Bệnh học thủy sản tập 3 - Bệnh ký sinh trùng part 4

Tham khảo tài liệu bệnh học thủy sản tập 3 - bệnh ký sinh trùng part 4, nông - lâm - ngư, ngư nghiệp phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bệnh học thủy sản tập 3 - Bệnh ký sinh trùng part 4 BÖnh häc thñy s¶n- phÇn 3 27710.1.4. ChÈn ®o¸n bÖnh.Dùa vµo c¸c dÊu hiÖu bÖnh lý vµ kiÓm tra nhít cña da, mang vµ c¸c tæ chøc trªn kÝnh hiÓnvi.10.1.5. Phßng trÞ bÖnh.¸p dông ph−¬ng ph¸p phßng trÞ bÖnh tæng hîp, tÈy dän ao, t¹o m«i tr−êng nu«i thuû s¶ns¹ch sÏ, mËt ®é th¶ c¸c ®éng vËt thuû s¶n kh«ng ®−îc qu¸ dµy.- T¾m cho c¸ b»ng dung dÞch CuSO4 3-5 ppm thêi gian 10-15 phót phun trùc tiÕp xuèng aonu«i c¸, ba ba, CuSO4 nång ®é 0,5-0,7 ppm hoÆc xanh Malachite 0,05-0,1 ppm. Riªng aonu«i ba ba cã thÓ trong mïa ®«ng vµ mïa xu©n 2 tuÇn phun 1 lÇn xanh Malachite nång ®é0,1-0,3 ppm.10.2. BÖnh trïng miÖng lÖch ë c¸ biÓn- Brooklynellosis10.2.1. T¸c nh©n g©y bÖnhG©y bÖnh lµ ký sinh trïng ®¬n bµo-Brooklynella hostilis Lom et Nigrelli,1970 (H×nh 259). C¬ thÓ h×nh qu¶ thËnm¶nh, kÝch th−íc 36-86 x 32-50 μm. Trªnc¬ thÓ mÆt bông cã c¸c ®−êng tiªm mao(kinety) tËp trung tõ phÝa tr−íc c¬ thÓ;phÝa sau cã 8-10 ®−êng tiªm mao , bªntr¸i cã 12-15 ®−êng tiªm mao, phÝa ph¶icã 8-11 ®−êng tiªm mao. MÆt l−ng cã c¸ctiªm mao tù do. MiÖng cÊu t¹o tõ 3 ®−êngtiªm mao vµ lÖch sang mét bªn, nªn cßn H×nh 259: trïng miÖng lÖch (Brooklynellagäi lµ trïng miÖng lÖch (h×nh 259). hostilis)10.2.2. DÊu hiÖu bÖnh lýTrïng ký sinh trªn th©n vµ mang cã nhiÒu nhít, lµm c¸ khã chÞu, kÐm ¨n, gÇy yÕu vµ chÕtr¶i r¸c.10.2.3. Ph©n bè vµ lan truyÒn bÖnhHiÖn nay chØ gÆp mét loµi ký sinh ë c¸ nu«i lång biÓn vµ nu«i trong bÓ kÝnh, c¸ song c¸v−îc ë Kuwait, Singapore, Malaysia, Th¸i Lan, Trung Quèc. ë ViÖt Nam c¸ song gièng khi®−a vµo lång nu«i sau kho¶ng 1-2 tuÇn, tû lÖ nhiÔm KST ®¬n bµo rÊt cao, cã lång c¸ nhiÔm100 %, c−êng ®é c¶m nhiÔm 18-20 trïng/thÞ tr−êng 10x10 ë trªn da vµ mang c¸. BÖnhtrïng miÖng lÖch ®· g©y chÕt nhiÒu ë c¸c lång c¸ nu«i ë vÞnh H¹ Long.10.2.4. ChÈn ®o¸n bÖnhDùa vµo c¸c dÊu hiÖu bÖnh lý vµ kiÓm tra nhít cña da, mang vµ c¸c tæ chøc trªn kÝnh hiÓnvi.10.2.5. Phßng trÞ bÖnh- Dïng n−íc ngät t¾m thêi gian 10-15 phót; hoÆc dïng formalin (36-38%) t¾m nång ®é 100-200ppm (100-200ml/m3) thêi gian 30-60 phót10.3. BÖnh trïng l«ng ngo¹i ký sinh Hemiophirosis.10.3.1. T¸c nh©n g©y bÖnh.Líp Pleurostomata Schewiakoff,1896 Bé Amphiteptida