Bệnh thần kinh do đái tháo đường

Bệnh thần kinh do đái tháo đường (ĐTĐ) gặp khá phổ biến, ước tính chừng 30% bệnh nhân có biểu hiện biến chứng này. 7,5 % bệnh nhân ĐTĐ mới được chẩn đoán đã có bệnh thần kinh do ĐTĐ, sau 25 năm mắc bệnh có khoảng một nửa số bệnh nhân ĐTĐ có biểu hiện bệnh lý thần kinh do ĐTĐ. Bệnh thần kinh do ĐTĐ biểu hiện đa dạng thường được phân chia thành 5 hội chứng lớn sau:Viêm đa dây thần kinh: tổn thương đồng thời hoặc kế tiếp nhau nhiều dây thần kinh có tính...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bệnh thần kinh do đái tháo đường Bệnh thần kinh do đái tháo đường Bệnh thần kinh do đái tháo đường (ĐTĐ) gặp khá phổ biến, ước tínhchừng 30% bệnh nhân có biểu hiện biến chứng này. 7,5 % bệnh nhân ĐTĐmới được chẩn đoán đã có bệnh thần kinh do ĐTĐ, sau 25 năm mắc bệnh cókhoảng một nửa số bệnh nhân ĐTĐ có biểu hiện bệnh lý thần kinh do ĐTĐ. Bệnh thần kinh do ĐTĐ biểu hiện đa dạng thường được phân chia thành 5hội chứng lớn sau: Viêm đa dây thần kinh: tổn thương đồng thời hoặc kế tiếp nhau nhiều dâythần kinh có tính chất đối xứng biểu hiện bằng: Cảm giác đau thường tăng lên về đêm ở chân, tay hoặc cá biệt ở vùngbụng-ngực. Cảm giác đau như cắt, như bị bỏng, đau nhiều khi gây nên chứng trầmcảm phản ứng và chán ăn dẫn đến suy mòn dễ nhầm với ung thư. Điều trị bằngtiêm insulin và thuốc chống trầm cảm có tác dụng tốt cho thể tổn thương này. Viêm đa dây thần kinh có thể biểu hiện bằng rối loạn cảm giác như cảmgiác kiến bò, cảm giác ngứa, cảm giác lạnh chi hoặc cảm giác nóng chi. Khám xét có thể thấy bệnh nhân giảm hoặc mất cảm giác hoặc ngược lạităng cảm giác đau dù chỉ cọ xát nhẹ với đường chỉ may trên quần áo. Giảm hoặcmất cảm giác rung (khám bằng âm thoa), giảm hoặc mất cảm giác áp lực (khámbằng monofilament), mất phản xạ tư thế khiến bệnh nhân khó giữ được tư thếđứng, đi lại khó khăn (dáng đi loạng choạng). Tổn thương thần kinh do ĐTĐ cũngcó thể gây nên bệnh teo cơ nhất là ở các khoảng giữa cơ bàn tay, chân. Bệnh nhiều dây thần kinh: tổn thương không đối xứng, lan tỏa nhiều dâythần kinh ngoại vi biểu hiện đau và rối loạn cảm giác. Bệnh đơn dây thần kinh: tổn thương duy nhất một dây thần kinh hoặcnhánh thần kinh đó. Bệnh thần kinh vận động gốc chi: do thiếu máu dẫn đến thoái hoá sợi trụcvà mất myelin nặng từng đoạn đám rối và rễ thần kinh thắt lưng cùng dẫn đến teocơ gốc chi. Bệnh thần kinh tự động: biểu hiện rối loạn hoạt động các cơ quan như hệsinh dục (liệt dương...), hệ tiết niệu (liệt bàng quang...), hệ tiêu hóa (liệt dạ dày, đingoài...), rối loạn vận mạch và tiết mồ hôi, tổn thương da-xương (loét bàn chân,viêm xương...). + Mắt: rối loạn điều tiết đồng tử gây nhìn mờ, nhìn đôi. + Tim – mạch: mạch nhanh khi nghỉ ngơi, giảm thay đổi nhịp tim, hạ huyếtáp tư thế, nhồi máu cơ tim không đau. + Đường tiêu hoá: kém ăn, cảm giác ăn chóng no, nôn, cảm giác khó chịuvùng thượng vị, liệt dạ dày (cảm giác đầy) chậm tiêu hóa thức ăn nhiều khi gây hạđường huyết sau ăn, táo bón và đi ngoài phân lỏng xen kẽ nhau. + Hệ tiết niệu –sinh dục: khó đái, bàng quang mất trương lực (sau tiểu tiệnvẫn còn cảm giác có nước tiểu trong bàng quang), giãn bàng quang ứ nước tiểu tạođiều kiện cho nhiễn khuẩn đường tiết niệu; giảm cương dương vật. + Da: rối loạn tiết mồ hôi (da khô, teo da: dùng mỡ làm ẩm da như mỡEllgy hoặc Bridge Heel Baum). + Rối loạn tiết hormon đối kháng trong trường hợp hạ đường huyết: cáctriệu chứng như vã mồ hôi; tim đập nhanh; cảm giác đói… thường mờ nhạt vàđường máu tăng lên chậm. Theo Phòng và điều trị bệnh đái tháo đường NXB Y học 2005