BỆNH VIÊM AMIĐAN

Tham khảo tài liệu bệnh viêm amiđan, y tế - sức khoẻ, y dược phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
BỆNH VIÊM AMIĐAN BỆNH VIÊM AMIĐANNgã tư đường ăn, đường thở có một hệ thống tổ chức Lympho làm nhiệm vụ bảovệ bao gồm vòng Waldeyer và hệ thống hạch cổ.Vòng Waldeyer gồm có:- Amiđan ở vùng vòm mũi họng (Amiđan Lushka).- Amiđan vòi còn gọi là Amiđan Gerlach ở quanh vòi nhĩ.- Amiđan khẩu cái thường gọi tắt là Amiđan có hình hạt hạnh nhân ở 2 bênthành họng, giữa trụ trước và trụ sau.- Amiđan lưỡi nằm ở đáy lưới sau V lưỡi.Amiđan lúc sinh ra đã có và là tổ chức bình thường của con người. Nó phát triển ởtuổi thiếu nhi và teo dần ở tuổi dậy thì.1. Viêm Amiđan cấp tính.Là viêm xung huyết và xuất tiết của Amiđan khẩu cái, thường gặp ở trẻ từ 3-4 tuổitrở lên, do vi khuẩn hoặc virus gây nên, thường thấy ở thời kỳ xâm lấn của nhiềubệnh viêm nhiễm vì vậy có người coi Amiđan là cửa vào của một số vi khuẩnhay virus như: viêm khớp cấp, bại liệt, dịch viêm não, viêm màng não…1.1. Nguyên nhân.Vi khuẩn:tụ cầu, liên cầu, xoắn khuẩn, các chủng ái khí và yếm khí.Virus: cúm, sởi, ho gà...1.2. Triệu chứng.1.2.1. Triệu chứng toàn thân: Bắt đầu đột ngột với cảm giác rét hoặc rét run rồi sốt380-390c. Người mệt mỏi, đau đầu, chán ăn, nước tiểu ít và thẫm màu. Đại tiệnthường táo.1.2.2. Triệu chứng cơ năng: Cảm giác khô, rát, nóng ở trong họng, nhất là thànhbên họng vị trí Amiđan, mấy giờ sau biến thành đau họng, đau nhói lên tai, đautăng lên rõ rệt khi nuốt, khi ho.Thường kèm theo viêm V.A, viêm mũi hoặc ở trẻ em có Amiđan to thở khò khè,đêm ngáy to, nói giọng mũi.Viêm nhiễm có thể lan xuống thanh quản, khí quản gây nên ho từng cơn, đau vàcó đờm nhầy, giọng khàn nhẹ.1.2.3. Triệu chứng thực thể: Lưỡi trắng, miệng khô, niêm mạc họng đỏ, Amiđansưng to và đỏ, có khi gần sát nhau ở đường giữa, một số tổ chức lympho ở thànhsau họng to và đỏ: đó là thể viêm Amiđan ban đỏ thường do virus gây nên.Có khi thấy hai Amiđan sưng đỏ và có những chấm mủ trắng ở miệng các hốc, dầnbiến thành một lớp mủ phủ trên bề mặt Amiđan, không lan đến các trụ, không dínhchắc vào Amiđan, dễ chùi sạch không chảy máu để lộ niêm mạc Amiđan đỏ vànguyên vẹn: đó là thể viêm Amiđan mủ do vi khuẩn gây nên (liên cầu khuẩn, tụcầu khuẩn).1.2.4. Xét nghiệm: Thể viêm do vi khuẩn có Bạch cầu tăng cao, nhiều bạch cầu đanhân (10 đến 12 nghìn bạch cầu).1.3. Chẩn đoán phân biệt viêm Amiđan cấp tính với bệnh bạch hầu.*Viêm Amiđan cấp tính:Sốt cao, bắt đầu đột ngộtMạch nhanh mạnhMệt mỏi vừa, mặt đỏChấm mủ ở miệng Amiđan hoặc màng mủ, không vượt khỏi AmiđanMàng mủ mềm dễ nát và không dính chắc vào tổ chức AmiđanHạch cổ thường không sưng trừ trường hợp nặngNước tiểu rất ít khi có AlbuminKhông tìm thấy trực khuẩn Klebs-Loeffet*Bệnh bạch hầu:Sốt , bắt đầu từ từMạch chậm yếuMệt mỏi rõ rệt, mặt xanh táiGiả mạc không giới hạn ở miệng hốc và có thể vượt ra ngoài AmiđanGiả mạc chắc,dính, khó bóc, nếu bóc dễ chảy máuHach cổ sưng to, ngay cả trường hợp thông thườngNước tiểu thường có AlbuminCó trực khuẩn Klebs-Loeffet2. Viêm Amiđan mạn tính.Viêm Amiđan mạn tính là hiện tượng viêm thường xuyên, viêm đi viêm lại nhiềulần. Tuỳ theo mức độ viêm nhiễm và phản ứng của cơ thể, Amiđan có thể (quáphát) thường gặp ở trẻ em hay người trẻ tuổi, hoặc Amiđan có thể nhỏ lại (xơchìm). Tỷ lệ viêm Amiđan ở nước ta người lớn: 8-10%, trẻ em: 21%.2.1. Yếu tố thuận lợi.- Thời tiết thay đổi đột ngột (bị lạnh đột ngột khi mưa, độ ẩm cao...)- Ô nhiễm môi trường do bụi, khí, điều kiện sinh hoạt thấp, vệ sinh kém.- Sức đề kháng kém, thể dị ứng.- Có các ổ viêm nhiễm ở họng, miệng: như sâu răng, viêm lợi, viêm V.A., viêmxoang và do đặc điểm cấu trúc giải phẫu của Amiđan có nhiều khe kẽ, hốc,ngách là nơi cư trú, ẩn nấu và phát triển của vi khuẩn.2.2. Triệu chứng.2.2.1. Triệu chứng toàn thân.- Triệu chứng nghèo nàn.- Có khi không có triệu chứng gì ngoài những đợt tái phát hoặc hồi viêm có triệuchứng giống như viêm Amiđan cấp tính.- Đôi khi có toàn trạng gầy yếu, da xanh, sờ lạnh, ngây ngấy sốt về chiều.2.2.2. Triệu chứng cơ năng.- Thường có cảm giác nuốt vướng ở họng đôi khi có cảm giác đau như có dị vậttrong họng, đau lan lên tai.- Hơi thở thường xuyên hôi mặc dù vệ sinh răng miệng thường xuyên.- Thỉnh thoảng có ho và khàn tiếng, trẻ em có thở khò khè, ngủ ngáy to.2.2.3. Triệu chứng thực thể:Trên bề mặt Amiđan có nhiều khe và hốc. Các khe vàhốc này chứa đầy chất bã đậu và thường có mủ màu trắng.Thể quá phát: Amiđan to như hai hạt hạnh nhân ở 2 bên thành họnglấn vào làmhẹp khoang họng, trụ trước đỏ, thường gặp ở trẻ em.Xếp loại Amiđan quá phát:+ Viêm Amiđan quá phát A1 (A+): Amiđan to, tròn, cuống gọn. Chiều ngangAmiđan nhỏ hơn hoặc bằng 1/4 khoảng cách giữa chân 2 trụ trước Amiđan.+ Viêm Amiđan quá phát A2 (A++): Amiđan to, tròn, cuống gọn. Chiều ngangAmiđan nhỏ hơn hoặc bằng 1/3 khoảng cách giữa chân 2 trụ trước Amiđan.+ Viêm Amiđan qu ...