Bệnh nhân đái tháo đường tập thể thao: Lợi ích và nguy cơ

Với một số bệnh nhân đái tháo đường (ĐTĐ), thể dục thường xuyên được xem như một phương pháp điều trị ưu tiên theo kế hoạch chi tiết không khác các toa thuốc. Tuy nhiên, người bệnh cũng có thể phải hứng chịu những tác động xấu nếu không nắm rõ phương pháp.Lợi ích Làm giảm nồng độ đường máu cả trong và sau khi tập, không chỉ giúp kiểm soát đường máu hàng ngày mà nếu tập đều đặn còn có thể giúp cải thiện việc kiểm soát đường máu tốt hơn trong thời gian dài. Làm tăng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bệnh nhân đái tháo đường tập thể thao: Lợi ích và nguy cơ Bệnh nhân đái tháo đường tập thể thao: Lợi ích và nguy cơ Với một số bệnh nhân đái tháo đường (ĐTĐ), thể dục thường xuyênđược xem như một phương pháp điều trị ưu tiên theo kế hoạch chi tiết khôngkhác các toa thuốc. Tuy nhiên, người bệnh cũng có thể phải hứng chịu nhữngtác động xấu nếu không nắm rõ phương pháp. Lợi ích Làm giảm nồng độ đường máu cả trong và sau khi tập, không chỉ giúp kiểmsoát đường máu hàng ngày mà nếu tập đều đặn còn có thể giúp cải thiện việc kiểmsoát đường máu tốt hơn trong thời gian dài. Làm tăng nhạy cảm với insulin máu và tăng tác dụng của insulin, do đó nhucầu insulin sẽ giảm đi. Ðây là tác dụng cực kỳ quan trọng với các bệnh nhân ĐTĐtype 2, vì sự giảm nhạy cảm với insulin là nguyên nhân chính trong cơ chế bệnh -gây tăng đường máu. Làm giảm nguy cơ bị các biến chứng tim mạch thông qua những ảnh hưởngcó lợi lên mỡ máu và huyết áp ở các bệnh nhân ĐTĐ. Làm giảm trọng lượng cơ thể, loại bỏ bớt lượng mỡ thừa ở các bệnh nhânĐTĐ type 2 thừa cân hoặc béo phì. Tập thể dục sẽ đạt hiệu quả cao hơn nếu phốihợp cùng với chế độ ăn giảm vừa phải calo, nhưng sẽ không có tác dụng nếu nhưbệnh nhân đang áp dụng chế độ ăn kiêng rất ít calo (600-800kcal/ngày). Tập luyện thể dục thường xuyên giúp cải thiện các chức năng tim mạch củangười bệnh như làm giảm nhịp tim lúc nghỉ (tim phải hoạt động ít hơn), làm tăngkhả năng co bóp tống máu của tim... tăng cường sức khỏe nói chung, tăng khảnăng lao động chân tay cũng như sự phối hợp động tác của người bệnh. Ngoài ra, tập thể dục đều đặn còn mang lại cho người bệnh cảm giác thoảimái và một cuộc sống có chất lượng cao. Tập thể dục đều đặn mang lại cho người bệnh cảm giác thoải mái và một cuộc sống có chất lượng cao Nguy cơ Thường gặp và nguy hiểm nhất là hạ đường máu xuống quá thấp, xảy ra ởcác bệnh nhân được điều trị insulin hoặc thuốc uống hạ đường máu loại sulfamide.Cũng thường có các biểu hiện đói, run tay chân, vã mồ hôi hoặc hôn mê... giốngnhư hạ đường máu do điều trị insulin hoặc thuốc sulfamide quá liều. Các biểu hiện này có thể xuất hiện ngay khi người bệnh đang tập hoặcmuộn hơn, sau khi đã kết thúc bài tập. Ở một số bệnh nhân ĐTĐ type 1, cơn hạđường máu muộn cũng có thể xảy ra sau khi đã tập xong 6-15 giờ, thậm chí kéodài tới 24 giờ nếu bệnh nhân tập nặng và tập lâu. Ngược lại, một số bệnh nhân khi tập nặng lại có thể bị tăng đường máu, kéodài trong vòng một vài giờ sau khi tập xong. Bệnh nhân ĐTĐ type 1 có tăngđường máu kiểu này dễ bị rơi vào tình trạng nhiễm toan ceton. Tập thể dục, nhất là khi tập nặng có thể làm tăng nguy cơ bị các biến chứngtim mạch như gây cơn đau thắt ngực (do thiếu máu nuôi dưỡng cơ tim), thậm chígây nhồi máu cơ tim cho người bệnh ĐTĐ. Một số bệnh nhân bị loạn nhịp tim, trong đó có những loại loạn nhịp timnguy hiểm cùng với nhồi máu cơ tim nặng là thủ phạm gây đột tử ở không ít bệnhnhân ĐTĐ. Tập thể dục cũng có thể làm nặng thêm các biến chứng mạn tính của bệnhĐTĐ như: xuất huyết đáy mắt, làm tổn thương khớp, tụt huyết áp… Thận trọng trước khi tập Trước khi bắt đầu thực hiện chế độ tập luyện cần được thăm khám cẩn thậnđể phát hiện các biến chứng, nhất là các biến chứng mạn tính của ĐTĐ. Ngườibệnh cũng cần khám để chắc chắn không bị thiếu máu cơ tim và để đánh giá nguycơ tănghoặc tụt huyết áp trong khi tập luyện. Ngoài ra, cần thăm khám, soi đáymắt, khám thần kinh, làm các xét nghiệm kiểm tra chức năng thận, phát hiện đạmtrong nước tiểu... Chọn lựa phương pháp tập luyện thích hợp: Nếu không có chống chỉ địnhgì thì người bệnh có thể tập bất cứ môn thể dục thể thao nào mà họ thích. Thôngthường, có thể tập bài thể dục nhịp điệu cường độ trung bình kéo dài 30 phút sẽđược áp dụng. Có một số môn không thích hợp với các bệnh nhân ĐTĐ như cử tạ,vì có thể gây biến chứng mạch máu. Các môn có thể gây chấn thương bàn chânnhư chạy hoặc đi bộ nên hạn chế cho những người đã có biến chứng thần kinhngoại biên ở chân... Ðể có hứng thú tập luyện đều đặn, các bệnh nhân nên chọn môn thể thaomà mình ưa thích, hoặc các môn thể thao theo nhóm có sự tham gia của cả nhữngngười thân trong gia đình, bạn bè. Ðiều quan trọng nhất là nên bắt đầu từ từ, sauđó mới tăng dần khối lượng vận động và không nên theo đuổi những mục tiêu quácao và phi thực tế. ...