Bệnh kinh phong (động kinh)

Bệnh kinh phong (động kinh) Trong công việc và sinh hoạt thường ngày, đôi khi chúng ta gặp người mắc chứng “kinh phong”. Đó có thể là người, đi đường tình cờ không quen biết, cũng có thể là người quen vẫn thường tiếp xúc hàng ngày. Người bệnh đang sinh hoạt, có thể đang ngồi, đứng hay đi, đột nhiên ngã xuống, bất tỉnh và co giật chân tay. Có người mắt trợn tròng, sùi cả bọt mép, trông thật thương tâm. Là những người bình thường, chỉ có chút ít hiểu biết về y học phổ thông, đôi khi...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bệnh kinh phong (động kinh) Bệnh kinh phong (động kinh) Trong công việc và sinh hoạt thường ngày, đôi khi chúng ta gặp người mắc chứng “kinh phong”. Đó có thể là người, đi đường tình cờ không quen biết, cũng có thể là người quen vẫn thường tiếp xúc hàng ngày. Người bệnh đang sinh hoạt, có thể đang ngồi, đứng hay đi, đột nhiên ngã xuống, bất tỉnh và co giật chân tay. Có người mắt trợn tròng, sùi cả bọt mép, trông thật thương tâm. Là những người bình thường, chỉ có chút ít hiểu biết về y học phổ thông, đôi khi chúng ta thực sự luống cuống và không biết xử trí thế nào cho đúng. Mặt khác “kinh phong” cũng là một khái niệm dân gian, có thể được mỗi người mô tả một kiểu khác nhau. Sau đây ý kiến của các nhà chuyên môn về một số thể loại “kinh phong”, có nhấn mạnh những khía cạnh liên quan tới phụ nữ và trẻ em, là những đối tượng mà độc giả quan tâm. Phải chăng là bệnh động kinh? Kinh phong thường gặp nhất và đúng nghĩa nhất, chính là bệnh động kinh cơn lớn, thuật ngữ y học là grand mal epilepsy. Người bệnh đang sinh hoạt bình thường, có thể đột ngột hét lên, do khép dây thanh âm đồng thời với co mạnh các cơ ở ngực, rồi ngã vật xuống đất; người duỗi cứng. Giai đoạn duỗi cứng này kéo dài từ vài giây tới 3 phút, người bệnh ngừng thở và tím tái. Hết duỗi cứng thì bắt đầu giật các bắp thịt toàn thân, gồm cả mặt, hàm, lẫn chân tay. Co giật các cơ bắp ở hàm làm cho người bệnh có thể tự cắn phải lưỡi của mình. Ta thấy người bệnh sùi nước miếng ra, và trong nước miếng có thể có lẫn máu do cắn phải lưỡi. Cũng có thể đái ra quần, nếu ngay trước khi lên cơn kinh phong người bệnh chưa đi toa lét. Ta thấy co giật nhịp nhàng cả tứ chi, hai bên phải và trái, mới đầu co giật nhanh, về sau chậm dần rồi ngừng lại. Người bệnh còn nằm mê man mất một lúc, rồi tỉnh lại. Khi tỉnh lại có thể còn lú lẫn mất một lúc, rồi có thể ngủ một giấc, sau đó mới tỉnh táo hoàn toàn được, than đau đầu, đau bắp thịt và mệt mỏi nhiều. Tóm lại, một cơn động kinh cơn lớn điển hình là tình trạng đột ngột mất ý thức (bất tỉnh), duỗi cứng toàn thân, rồi co giật (cân đối hai bên phải - trái) tất cả các bắp thịt toàn thân, hết co giật thì lú lẫn hoặc ngủ một giấc. Thông hường, hầu hết kinh phong do động kinh cơn lớn như mô tả trên sẽ tự hết. Trong lúc đang co giật, thì không có bất cứ cách can thiệp nào làm hết cơn ngay. Đừng hô nhau đè giữ người bệnh vì có thể vô tình làm người ta gãy xương hay sai khớp. Tốt nhất hãy che chắn người bệnh cẩn thận nếu họ đang nằm trên chỗ cao hoặc sát chỗ nguy hiểm tính mạng như: hố nước sâu hay ao hồ, chỗ có cửa hay hở điện, sát lề đường. Nếu người bệnh cắn phải lưỡi thì nên kiếm vật chèn vào giữa 2 hàm răng, tốt nhất là 1 cái thìa có bọc vải nhiều lớp hay một khăn mùi xoa gấp lại nhiều lần. Nên chèn lệch một bên giữa 2 hàm, dùng để chính giữa hai hàng răng cửa, cũng đừng chèn vật nhỏ quá không có tác dụng, và thậm chí còn bị hít sâu vào họng do co giật mạnh cơ hô hấp trong cơn vô ý thức, gây tắc đường thở. Để người bệnh khỏi hít ngược các chất dịch tiết ở miệng vào phổi, nên xoay, đầu lệch một bên. Nếu người bệnh bị hết cơn co giật này tới cơn khác, giữa chừng các cơn co giật không thể tỉnh táo trở lại được, thì người ta gọi là “trạng thái động kinh” hay “động kinh liên tục”. Đây là một tình trạng nguy hiểm tính mạng, cần chuyển ngay đi cấp cứu ở bệnh viện. Trong khi di chuyển, nhớ chèn răng và quay nghiêng đầu như mô tả trên. Để chẩn đoán bệnh khi bình thường không có cơn co giật, bác sĩ sẽ yêu cầu ghi điện não đồ. Bệnh động kinh được coi như một bệnh xã hội, và do vậy được bao cấp về thuốc. Người bệnh động kinh có thể lãnh thuốc miễn phí giống như người bệnh lao hay bệnh phong. Ở nước ta, do kinh phí khó khăn, thường chỉ có Gardenal, nhưng dù sao thuốc này cũng đủ tác dụng tốt cho đa số người bệnh động kinh. Ngoài ra, các tiệm thuốc còn có bán các thuốc chống động kinh khác như: Tégrétol, Dihydan, Depakine...Việc dùng thuốc nào và liều lượng cụ thể bao nhiêu, thường các bác sĩ phải xem xét trên từng người bệnh cụ thể mới kê toa được. Co giật ở trẻ em? Trẻ sơ sinh có những biểu hiện co giật rất phức tạp, nên đưa tới bác sĩ nhi khoa, tốt nhất là bác sĩ nhi khoa chuyên về thần kinh. Có một số trẻ, thường ở khoảng 18 tới 36 tháng tuổi, khi sốt thì lên cơn co giật. Co giật thường không kéo dài (dưới 10 phút). Hết co giật sau 2 tuần ghi điện não đồ thấy bình thường. Thường đây là co giật do sốt lành tính, không phải là bệnh động kinh, không cần điều trị. Nên dự phòng bằng cách tránh sốt cao: điều trị sớm và triệt để các bệnh truyền nhiễm, và dùng thuốc hạ sốt khi có sốt cao. Khi lên cơn, có thể dùng biệt dược có Diazepam nhét vào trong hậu môn của bé. Tuy vậy đôi khi viêm màng não có sốt kèm co giật, khi ấy co giật kèm sốt là biểu hiện của bệnh nguy hiểm, cần nhập viện để điều trị kịp thời. Muốn phân biệt được, phải để ý xem trẻ có bị cứng gáy không, và trạng thái ý thức có bị rối loạn không (li bì hôn mê?). Rối loại điện giải (đặc biệt là hạ Natri trong máu), ch ...