Jankouski,1967 Hä Amphiteptidae Biitschli,1889 Gièng Hemiophirys Wrzesniowski,1870 (H×nh 260) Bïi Quang TÒ278H×nh 260: Hemiophirys macrostoma Chen,1955: 1. mÆt bong; 2. nh×n nghiªngTrïng ký sinh c¬ thÓ c¸ cã thÓ tiÕt ra chÊt nhên. Mét ®Çu cña c¬ thÓ ký sinh trïng b¸m vµot¬ mang hay tæ chøc da cña ký chñ. C¬ thÓ cña nã n»m trong mét mµng bao bäc nh−ng vËn®éng rÊt m¹nh. H×nh d¹ng c¬ thÓ gièng h×nh bÇu dôc, h×nh trøng hoÆc h×nh trßn, xung quanhcã l«ng t¬ ph©n bè ®Òu nh−ng mÆt tr¸i c¬ thÓ hoµn toµn lé râ. Cã thÓ nh×n thÊy miÖng ë phÝabªn tr¸i d¹ng r·nh (khe), c¬ thÓ cã 2 h¹ch lín h×nh trøng, h¹ch nhá n»m gi÷a 2 h¹ch lín.C¸c kh«ng bµo ph©n bè xung quanh c¬ thÓ, h¹t dinh d−ìng nhá nh−ng nhiÒu. KÝch th−íc c¬thÓ nhá thay ®æi theo tõng loµi nh− Hemiophirys macerostoma kÝch th−íc 32-60 μ x 23-40μ.10.3.2. DÊu hiÖu bÖnh lýHemiophirys ký sinh trªn da vµ mang cña nhiÒu loµi c¸, víi sè l−îng nhiÒu cã thÓ ph¸ ho¹itæ chøc mang, da. C¸c loµi c¸ nu«i trong c¸c thuû vùc n−íc ngät nh− c¸ mÌ, c¸ tr¾m, c¸chÐp ë n−íc ta th−êng gÆp ký sinh.10.3.3. Ph©n bè vµ lan truyÒn bÖnhTheo tµi liÖu n−íc ngoµi, gièng nµy khi ký sinh tÝnh chän läc ®èi víi ký chñ kh«ng cao, kýsinh trªn c¸ ë c¸c løa tuæi, nh−ng giai ®o¹n c¸ gièng th−êng bÞ c¶m nhiÔm nhiÒu h¬n. Chóngph©n bè réng trong c¸c vïng ®Þa lý kh¸c nhau.10.2.4. ChÈn ®o¸n bÖnhDùa vµo c¸c dÊu hiÖu bÖnh lý vµ kiÓm tra nhít cña da, mang vµ c¸c tæ chøc trªn kÝnh hiÓnvi.10.3.3. Ph−¬ng ph¸p phßng trÞ. Gièng nh− Chilodonella.10.4. BÖnh trïng l«ng néi ký sinh Balantidiosis.10.4.1. T¸c nh©n g©y bÖnhLíp Rimostomata Jankouski,1978 Bé Balantidiida Jankouski,1978 Hä Balantidiidae Reichenow,1929 Gièng Balantidium Claparede et Lachmann,1858 (H×nh 261)Trïng ký sinh trong c¸ th−êng gÆp mét sè loµi Balantidium spp. H×nh d¹ng c¬ thÓ h×nh bÇudôc hoÆc h×nh trøng, phÝa tr−íc 1 bªn c¬ thÓ cã khe miÖng h×nh trßn, trªn khe miÖng cãl«ng t¬ ph©n bè thµnh hµng xo¾n, sau t¹o thµnh bµo hÇu h×nh tói kÐo dµi, bªn tr¸i miÖng cã1 sè l«ng t¬ miÖng dµi vµ th« do l«ng t¬ c¬ thÓ kÐo dµi ra mµ thµnh. C¬ thÓ cã l«ng t¬ ph©nbè ®Òu thµnh hµng däc, mçi lÇn l«ng t¬ rung ®éng lµm c¬ thÓ vËn ®éng ®−îc. §o¹n sau c¬thÓ lâm vµo gièng nh− lç hËu m«n. H¹ch lín h×nh h¹t ®Ëu, h¹ch nhá h×nh trßn. Cã 3 kh«ngbµo vµ c¸c h¹t dinh d−ìng lín nhá kh¸c nhau. KÝch th−íc c¬ thÓ cña Balantidium spp (xem BÖnh häc thñy s¶n- phÇn 3 279b¶ng 41). Sinh s¶n theo lèi c¾t ngang hoÆc ...