàn chân, vì đôi khi bạn có thể chẳng để ý bất kỳ bất thường nào ở lần quansát đầu tiên cho tới khi bạn nhận biết đó. + Nếu bạn thấy bất cứ những bất thường nào mới xuất hiện (như vết bầm,vết đứt, bóng nước, đỏ da, thay đổi màu sắc hay chảy máu) và không biết phải làmgì, tốt nhất nên đi khám bác sĩ hay một chuyên gia về bạn chân. + Bạn đừng nên cố gắng tự làm bất cứ điều gì khi có những vết sẹo, chaichân, mụn cóc hay những bất thường khác của bàn chân. Bạn nên đến gặp mộtchuyên gia chăm sóc sức khỏe chẳng hạn như bác sĩ chuyên về bàn chân. Đặc biệt,không nên tự dùng bất cứ loại hóa chất hay thuốc dán chứa acid để điều trị nhữngchai chân. + Nên dùng một loại dầu hoặc kem giữ ẩm cho những vùng da khô để ngănngừa những vết nứt ở bàn chân, đặc biệt là ở gót chân. Lưu ý, không nên thoa vàogiữa các ngón chân. + Nên lưu tâm với bệnh bàn chân của vận động viên (athlete’s foot), đây lànhiễm nấm da nhẹ khá thường gặp. Bệnh này gây ra những mảng da nhỏ bong trócvà những vết nứt ở giữa các ngón chân, đôi khi có thể gây đau và bị nhiễm trùng.Nếu bạn mắc bệnh này nên thoa kem chống nấm tại chỗ (có thể mua ở nhà thuốctư nhân hay theo toa bác sĩ) 2. Bạn nên cắt móng chân theo đường thẳng ngang hơn là cắt theo hìnhvòng cung, vì có thể bạn sẽ mắc phải chứng móng quặp hay làm tổn thương daquanh móng. Nếu thị lực kém, đừng nên cố gắng tự cắt móng vì có thể sẽ cắt vàoda. Hãy nhờ một ai đó làm hộ. Trước khi cắt móng nên ngâm bàn chân vào nướcấm (không nên quá 37oC) để làm cho móng chân mềm hơn. 3. Nên rữa bàn chân hàng ngày bằng nước ấm (không nên quá 37oC) và xàphòng sát khuẩn nhẹ, sau đó lau khô cẩn thận, nhẹ nhàng bằng khăn hay giấymềm, đặc biệt là ở giữa các ngón chân. 4. Không nên đi chân không, ngay cả khi đi ở trong nhà, vì bạn có thể dẫmlên một vật nào đó và sẽ gây tổn thương da. 5. Luôn mang vớ với những loại giày dép thích hợp. Đừng nên mang vớquá chật vì có thể ảnh hưởng tới tuần hoàn. Nên thay vớ mỗi ngày, tối thiểu bạnnên có hai đôi vớ để thay đổi luân phiên. 6. Giày dép các loại phải vừa vặn với bàn chân, khoang trước mũi giày đủrộng không nên chật quá, đế giày dép phải thấp để tránh áp lực trên các ngón chân,nên có miếng lót giày dày và mềm, dây hay khóa giày phải tốt để hạn chế sự masát và cử động của bàn chân với giày dép. 7. Luôn kiểm tra cẩn thận bên trong giày dép trước khi mang chúng đểkiểm tra có vật gì lạ không như: đá, sỏi, dầm…) 8. Nếu bàn chân của bạn có hình dạng bất thường hay có vết phồng chânhay có bất cứ vấn đề khác, bạn nên đi đóng một đôi giày thích hợp cho bàn châncủa mình nhằm hạn chế thấp nhất sự cọ sát của bàn chân với giày dép. Nên đi muagiày dép vào buổi chiều khi đó bàn chân của bạn hơi phù nhẹ; nếu cảm thấy mangđôi giày mới mua thoải mái khi chân phù nhẹ, có lẽ bạn sẽ cảm thấy thoải mái cảngày. (Nguồn: Theo Hiệp Hội Đái Tháo Đường Anh quốc, website:www.diabetes.org.uk, update 10/2003) Phụ lục 2: Sẽ làm gì nếu có vết loét bàn chân? 1. Vết loét nên được băng bằng gạc vô trùng để bảo vệ. 2. Nên để cho y tá hay bác sĩ chuyên về bàn chân khám, làm vệ sinh vàbăng bó vết loét chân hàng ngày. 3. Bạn sẽ được đề nghị mang một đôi giày đặc biệt hoặc một loại bột đặcbiệt phụ thuộc vị trí và kích thước của vết loét. Mục đích để làm giảm áp lực củavết loét tạo điều kiện để thời gian lành của vết thương ngắn nhất. 4. Kháng sinh nên được dùng nếu vết loét hay mô da bên cạnh bị nhiễmtrùng. 5. Đôi khi cần phải thực hiện một tiểu phẫu nhỏ để dẫn lưu mủ và làm sạchmô chết nếu nhiễm trùng nặng. 6. Trong vài trường hợp những động mạch ở chân rất hẹp và làm giảm đángkể lưu lượng máu tới bàn chân. Khi đó phẫu thuật bắc cầu, hoặc đặt stent độngmạch được đề nghị. 7. Nhiều vết loét chân thường sẽ lành nếu theo cách điều trị trên, tuy thờigian lành có thể hơi lâu. Một số trường hợp loét chân quá nặng đoạn chi bắt buộcphải thực hiện để cứu phần chi còn lại của bệnh nhân. ...