BỆNH THẬN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG

Bệnh cầu thận đái tháo đường là từ dùng để chỉ những tổn thương cầu thận thứ phát do đái tháo đường. Những tổn thương cầu thận này có những đặc trưng về mặt hình thái được mô tả bởi Kimmelstiel và Wilson từ năm 1936.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
BỆNH THẬN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG BỆNH THẬN ĐÁI THÁO ĐƯỜNGMục tiêu 1. Trình bày được khái niệm, dịch tễ học của bệnh thận đái tháo đường. 2. Mô tả cơ chế sinh bệnh của bệnh thận đái tháo đường. 3. Chẩn đoán xác định, chẩn đoán phân biệt bệnh thận đái tháo đ ường. 4. Chẩn đoán các giai đoạn của bệnh thận đái tháo đường. 5. Trình bày các biện pháp điều trị bệnh thận do đái tháo đường.Nội dungI. ĐẠI CƯƠNGBệnh cầu thận đái tháo đ ường là từ dùng để chỉ những tổn thương cầu thận thứphát do đái tháo đường. Những tổn thương cầu thận này có những đặc trưng vềmặt hình thái được mô tả bởi Kimmelstiel và Wilson từ năm 1936. Tuy nhiên bệnhthận đái tháo đường ngoài tổn thương cầu thận còn có những tổn thương khác dobản thân đái tháo đường gây nên ở thận như tổn thương ống thận hoặc những biểuhiện của hoại tử đài thận hoặc bệnh lý thần kinh bàng quang do đái tháo đường.Bệnh cầu thận đái tháo đ ường là một biến chứng điển hình của đái tháo đường typI phụ thuộc vào Insulin xuất hiện ở những người có bệnh lý đái tháo đường từ cònrất trẻ. Tuy nhiên nó cũng có thể xuất hiện ở những bệnh nhân đái tháo đường typII, không phụ thuộc Insulin.Hịên nay ở các nước Âu Mỹ suy thận mạn giai đoạn cuối do đái tháo đường chiếmtỷ lệ cao và ngày càng gia tăng.II. DỊCH TỄ HỌCBệnh cầu thận đái tháo đ ường (được xác định bởi protein niệu th ường xuyên ởnhững người có bệnh lý võng mạc do đái tháo đường hoặc ở những người có sinhthiết thận và có kết quả trong hoá xơ - xơ hoá cầu thận) thường xuất hiện bắt đầutừ năm thứ 10 ở những bệnh nhân đái tháo đ ường phụ thuộc Iusulin. Tỷ lệ mắchàng năm đạt đỉnh cao nhất giữa năm thứ 15 đến năm thứ 20 của đái tháo đ ường.Thời gian mắc bệnh đái tháo đường phụ thuộc Insuline là yếu tố nguy cơ chínhcủa phát triển bệnh lý thận do đái tháo đ ường cũng như bệnh lý võng mạc đái tháođường, bên cạnh đó tăng đường huyết, tăng huyết áp cũng là các yếu tố nguy cơkhác gây nên những biến chứng ở thận trên bệnh nhân đái tháo đường.Thời gian sống ở bệnh nhân bệnh thận đái tháo đường là giảm nhiều. Nếu khôngđược điều trị có hiệu quả, một nửa số bệnh nhân là tử vong sau 7 năm xuất hiệnprotein niệu. Tỷ lệ tử vong ở nhóm bệnh nhân này là cao gấp 37 lần so với quầnthể chung. Ngược lại bệnh nhân đái tháo đường không có protein niệu thì có thờigian sống gần như bình thường. Cũng cần lưu ý rằng phần lớn những nguyên nhântử vong ở bệnh đái tháo đường phu ûthuộc Insulin là ít gắn liền với suy thận màthường liên quan đến bệnh lý tim mạch, đặc biệt bệnh lý mạch vành.Bệnh thận đái tháo đường là nguyên nhân chiếm vị trí thứ nhất của suy thận mạn ởcác nước phương tây: 25 đến 50% và hơn 90% là đái tháo đường typ 2III. CƠ CHẾ SINH BỆNHCơ chế của bệnh cầu thận thứ phát sau đái tháo đường phụ thuộc insulin còn nhiềubàn cải, nhưng những giả thuyết gần đây thì thật là thú vị vì chúng có thể cónhững kết quả có lợi để ngăn ngừa và hoặc điều trị bệnh thận đái tháo đường.Vai trò của những bất thường về mặt huyết động học đ ược nhận thấy ở giai đoạnkhởi đầu của bệnh nhân đái tháo đường mới được biết gần đây. Sự tăng lọc vàtăng áp lực giải thích cho microalbumin niệu và cũng có lẽ sự giản nỡ của gianmạch có thể gây ra xơ hoá cầu thận. Những yếu tố gây ra sự gia tăng lọc thì nhiều:trước tiên là tăng đường máu mạn tính nhưng cũng còn do tăng tiết nhữnghormone đối kháng insulin (glucagon, hormone tăng trưởng) và những chất hoạtmạch làm biến đổi những tiểu động mạch đến và tiểu động mạch đi của thận (đặcbiệt là PGE2 và PGI2).Sự tăng dòng máu qua mao mạch đóng vai trò chủ yếu trong bệnh lý mạch (võngmạc và những mao mạch khác).Những rối loạn chuyển hoá thứ phát sau tăng đường máu cũng tham gia vào sựhình thành bệnh thận bằng cách làm biến đổi cấu trúc phân tử của những thànhphần cầu thận, đặc biệt là màng đáy bằng cách tăng quá trình đường phân và giảmquá trình sulfate. Những biến đổi đường chuyển hoá polyol (tăng sản xuất sorbitolvà fructose) mà vai trò của nó trong sự phát triển đục thuỷ tinh thể do đái tháođường là chắc chắn, cũng có thể tham gia vào sự hình thành protein niệu. Nó dẫnđến kết quả tăng lọc cầu thận đối với những đại phân tử và tích luỹ trong cầu thậnnhững protein tuần hoàn gây ra những tổn thương cầu thậnIV. CHẨN ĐOÁN1. Chẩn đoán xác địnhChẩn đoán xác định bệnh thận đái tháo đường là dựa vào tế bào học. Tuy nhiêntrong phần lớn trường hợp chẩn đoán dương tính thường dựa vào kết hợp proteinniệu (mà thành phần chủ yếu là albumin), tăng huyết áp, giảm mức lọc cầu thận.- Albumin niệu: Có thể được định lượng bằng những kỹ thuật miễn dịch đặc biệt(miễn dịch phóng xạ, ELISA...) Cho phép xác định albumin niệu với l ượng còn rấtít trong nước tiểu. Ở người bình thường albumin được bài tiết trong nước tiểukhông vượt quá 20-30 mg/ngày hoặc 15-20 mg/phút. Khi trong nước tiểu cóalbumin từ 30mg đến 300mg/ngày (từ 20 đến 200 mg/phút) gọi là micro ...