Bệnh lý hô hấp cấp tính ở người cao tuổiỞ người có tuổi, các cơ quan trong cơ thể đều giảm chức năng hoạt động, các tế bài lông trụ giảm chuyển động, hệ miễn dịch, hệ thần kinh… cũng giảm các chức năng, vì thế người có tuổi rất dễ bị các bệnh lý đường hô hấp.Ảnh minh họa. Yếu tố nguy cơ Các yếu tố nguy cơ bệnh lý hô hấp thường gặp ở người có tuổi: hút thuốt lá làm tổn thương nhu mô phổi đưa tới bệnh lý phổi tắc nghẽn mãn tính, làm giảm chuyển...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bệnh lý hô hấp cấp tính ở người cao tuổi Bệnh lý hô hấp cấp tính ở người cao tuổiỞ người có tuổi, các cơ quan trong cơ thể đều giảm chức năng hoạt động, các tế bàilông trụ giảm chuyển động, hệ miễn dịch, hệ thần kinh… cũng giảm các chức năng,vì thế người có tuổi rất dễ bị các bệnh lý đường hô hấp. Ảnh minh họa.Yếu tố nguy cơCác yếu tố nguy cơ bệnh lý hô hấp thường gặp ở người có tuổi: hút thuốt lá làm tổnthương nhu mô phổi đưa tới bệnh lý phổi tắc nghẽn mãn tính, làm giảm chuyển động cáctế bào lông trụ, làm giảm khả năng bảo vệ, gia tăng nguy cơ nhiễm trùng cũng như nguycơ ung thư phổi, các bệnh lý nhiễm trùng răng miệng là ổ nhiễm trùng kề cận đưa tớiviêm nhiễm đường hô hấp trên cũng như hô hấp dưới. Sự thay đổi thời tiết cũng là yếu tốthúc đẩy các bệnh lý cấp tính ở hệ hô hấp, cũng như bùng nổ các đợt cấp trên nền mãntính của hệ hô hấp, các yếu tố ô nhiễm môi trường cũng là tác nhân gia tăng các bệnh lýhô hấp… Ngoài ra, các bệnh lý mãn tính ở người có tuổi như: đái tháo đường, tăng huyếtáp, tim mạch, suy gan, suy thận… làm thay đổi khả năng bảo vệ của cơ thể, cũng nhưthay đổi đặc tính cấu trúc vi trùng thường trú trong cơ thể, biến các vi trùng thường trúthành tác nhân gây bệnh.Triệu chứng nhận biếtCác bệnh lý hô hấp thường có các triệu chứng: chảy mũi, nghẹt mũi, ho, đàm, sốt, đaungực, lạnh run… Đặc biệt các viêm nhiễm xảy ra ở đường hô hấp dưới thường có cáctriệu chứng nặng nề: thở dốc, khó thở, lạnh run, sốt liên tục; thở nhanh và đau ngực; honhiều kèm theo đờm xanh đen và có thể có máu; đau ngực, nhất là khi ho; ra nhiều mồhôi vào ban đêm và sút cân không rõ lí do. Ở người có tuổi, nhiệt độ sẽ không tăng caonhư ở người trẻ nên dễ bị nhầm bệnh nhẹ nhưng khi có viêm phổi thì tình trạng tổnthương phổi, suy hô hấp sẽ diễn tiến nhanh hơn và nặng nề hơn, triệu chứng lâm sàng sẽđi trước các biến đổi tổn thương trên X-quang.Làm sao chẩn đoán?Chẩn đoán các bệnh hô hấp cấp ở người cao tuổi là không khó, các triệu chứng lâm sàngcủa hội chứng nhiễm trùng, suy hô hấp, viêm long đường hô hấp, sự thay đổi âm phếbào… kết hợp với cận lâm sàng sự thay đổi công thức bạch cầu cũng như các hình ảnh X-quang, CT-scan ngực, nuôi cấy vi trùng, kháng sinh đồ hay huyết thanh chẩn đoán… giúpbác sĩ nhanh chóng chẩn đoán và tiên lượng bệnh nhanh chóng. Tuy nhiên, điều trị cácbệnh lý hô hấp cấp tính trên người cao tuổi là điều rất khó do có nhiều các bệnh phối hợpkèm theo, khả năng suy hô hấp nhanh nếu không được xử trí kịp thời và hợp lý.Về tác nhân gây các bệnh hô hấp cấp thường là do vi khuẩn, các vi khuẩn gram dương, vikhuẩn không đặc hiệu ngoài cộng đồng hay các vi khuẩn gram âm ở môi trường liên quany tế; do virus như các vi rus cúm B, cúm A như H1N1, H5N1 hay các virus khác.Phòng ngừa và xử tríXử trí: khi người cao tuổi có các triệu chứng trên nên đưa ngay đến điều trị tại các cơ sởy tế, bệnh nhân sẽ được chẩn đoán chính xác cũng như xác định các bệnh căn bản kèmtheo để có hướng điều trị thích hợp. Thời điểm điều trị càng sớm và thích hợp thì khảnăng hồi phục cũng như giảm đi tỷ lệ tử vong càng nhiều.Phòng ngừa: thường xuyên rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng, nhất là khi xì mũi, sau khi đivệ sinh đại - tiểu tiện, trước khi chuẩn bị ăn uống hay chuẩn bị thức ăn.Không nên hút thuốc lá vì có thể gây phá hủy phổi, giảm các chức năng hô hấp vốn cócủa phổi và làm tăng nguy cơ viêm nhiễm và nhiều chứng bệnh nan y khác.Khi làm vệ sinh nhà cửa hoặc những vùng bụi bẩn nên đeo khẩu trang.Hạn chế sử dụng máy lạnh hay máy quạt, nếu sử dụng máy lạnh thì nên để nhiệt độ từ 24-250C, không nằm ngay luồng gió của máy lạnh thổi ra. Khi sử dụng máy quạt, không đểluồng gió máy quạt thổi thẳng vào mặt làm gia tăng nguy cơ bệnh.Thường xuyên tập thể dục nâng cao thể lực nhưng không nên tập quá gắng sức, giữ ấmcơ thể khi thời tiết thay đổi, kiểm soát điều trị tốt các bệnh mãn tính sẵn có.Thường xuyên uống nhiều nước, uống nước đầy đủ giúp tuần hoàn cơ thể tốt và đào thảicác sản phẩm thải của cơ thể ra ngoài.Đối với người cao tuổi bị tai biến mạch não hay các bệnh lý hạn chế vận động khác,người nhà thường xuyên xoay trở, vỗ lưng tránh ứ đọng dịch tiết hô hấp gia tăng nguy cơnhiễm trùng.Ngoài ra, để ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh viêm phổi ở người cao tuổi, người mắc bệnhđái tháo đường, hen suyễn, bệnh tràn dịch màng phổi, bệnh HIV, ung thư và các loạibệnh mạn tính khác nên tiêm phòng vắc-xin như: pneumovax và prevnar, hai loại này cótác dụng phòng chống streptococcus pneu-moniae rất tốt, vắc-xin cúm có tác dụng phòngngừa bệnh viêm phổi và các chứng viêm nhiễm gây nên bởi virus cúm influenza. Vắc-xinnày được tiêm hàng năm vì virus cúm liên tục thay đổi. BS. CAO XUÂN MINH Hệ hô hấp được chia ra thành: hô hấp trên và hô hấp dưới. Hô hấp trên từ: mũi, miệng, hầu họng, thanh quản… Hô hấp dưới gồm: phế quản, nhu mô ...