Bệnh Leptospirose và những đặc điểm lâm sàng cần phân biệt với sốt rét ác tính thể gan mật

Bệnh phát hiện vào năm 1850 trên chó ở Đức, tại Việt Nam tỷ lệ nhiễm trên chó tương đối cao, đến 80 % ở các cơ sở nuôi chó nghiệp vụ và 20% chó ở hộ dân. Virus gây bệnh thuộc 2 họ chính: [1] Spirochaetaceae trong đó hai giống Borrelia và Treponema gây bệnh; [2] Leptospiraceae tiêu biểu là giống Leptospira. Trong giống Leptospira người ta thường phân thành 2 loài: Leptospira interrogans gây bệnh và Leptospira biflexa không gây bệnh. Hiện tại có khoảng 200 stype huyết thanh Leptospira gây bệnh. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bệnh Leptospirose và những đặc điểm lâm sàng cần phân biệt với sốt rét ác tính thể gan mật Bệnh Leptospirose và những đặc điểm lâm sàng cần phân biệt với sốt rét ác tính thể gan mậtTổng quan chung về bệnh LeptospiroseBệnh phát hiện vào năm 1850 trên chó ở Đức, tại Việt Nam tỷ lệ nhiễm trênchó tương đối cao, đến 80 % ở các cơ sở nuôi chó nghiệp vụ và 20% chó ở hộdân. Virus gây bệnh thuộc 2 họ chính: [1] Spirochaetaceae trong đó hai giốngBorrelia và Treponema gây bệnh; [2] Leptospiraceae tiêu biểu là giốngLeptospira. Trong giống Leptospira người ta thường phân thành 2 loài:Leptospira interrogans gây bệnh và Leptospira biflexa không gây bệnh. Hiệntại có khoảng 200 stype huyết thanh Leptospira gây bệnh. Virus đề kháng yếuđối với nhiệt độ, nếu đun 50-550C trong 1 giờ thì bị diệt, khi ra ngoài gặpnước trung tính (250C) hay chỗ rậm mát, Lept ospira sống lâu hơn, nhưngnếu môi trường có độ pH < 6.6 thì khó sống, đặc biệt virus sống lâu trongnước tiểu của chó. Dịch tễ học của bệnh leptospirose trên chó cho biết tuổimắc bệnh là mọi lứa tuổi đều mắc bệnh nhưng bệnh thường gặp trên chó đực,chất chứa mầm bệnh thì máu thường chỉ chứa Leptospira trong khoảng hơn1 tuần sau khi nhiễm, dịch não tủy có thể chứa Leptospira trong khoảng 2tuần. Đường xâm nhập leptospira có thể xâm nhiễm qua niêm mạc đườngtiêu hóa, mắt hay qua vết thương ở da.Đây là bệnh truyền nhiễm cấp tính do xoắn khuẩn Leptospira (th ường ký sinh trênchuột) gây ra, có thể dẫn đến nhiễm độc toàn thân, xuất huyết, suy gan thận và tửvong. Bệnh có thể phát triển mạnh trong mùa mưa bão năm nay vì vệ sinh môitrường đang xuống cấp nghiêm trọng và chuột sinh sôi rất nhanh. Leptospirosis(Lepto) vốn được coi là bệnh ở các vùng núi, đầm lầy nhưng đã tràn xuống thànhphố từ nhiều năm qua và có thể lây san người và có thể dẫn đến tử vong ở người vìcác biến chứng nặng. Về cơ chế sinh bệnh, sau khi xâm nhiễm, Leptospira vàotrong tuần hoàn máu máu, nhân lên mạnh và gây hoai huyết, tiếp đó chúng đếnđịnh vị ở những cơ quan ái tính, nhất là gan và thận. Do thường ái tính với hai cơquan này nên tổn thương bệnh học cũng thường gặp các trieuj chứng lâm sàng vàcận lâm sàng ở đó với các biểu hiện sinh bệnh học khác nhau. Leptospira tronggiai đoạn hoại huyết có thể đến những cơ quan sinh dục gây rối loạn sinh sản ởchó.Một điển hình là vừa qua tại Philippine, các quan chức y tế kêu gọi cộng đồngquốc tế trợ giúp nhằm chặn đứng bệnh Leptospirose đã gây 130 người tử vong tạinhững khu vực lụt sau hai siêu bão Ketsana và Parma. Qua thống kê tại 15 bệnhviện tuyến TƯ, Bộ Y tế Philippines ghi nhận 1.887 trường hợp nhiễm xoắn khuẩnLeptospira và đến nay đã có 138 người tử vong. Trong phiên điều trần tại Quốchội, người đứng đầu Trung tâm Dịch tễ học quốc gia thuộc Bộ Y tế Philippines,Enrique Tayag cho biết từ năm 2004-2008, trung bình hàng năm có 680 ca bệnhxoắn khuẩn tại quốc gia này. Theo ghi nhận của Bộ Y tế nước này, phần lớn các catử vong đều có dấu hiệu tổn thương gan, thận ở giai đoạn cuối của bệnh. Ba tuầnsau cơn bão Ketsana, nhiều khu vực rộng lớn trong và xung quanh thủ đô Manilavẫn chìm trong nước lũ, khiến dịch bệnh bùng phát tại các cộng đồng dân nghèo.Bộ Y tế Philippines cho biết 1.7 triệu người ở Manila và 2 tỉnh phụ cận có nguy cơnhiễm bệnh cao do khu vực này vẫn bị ngập lụt cho đến cuối năm nay. Ông Tayagnói: Chúng tôi đã gửi tín hiệu SOS đến cộng đồng quốc tế vì đây là một trongnhững bệnh dịch không chỉ bùng phát ở Philippines, mà trên khắp thế giới. Theoông, điều đáng buồn là người dân không hiểu rõ mức độ nghiêm trọng của bệnhxoắn khuẩn cho đến khi người thân của họ mắc bệnh này.Xoắn khuẩn Leptospira lây truyền từ súc vật mắc bệnh sang người. Leptospira cóthể tồn tại trong nước tiểu hoặc nước bẩn, xuất hiện nhiều ở chuột cống. Xoắnkhuẩn xâm nhập cơ thể qua các vết trầy xước trên da. Triệu chứng ban đầu củabệnh giống với bệnh cúm nh ư ớn lạnh, đau bụng, nôn mửa, tiêu chảy, trường hợpnặng có thể gây suy gan, thận và tử vong. Về phân loại tác nhân gây bệnh,Leptospira thuộc giới Monera, ngành Spirochaetes, họ Leptospiraceae, giốngLeptospira (Noguchi.,1917). Các loài gồm có L. alexanderi, L. biflexa, L. broomii,L. borgpetersenii, L. fainei, L. inadai, L. interrogans, L. kirschneri, L. licerasiae,L. meyeri, L. weilii, L. noguchii, L. santarosai, L. wolbachii, L. kmetyi, L. wolffii,L. genomospecies 1, L. genomospecies 3, L. genomospecies 4, L. genomospecies 5.Từ triệu chứng bệnh và tổn thương đa cơ quan trên chó đến ngườiGây bệnh thực nghiệmSúc vật rất nhạy cảm với Leptospira là chuột lang, nhất là đối với L. ictero-haemorrhagiae. Nếu trong bệnh phẩm có lẫn tạp khuẩn mà đem tiêm vào phúcmạc chuột lang còn non thì sau 10 phút Leptospira đã xâm nhập vào máu trong khicác tạp khuẩn khác chưa vào được máu. Vì vậy Schuffer đã gọi chuột lang là “giáthể sống” đối với Leptospira.Bệnh Letpospirose (Lepto) ở chóTh ...